Dak Helling 1998-07-10 Innovaties veranderen niet veel aan het uiterlijk

 Op het oog is niets zo onveranderlijk als een gebakken dakpan. Het lijkt alsof er niets veranderd is in de dakpannenindustrie gedurende de afgelopen driehonderd jaar. Maar schijn bedriegt. Want steeds weer worden nieuwe ontwikkelingen en veranderingen in de branche doorgevoerd. Zoals een nieuw systeem voor dakdoorvoeren, ontwikkeld door Koramic Dakpannen uit Deest.

Het is een misvatting om te denken dat de pannenindustrie niet innoveert. Zowel in de pannen als de accessoires worden steeds weer verbeteringen doorgevoerd. Ontwikkelingen die niet veel veranderen aan het uiterlijk van het dak. Maar wel degelijk belangrijk zijn.
"Een fraai keramisch pannendak wordt nog veel te vaak ontsierd door lelijke plastic ventilatiepijpen", zegt Cees Verburg, technisch adviseur bij Koramic. "Dergelijke enkelwandige dakdoorvoeren zijn vaak van kunststof omdat ze, wegens de dakhellingen, verstelbaar moeten zijn. Wij hebben een eenvoudig, maar doeltreffend systeem voor deze esthetische kwestie bedacht. Het systeem bestaat naast de doorvoerpan uit een kap, gaas, flexibele buis, klemringen, klemveer en boorgatmal."
Dat klinkt ingewikkeld om uit te voeren maar volgens Verburg is de montage volgens de gebruiksaanwijzing het toonbeeld van eenvoud. De dakdekker zoekt de juiste plaats waar de dakdoorvoer moet komen. Met de boormal bepaalt hij waar het gat in het dakbeschot moet komen. De flexibele buis komt aan de onderkant van de doorvoerpan. Vervolgens wordt de pan met het keramische kapje afgedekt. Vanaf de straat gezien valt deze oplossing nauwelijks op.

Nokvorsten

"Tot voor kort waren er twee manieren om nokvorsten te bevestigen", zegt Verburg. "Er kon bijvoorbeeld gekozen worden voor de natte methode waarbij de vorsten gezekerd worden met mortel. De tweede optie was een droog systeem met kunststof ondervorsten. Dit materiaal kent echter twee nadelen: het heeft een andere kleur en structuur dan de onderliggende dakpannen. Bovendien is kunststof vaak minder duurzaam dan keramiek. Daarom hebben wij een manier bedacht waarmee zonder kunststof ondervorst toch een ventilerende nokconstructie gemaakt kan worden."
De technisch adviseur doelt op de keramische nokafwerking met bovenpanprofielstuk. Dit is een hulpstuk dat de dakdekker droog en onder alle weersomstandigheden kan verwerken. Het bovenpanprofielstuk is leverbaar in precies dezelfde kleur als de dakpannen. Ze kunnen in de kopsluiting van de dakpannen worden gelegd. Voor steile daken adviseert Koramic de profielstukken over de bovenkant van de pannen te leggen. Door de halfronde vorsten op de onderliggende ruiter vast te zetten blijven de profielstukken op hun plaats liggen.

Succes

Voor woonwijk 'Park Veurse Hout' te Leidschendam werden huizen, ontworpen door de vorig jaar overleden architect Ellerman. Deze kenmerken zich door een stijl die vergelijkbaar is met die uit de jaren dertig. Naast het buitengewoon stijlvol ontwerp springen deze huizen ook in het oog door de kleurvariatie. Zo is er bijvoorbeeld gekozen voor blauw verglaasde pannen.
De vraag naar kleurvariatie is de laatste jaren groot en groeit nog steeds gestaag. Dakpannen in andere kleur dan rood lijken een trend te worden. En een beetje kleurvariatie is een welkome onderbreking in het Hollandsche dakenlandschap, dat in de ogen van sommigen saai is om naar te kijken. Misschien is saai niet het goede woord en kunnen we beter spreken van vertrouwd. Want al eeuwenlang zijn hellende daken voorzien van pannen, die wel in detail maar niet als geheel afwijkend zijn.
In Leidschendam was er vooral belangstelling voor de duurdere blauw verglaasde pan. Deze kleur is dan ook weer terug te vinden in woonbuurt 'Park Veurse hout' te Leidschendam. Maar er is meer keus. Het palet bij Koramic loopt van rood naar brons, gras- en mosgroen. De producent geeft de dakenbranche daarmee letterlijk wat meer kleur.

Ontwikkelingen

Ook probeert de producent steeds weer op de nieuwe ontwikkelingen in te spelen. Bijvoorbeeld met de zogenoemde vorstenhoed: een universeel broekstuk. De fabriek in Deest ontwikkelde twee typen. Een voor daken met een hellingshoek van 20 tot 40 graden. De andere voor daken met een hellingshoek van 40 tot 60 graden. Hiermee is volgens Koramic de broekstukkenproblematiek de wereld uit.
"Broekstukken zijn maatwerk", legt Verburg uit. "Of de 'poten' van een traditioneel broekstuk passen, hangt af van de snijlijn en de hellingshoek van het dak. Productietechnisch is het ondoenlijk voor elke hellingshoek een ander broekstuk te fabriceren. Vandaar de vorstenhoek. Uiteraard blijven we ook de traditionele broekstukken maken."