Dak Helling 1997-03-12 KDN en Teewenpan presenteren samen Dakvormen in Stedelijk Perspectief

Tijdens de Bouwbeurs presenteerden Kleidakpannen Nederland (KDN) en Teewenpan BV Dakprodukten samen Dakvormen in Stedelijk Perspectief. Het betrof een overzicht van de invloed die stedebouwkundigen en ontwerpers gedurende deze eeuw hebben gehad op het Nederlands dakenlandschap. Naar aanleiding van de presentatie verscheen ook de gelijknamige uitgave.

De themapresentatie, geopend door de gedeputeerde van de provincie Utrecht, mw. E. Korthuis-Elion, toonde niet alleen een indrukwekkend beeld van de veranderende eisen op bouw- en ontwerptechnisch niveau maar ook op productniveau. In stedelijke uitbreidingsgebieden spelen vorm en kleur in toenemende mate een rol en beide worden in een steeds vroeger stadium gedefinieerd. Tegelijkertijd tekent zich een ontwikkeling af waarbij architecten uit eigen beweging de vorm van bouwmassa's en kleurtoepassingen heroverwegen en herformuleren. Ook het dak maakt deel uit van deze processen en biedt daarin zijn eigen mogelijkheden.
Participerend in deze ontwikkeling hebben Teewenpan Dakprodukten en KDN onderzocht wat de grenzen zijn van het eigen product, waarbij gezocht is naar nieuwe mogelijkheden. Om op de wensen van de marktpartijen te kunnen inspelen, vereiste dit een goed inzicht in de uiteenlopende opvattingen over vorm en kleur op stedenbouwkundig niveau. Daartoe gingen beide fabrikanten het gesprek aan met vele betrokkenen. Het resultaat is een rijk palet van signalen en inzichten, die in de publicatie 'Dakvormen in Stedelijk Perspectief' worden gepresenteerd.
In de uitgave wordt onder meer vastgesteld dat er wat betreft dakvormen technisch veel meer mogelijk is dan menigeen denkt. De dakvorm is terug als integraal en flexibel onderdeel van de stedenbouwkundige en architectonische beeldtaal.

Rijke traditie

De geschubde dakbedekking kent in Nederland een rijke traditie. Een belangrijke rol hierin spelen pannen, bijvoorbeeld bij de Amsterdams School. Na de oorlog is door de industrialisatie van het bouwproces steeds vaker een toevlucht gezocht tot rechttoe rechtaan-oplossingen. De vorm zegt dan ook meer over beleid en proces dan over de mogelijkheden van het product. Ontwerpers zijn zich er steeds meer van bewust dat de dakvorm meer kan zijn dan een op zichzelf fraai lessenaars- of zadeldak. Zij heroverwegen en herformuleren dakvormen als integraal onderdeel van het ontwerp.
Steeds meer zal de architect rekening dienen te houden met randvoorwaarden. Het hangt af van de inventiviteit van de architect in hoeverre hij de speelruimte benut. Ook de fabrikant heeft hierin een eigen verantwoordelijkheid. Daarom hebben Teewenpan en KDN voor diverse dakvormen aangegeven welke spelregels in acht genomen moeten worden. De kwaliteit van de door hen gepresenteerde oplossingen is getest en hoeft niet onder te doen voor die van en traditioneel dak.
Duidelijk wordt dat met klei- en betonpannen meer mogelijk is dan velen denken. Met behoud van kwaliteit kan het dak bijvoorbeeld een holle of juist bolle vorm krijgen. Ook de combinatie, het klokdak, behoort tot de mogelijkheden. Of het gesegmenteerde dak en het tapse dak. Evenmin kan een naar links of rechts verdraaid dak worden gemaakt, vormen waarbij de dakvoet en noklijn niet parallel lopen. Deze bijzondere dakvormen vragen om extra aandacht voor de techniek. Teewenpan Dakprodukten en KDN stellen zich op als gesprekspartner en leveren in teamverband met de opdrachtgever hun bijdrage aan verantwoorde oplossingen.
Als eerste stap presenteren deze fabrikanten voor het eigen product in de uitgave Dakvormen in Stedelijk Perspectief ook spelregels die men bij bijzondere dakvormen in acht moet nemen. Uit deze regels blijkt dat beide typen dakpan de genoemde mogelijkheden bieden, zij het dat de grenzen onderling verschillen.

KDN-modellen (VH en OVH)

Basisregels:

1 De dakpannen liggen altijd in parallelle rijen vanaf de nok naar de dakvoet