Dak Helling 1999-01-12 De ervaring leert

Enige tijd geleden bereikte Het Hellende Dak een klacht van een opdrachtgever uit het zuiden dat het geleverde werk niet aan zijn verwachtingen voldeed en dat hij last had van lekkages. Op zijn verzoek werd derhalve een dakinspectie uitgevoerd. In eerste instantie verwacht je in het zuiden van Nederland slechts kleine gebreken aan een dak aangezien hier toch de grootste concentratie aan dakdekkers zijn oorsprong vindt. Dat er nochtans ook hier verwerkers van dakpannen op de daken rondwaren die niet veel van het 'vak' begrepen hebben zal uit onderstaand relaas blijken.

Op het aangetroffen renovatiewerk (een woonhuis met schuur) worden een tweetal dakpantypes waargenomen. Op de woning zijn vlakke mulden pannen verwerkt, terwijl op de schuur oud holle dakpannen geplaatst zijn.
Op een flauw hellend (17,5o) dak gedeelte van de woning zijn 4 soorten vlakke mulden pannen verwerkt met een overmatige latafstand, waardoor van verschillende pannen de kopsluiting open staat (foto 1). Tevens wordt er een golvende pannenlijn en sterk variërende naden tussen de aansluitende pannen waargenomen. (foto 2) Door deze verschijnselen is een bepaalde mate van doorslagwater te verwachten. Daarbij keramische dakpannen bij dakhellingen lager dan 25o een waterkerende dampdoorlatende folie vereist is, groeit de verwachting dat deze ook aangetroffen zal worden. Tot onze schrik is deze niet aanwezig en wordt de kans op mogelijke lekkages begrijpelijker.
Op het hoofd woondak (mansarde kap) wordt bij de nok de bovenste panlat op 80 mm vanuit de ruiter 'gevonden'. Dat de vorst hierdoor te weinig overlap biedt over de bovenste pannenrij moge duidelijk zijn (max. 25-30mm). Zoals op foto drie te zien is zijn de pannen direct onder de knik ontdaan van de ophangnokken in verband met de daklengte. Op zich is dit geen probleem, echter als deze pannen door de windveer slechts 10mm overlapt worden en deze pannenrij in het geheel niet verankerd is tegen uitzakken c.q. afwaaien ontstaat er een aanzienlijk veiligheid en regendichtheids probleem. Naast bovengenoemde problemen werden nog diverse afwijkingen, zoals een foutief afgesmeerde nok, aangetroffen

Vrees

Ook op het schuur dak (O.H. pannen) met een helling kleiner dan 25o wordt onder de dakpannen geen waterkerende laag aangetroffen. Aangezien een folie (overeenkomstig de KOMO attesten hiervan) niet onder O.H. pannen verwerkt mag worden, had hier bijvoorbeeld een gebitumineerde glasvlies aangebracht moeten worden.
Daar ook op dit dak diverse soorten en maten dakpannen aangebracht zijn groeit onze vrees voor het ergste, wat terecht blijkt. De latafstand vertoont een spreiding van 40 mm. (foto 4 en 5) Naast dit probleem worden op het dak dermate scheluwe pannen aangetroffen dat geenszins van enige regendichtheid sprake kon zijn. (foto 6) De dakpannen zijn zonder enige sorteer activiteit op het dak geplaatst. Het sorteren van de dakpannen is een vereiste wanneer met het verwerken van diverse soorten zeer oude dakpannen aangevangen gaat worden. Dat bij sterk afwijkende maten de dakpannen 'gesnoeid' of 'geschoren' moeten worden was klaarblijkelijk wel doorgedrongen. Echter als dit zodanig grof geschiedt zoals op foto 7 en 8 tot uiting komt kun je de nodige problemen verwachten. De ruimten tussen de 'gesnoeide' zijden zijn op diverse plaatsen zo groot dat vogels eenvoudig in duikvlucht onder de pannen kunnen landen.
Om vast te stellen hoe het in dergelijke situaties met de regendichtheid gesteld is, is weinig fantasie nodig. Naast bovengenoemde afwijkingen (en nog diverse kleine) worden tevens op beide panden geen weringen tegen schadelijk en hinderlijk gedierte aangetroffen (vogelschroten) terwijl ook van de eis tot verankeren van dakpannen geen spoor terug te vinden was.
Zoals de ervaring leert blijkt ook nu weer dat niet elke dakdekker ook een vakman is. In deze situatie was ons inziens zelfs geen sprake van de term dakdekker. Voor enige zekerheid over een dakdekkersbedrijf kan altijd informatie ingewonnen worden bij de branche organisatie HHD. Wil men nog meer zekerheid dan is de keuze simpel: 'Een Gecertificeerd Dakdekker.'

door: L.A. Iseger