Dak Helling 1997-07-06 "Van belang is dat de aandacht voor kwaliteit niet verslapt
Het behalen van het KOMO-procescertificaat betekent niet dat voor de dakdekker de buit binnen is. Integendeel. Eenmaal de beschikking over het certificaat zal het betreffende dakdekkersbedrijf voortdurend moeten bewijzen de verklaring waardig te zijn. De dakdekker dient zich daarom te onderwerpen aan controle. Op stap met een BKB-inspecteur.
Vrijdags zijn op het Rotterdamse bureau BV Kwaliteitsverklaringen Bouw (BKB) alle meldingen verzameld van de gecertificeerde dakdekkers. Hun plicht om melding te maken van de projecten die zij in uitvoering hebben, stelt de certificerende instelling in staat om na te gaan of ook daadwerkelijk de hand wordt gehouden aan de richtlijnen en werkwijze zoals die zijn vastgesteld in de beoordelingsrichtlijnen en voorschriften. Die vrijdag bepaalt BKB-inspecteur Mahutte welke werken hij in de daaropvolgende week zal bezoeken. Het zijn steekproeven, benadrukt hij, maar hij verzekert dat elk bedrijf, afhankelijk van het aantal onderhanden werken regelmatig aan de beurt komt. En het feit dat Mahutte de vorige week een bouwplaats heeft bezocht, biedt geen enkele garantie dat hij het volgende werk van hetzelfde dakdekkersbedrijf zal overslaan of hetzelfde werk niet nogmaals zal bezoeken.
De helm, een paar laarzen en een hellingmeter vormen Mahutte's vaste uitrusting. De kans is groot dat iemand die met een hellingmeter over de bouwplaats wandelt een BKB-inspecteur is, weten de dakdekkers. Puilt daarnaast zijn borstzak uit van de pennen, dan is er geen twijfel meer mogelijk. Ook Mahutte beschikt royaal over schrijfgereedschap. "Als je op het dak aantekeningen maakt, wil er nog wel eens een pen naar beneden vallen, vandaar die reserve-pennen," legt hij uit.
Op het programma staat een inspectie van een dakdekkersbedrijf in Hoofddorp aan een serie woningen bezig is. Zoals gebruikelijk meldt Mahutte zich bij de uitvoerder. Vervolgens loopt hij door naar de plaats waar de dakdekkers aan het werk zijn. "Waar kan ik de voorman vinden," vraagt de inspecteur. De man bij de pannenlift wijst in een richting. "Daar ergens; het is een kale met een body-warmer."
IKB-lijst
De man die zich een ogenblik later als voorman kenbaar maakt, glimlacht onder zijn wilde haardos. Dat van die body-warmer klopt wel. De inspectie neemt een aanvang met de controle van de uitvoering op het dak waarna de resultaten worden vergeleken met de ingevulde IKB-lijst (Interne Kwaliteits Bewaking). De ervaring van Mahutte leert dat de bedrijven met dit onderdeel wel eens moeite hebben. De lijst is soms nog niet compleet. Deze keer heeft Mahutte niets aan te merken. "Ziet er netjes uit," zegt hij. De voorman knikt tevreden.
Waar het de certificerende instelling bij zijn inspecties om te doen is, is de controle op de interne kwaliteitszorg. "Wij beoordelen of de uitvoering conform de voorschriften plaatsvindt, de werkwijze van de ploeg en de kwaliteit van het geleverde werk," zegt Mahutte. "Daarom willen we de mensen zelf spreken; willen we weten hoe consciëntieus zij met hun interne kwaliteitszorg omgaan."
Mahutte stelt de voorman voor om het dak op te gaan. De man maakt geen bezwaar. Uiteraard niet. De dakdekkers kennen de BKB-inspecteur zichtbaar enige autoriteit toe. Mahutte heeft niet het idee dat ze hem als een boosaardige betweter tegemoet treden, maar uit de manier waarop zij hem benaderen mag op zijn minst worden afgeleid dat ze hem liever te vriend houden. Zwijgend staat de voorman naast Mahutte wanneer hij met zijn hellingmeter aan het controleren slaat. "Klopt het?"
"Ja het klopt."
Naden
De naden tussen de dakplaten blijken niet te zijn afgepurd. Tenminste niet overal. Op sommige plaatsen is ruimte genoeg voor drie vingers. Mahutte vraagt naar de reden. De voorman moet het antwoord schuldig blijven. De dakelementen zijn niet door de dakdekker geplaatst. "Dat zullen ze later wel van binnenuit nalopen," veronderstelt de dakdekker. Nagekeken wordt of een en ander op het IKB-formulier is vermeld.
Met behulp van zijn checklist loopt de inspecteur de talloze technische details na. Deze checklist correspondeert met de beoordelingsrichtlijn die de voorman ook bij zich heeft en hanteert. Hierop komen ook onderdelen van het werk voor die niet altijd onder verantwoording van de dakdekker vallen en met name over deze punten ontstaan de discussies. 'Daar zorgt de aannemer voor', 'Nee, dat regelt het loodgietersbedrijf'. Mahutte weet zo langzamerhand welke opmerkingen hij kan verwachten. Essentieel is dat deze zaken goed vastliggen, onder andere op het IKB-formulier.
Na overleg met de dakdekker spreekt hij in de keet van de aannemer even later zijn bevindingen door met de uitvoerder. "Dat van die naden tussen de dakplaten, dat klopt. Het moet inderdaad nog gebeuren. Wij doen dat gewoonlijk van binnenuit," vertelt de uitvoerder de inspecteur.
Voor zijn vertrek presenteert de BKB-inspecteur zijn handgeschreven rapport aan de dakdekkers. Door de ploeg meteen in kennis te stellen van zijn opmerkingen hebben zij de gelegenheid onmiddellijk hun commentaar op het rapport te geven.
Op weg naar zijn volgende controle komt Mahutte nog eens terug op de samenwerking tussen aannemer en dakdekker. "Als ik aanmerkingen heb, zijn die vaak te terug te voeren op misverstanden. Zoals niet waterdichte onderconstructies en detailaansluitingen die vaak niet onder verantwoording van de dakdekker vallen."
Ook bij het volgende werk dat de inspecteur bezoekt blijkt het dakdekkersbedrijf nauwgezet de IKB-lijst bij te houden. Op het dak kan Mahutte in recordtijd zijn checklist afwerken. Slechts over één puntje heeft de inspecteur een nadere vraag. "Waarom is de folie in de nok om de ruiter heen geslagen. De richtlijn zegt toch duidelijk dat de folie vrij gehouden moet worden van de ruiter?"
De dakdekker blijft het antwoord schuldig, belooft dat de zaak wordt opgelost en het overeenkomstig de beoordelingsrichtlijnen wordt uitgevoerd.
Kwaliteitszorg
Wanneer Mahutte aan het eind van de dag de laatste inspectie voor die dag afsluit, heeft hij weinig aan zijn baas te rapporteren. Wat kleine dingetjes zijn hem opgevallen waarbij op het kantoor van BKB de rapporteur zal beslissen of hierop verder actie ondernomen moet worden. Het verbaast de inspecteur niet. "Vergeet niet dat bij de meeste bedrijven reeds lang voordat ze gecertificeerd waren een soort van intern kwaliteitszorgsysteem bestond. Ik heb eigenlijk vooral te maken met bedrijven die serieus met hun vak omgaan. Het personeel is erop getraind en heeft de zorg volledig geïntegreerd in het werk. Het is onze taak ervoor te zorgen dat hun aandacht voor kwaliteit niet verslapt. Daar bestaat begrip voor. Sterker nog, ze willen het zelf."