Het dekken van een pannendak is soms moeilijker dan de doorsnee particulier veronderstelt

Als je dakdekkers op een dak hun beroep ziet uitoefenen zou je de indruk kunnen krijgen 'van is dat nou alles' en 'dat kan ik zelf ook wel'. Dat je daar behoorlijk bedrogen uit kunt komen blijkt uit onderstaand relaas.

Enige tijd geleden kwam bij een fabrikant van dakpannen een klacht binnen dat er hoekjes van de dakpannen af zouden knappen. Aangezien bij de schrijver dezes dergelijke klachten wel eerder ter ore waren gekomen en de ervaring leerde dat dit niets met de dakpannen te maken had, togen wij op naar het betreffende werk in het Brabantse land. Op de locatie werden de volgende uitvoeringsfouten waargenomen:
De verdeling van de panlatten was zeer onregelmatig hetgeen vooral aan de topgevels duidelijk waarneembaar was. Door het verschil in de uitsparing van de gevelpannen werd dit overduidelijk. (foto 1)
Aan de dakvoetzijde was de overlapping over de onderste rij dakpannen slechts 35 mm i.p.v. de minimaal vereiste 75 mm. (foto 2)
Ter plaatse van de nok was de overlapping van de vorst op de bovenste rij dakpannen duidelijk te weinig. Ook hier kon dit door de keep in de gevelpan eenvoudig getraceerd worden. (foto 3)

Doordat men eerst de gevelpannen en dakpannen had aangebracht en zich pas later realiseerde dat er nog een windveer tussen gevelpan en metselwerk geplaatst moest worden, werden alle gevelpannen in de halve (en soms nog minder) zijsluiting gelegd. (foto 4 en 5)
Ook het verdelen van schubvorsten op de nok zijn voor een 'niet-vakman' een probleem hetgeen in foto 4 duidelijk zichtbaar wordt. De een na laatste vorst is in de lengte ingekort en er tussenin gefrommeld.
Als blijkt dat het recht-toe-recht-aan dak al problemen voor de dakpanverwerker oplevert dan moet de schuine doorsnijding van de dakpannen zeker moeilijkheden opleveren. Dit blijkt ook uit foto 6 waar de dakpannen in de kilgoot een golvende, nauwelijks definieerbare lijn volgen. Met het aspect onderhoud heeft men geen rekening gehouden, zodat verontreinigingen van bladeren etc. moeilijk tot niet verwijderbaar zijn. Men moet haast bedacht hebben 'als de dakpannen maar nauw op elkaar aansluiten dan zal het wel waterdicht zijn'.

Knappende dakpannen

Met bovengenoemde uitvoeringsfouten waren verschillende foutieve toepassingen en veel onkunde aan het licht gekomen, echter het probleem van de knappende dakpannen was nog niet boven water. In de goot van het perceel werden geen stukjes dakpan aangetroffen. Als die er al geweest zouden zijn, dan waren dit hoogstwaarschijnlijk stukjes geweest die t.g.v. het ondeskundig belopen van het dak afgebroken zouden zijn.
Uit eerdere ervaringen wist ondergetekende echter dat dergelijke problemen zich voor doen bij een heel specifiek type dakelement. Deze vol-sandwich elementen (zonder randhout) vertonen bij een te grote overspanning en/of een foutieve bevestiging een vreemd fenomeen. Bij het 's morgens opwarmen van het dak door de zon (uitzetten) en het 's avonds weer afkoelen (krimpen) ontstaan er in de sandwichelementen spanningen die een 'knappend geluid' teweeg brengen. Dit is voor personen die direct onder het dak slapen of verblijven een hoogst irritant geluid.
De eigenaar/bewoner werd in dit kader verzocht contact op te nemen met de fabrikant om precies te achterhalen wat er in de uitvoering fout was gegaan.

De slotconclusie die van dit project gemaakt werd was dat het gehele dak (ca. 300 m2) verwijderd moest worden. Geadviseerd werd het dak nu door een vakman te laten uitvoeren zodat er in ieder geval sprake zou zijn van een correcte uitvoering gecombineerd met een gegarandeerde uitvoering.

door: L.A. Iseger, manager techniek, engineering en after sales bij Eternit B.V.