Zoeken

Roofs 2010-06-22 (Brand-)veiligheid isolatiematerialen: emotie of ratio ?

 In Roofs 4-2010 is het thema brandveiligheid van isolatiematerialen weer behandeld naar aanleiding van een aantal ingezonden stukken van brancheorganisatie Stybenex en EPS-fabrikant Isobouw. De poging van Rockwool om de Tweede Kamer en het Ministerie van VROM/ WWI te beïnvloeden leidde wederom tot verhitte discussies.

In een eerder ingezonden stuk, ‘Kingspan schudt Rockwool de hand’, gaat Frank Donkers, Managing Director Benelux van Kingspan Duurzame Bouwsystemen, in op de uitnodiging van Pieter Hartog van Rockwool om vooral op basis van feiten te communiceren. Donkers vertelt dit advies ook graag neer te willen leggen bij de redactie van Cobouw, dagblad voor de bouw, die zich volgens hem laat verleiden tot stemmingmakerij op basis van aannames, zonder de gegevens daadwerkelijk te verifiëren.

Het nieuwe Bouwwerkbesluit

In de aanloop naar het formuleren van het toekomstige Bouwwerkbesluit (invoering waarschijnlijk medio 2011) is vanzelfsprekend ook de brandveiligheid van bouwmaterialen aan bod gekomen. Om de feitelijke brandwerendheid van de met PIR-geïsoleerde paneelsystemen voor daken, gevels & vloeren in te brengen in deskundige en objectieve overlegplatforms, participeert Kingspan actief in diverse gremia die brandveiligheid in de bouw op een hoger niveau willen zetten. De NVTB is een koepelplatform van brancheorganisaties in de toelevering van de bouw en mag zich naast Bouwend Nederland scharen tot de informatiekanalen die het Ministerie van VROM/ WWI (en uiteindelijk de Tweede Kamer) gebruikt voor de evaluatie en hervorming van haar regelgeving. Kingspan neemt zitting in de werkgroep Brandveiligheid van de NVTB, maar zorgt tegelijkertijd voor haar inbreng en kennisdeling in o.a. TC3 Brandveiligheid Staalconstructies (Bouwen met Staal), Verklaring Brandveilige Gevel (Efectis Nederland) en Brandveilig Bouwen Nederland
( BBN ).

Donkers: “Rockwool heeft de vermeende onbrandbaarheid van haar ‘op steen gebaseerde ‘ minerale wol isolatie gepropageerd jegens de politiek om in te spelen op sentiment in de maatschappij. Daarbij respecteerde zij geenszins de gremia waarbinnen zij actief is (waaronder de Nederlandse Isolatie Industrie) maar richtte zij zich rechtstreeks tot minister Van der Laan die zich onder grote maatschappelijk druk liet manipuleren door de brief van Rockwool. Deze individualistische poging is haar doel voorbijgeschoten en Rockwool heeft hiermee afbreuk gedaan aan haar vakkundige reputatie, hetgeen de geloofwaardigheid niet ten goede is gekomen.”

Het onderzoek van Efectis Nederland naar de brandeigenschappen van isolatiematerialen bracht geen nieuwe feiten naar voren op basis waarvan er beleidsaanpassingen ten behoeve van het toekomstige Bouwwerkbesluit moe(s)ten worden geformuleerd.

“Eén duidelijke conclusie mag dus worden getrokken inzake de brandveilige toepasbaarheid van PUR/PIR-isolatiematerialen en PIR-sandwichpanelen: ze zijn bewezen brandveilig,” zegt Donkers.

Bemoeienis parlement is ongewenst doch zinvol gebleken

Voordat het Overleg Platform Bouw (OPB, de adviesraad van VROM) de bovengenoemde conclusie op haar eigen agenda kan plaatsen, ‘lekten’ er in de Cobouw allerlei artikelen uit
over de vertrouwelijke Annotatie 4 ‘brandbare isolatiematerialen’. Opvallend hierbij was dat  in de annotatie werd geadviseerd om PUR-isolatiematerialen te bannen uit inwendige scheidingsconstructies in verblijfsgebouwen waarin verminderd zelfredzamen zich bevinden. Dit is volgens Donkers in strijd met de conclusies van Efectis Nederland.

De politiek deed daar een schepje bovenop, aldus de Cobouw van 30 maart: ‘Verbod op PUR spreekt Tweede Kamer aan’. “De uitlatingen van SP-kamerlid Paulus Jansen werden in dit verslag opgevat als een pleitnota voor het verbieden van PUR-isolatiematerialen in verblijfsgebouwen als ziekenhuizen en gevangenissen,” aldus Donkers.

Hij vertelt: “Omdat Kingspan een serieuze reputatie op het gebied van brandveilige kunststofschuimen (en de toepassing daarvan in sandwichpanelen voor daken, gevels & vloeren) heeft hoog te houden, namen wij het initiatief om op 12 april een conference call te organiseren tussen Paulus Jansen van de SP en Peter Van de Leur van raadgevend ingenieursbureau DGMR. Van de Leur heeft een actieve betrokkenheid gehad bij diverse grote branden waardoor zijn ervaringen en expertise zijn ingebracht om de misplaatste perceptie inzake de brandbijdrage van kunststof isolatiematerialen aan grote en fatale branden op basis van onderzoek en feiten weg te nemen. Er bestaat immers geen aantoonbare relatie tussen het toegepaste isolatiemateriaal en de persoonlijke ongevallen die zich hebben voorgedaan. Inventaris (meubilair, wand- en plafondbekleding e.d.) blijkt de grote boosdoener als het gaat om een grote en snelle branduitbreiding in gebouwen. De heer Jansen onderkent de significante rol van brandgevaarlijke inventaris en geeft aan dat dit zal leiden tot het nemen van maatregelen.”

“DGMR zal een rapport opstellen aan de heer Jansen (en de overige leden van de Tweede Kamer) waarin de referentiebranden (o.a. Hoofddorp, Leiden, Schiphol, De Punt) worden geanalyseerd en de (niet-aanwezige) rol van isolatiematerialen wordt beschreven in het licht van deze discussie over de brandveiligheid ervan. Van de Leur zal aandacht besteden aan de eigenschappen van thermohardende isolatiematerialen/ sandwichpanelen en de hieraan gerelateerde verwerkingsvoorschriften. Voor alle isolatiematerialen geldt namelijk dat deze vakkundig en volgens de juiste voorschriften geplaatst moeten worden omdat anders het gewenste brandveiligheidsniveau niet gerealiseerd wordt.”

In weerwil van de eerdere opmerkingen die Kamerlid Jansen in Cobouw plaatste bij de toepassing van PUR-isolatiematerialen, is Donkers blij met de bemoeienis van de politiek.
De aandacht voor de grote boosdoener inventaris zal immers gaan bijdragen tot het vergroten van brandveiligheid. “De prestaties van isolatiematerialen en isolatiecomponenten (zoals sandwichpanelen) zijn feitelijk aantoonbaar op basis van testrapporten van Europese brandlaboratoria en dus verifieerbaar. Enkele kritische factoren als onvakkundige montage, bouwfouten en ‘falen’ worden nog steeds zwaar onderschat en leiden op grote schaal tot schijnbrandveiligheid. Hier schuilt dus een sluipmoordenaar om de hoek. Eerder bleek dat de kennis over branden in de praktijk onvoldoende is onder verwijzing naar de rookgasexplosie die zich heeft voorgedaan bij de veelbesproken brand in De Punt.”

“De onjuiste en onvakkundige verwerking van gevel- en dakisolatie zal ongetwijfeld gaan opspelen bij toekomstige branden die onze aandacht gaan trekken op basis van hun omvang
of fatale afloop,” aldus Donkers. Om de component montage kwalitatief te bewaken, heeft Kingspan in samenwerking met Efectis Nederland het concept Brandveilige Gevel ontwikkeld. De afgifte van de Verklaring Brandveilige Gevel garandeert de gebouweigenaar dat de gebruikte bouwmaterialen in de toegepaste constructie de opgegeven brandwerendheid in minuten behalen en dat deze constructie is opgebouwd en gemonteerd conform de parameters die zijn vastgelegd in de rapportage van de brandtest. In aanvulling op een dossierstudie controleert Efectis Nederland tijdens de werkzaamheden en bij oplevering. Door de inschakeling van een objectieve autoriteit op brandveiligheidsgebied, kan de opdrachtgever hierdoor zichzelf grotendeels vrijwaren van aansprakelijkheden in het kader van de Wet Economische Delicten.

Donkers: “Het voorkomen van bouwfouten en faalkosten kent vele oplossingen maar deze worden nog nauwelijks of niet toegepast, ondanks de financiële voordelen. De conventionele bouwsector is echter aan het veranderen waardoor steeds meer partijen integraal ontwerpen, al dan niet met behulp van BIM-software en dergelijke. Een grote stap kan gezet worden door bouwdelen te prefabriceren. De voordelen van geprefabriceerde PIR-isolatiepanelen zijn evident: hoge isolatiewaarde, dunne/ slanke bouwdetails, lichte constructie/ fundering, groter netto oppervlak, optimale materialisatie, kostenefficiënte en veilige montage, ketenintegratie en multidisciplinaire benadering.”

Vanaf april is Kingspan toegetreden tot Brandveilig Bouwen Nederland waar zij een actieve rol gaat spelen in het vergroten van de brandveiligheid van de gebouwde omgeving. Het SBR-project Fire Safety Engineering en het lectoraat Brandveiligheid zijn aansluitende trajecten waar het bedrijf de schouders onder wil zetten op weg naar brandveilige gebouwen op basis van feiten (geen emotie maar ratio) en bewezen testresultaten.