Roofs 1999-06-28 Bewoners kiezen voor bitumineuze dakbedekking op overkapping boven A28

Heel wat dakdekkers moeten wat weggedroomd hebben, rijdend onder de overkapping over de A28 nabij Zeist. Dat zou me toch eens een klus zijn! Zo'n 30.000 vierkante meters in totaal. Geen ingewikkeld werk, maar wel groot. Een verhaal over een onalledaagse toepassing van dakbedekking. Dakdekkersbedrijf Renoplus uit Odijk kreeg de bijzondere klus min of meer in de schoot geworpen.

De hellende betonnen geluidswal bij Zeist over de A28 was na vijftien jaar dringend aan een grote onderhoudsbeurt toe. Het regenwater sijpelde tussen de betonnen delen door en de erosie deed gestaag zijn vernietigende werk. Toch zou Rijkswaterstaat wellicht nog niet tot een ingrijpende opknapbeurt van de overkapping zijn overgegaan, als de bewoners van de achterliggende flats niet voortdurend hadden geklaagd over het foeilelijke uitzicht. Jarenlang hebben zij uit moeten kijken op de steeds grauwer wordende betonnen 'luifel' zoals de bewoners van de flats de overkapping noemden. Twee dringende redenen dus om eens naar een andere oplossing uit te zien.
Omdat de ambtenaren van Rijkswaterstaat zelf niet dagelijks op de geluidswal hoeven te kijken, besloten zij om de bewoners in de renovatie te betrekken. Besloten werd tot een experiment waarbij een aantal betonnen delen met verschillend materiaal werd bekleed. Op één deel werd kunstgras aangebracht, een ander vlak werd bekleed met houten tegels die dambordsgewijs werden geschikt. Een derde vlak tenslotte werd voorzien met een camouflagenet van de genie. Een kort moment werd overwogen om een vak om te toveren tot een heus groendak. Maar door de grote helling van de geluidswal zou dit niet aangebracht kunnen worden zonder extra voorzieningen. Bovendien zou die oplossing financieel wel eens erg onvoordelig uit hebben kunnen vallen. Met een lengte van 1650 meter en een totale oppervlakte van 30.000 vierkante meter (inclusief opstanden) is zo'n geluidswal geen abc-tje.

Beklede plank

Van het experiment werd melding gemaakt in het Utrechts Nieuwsblad. Jan Willem ter Meulen, account-manager Midden-Nederland bij Kelders Dakmaterialen, nam kennis van het bericht en het eerste wat hij zich afvroeg waarom Rijkswaterstaat niet aan dakbedekking had gedacht als afdichting. "Ik heb diezelfde dag nog een plank van twee meter met dakbedekking laten bekleden en ben ermee naar Rijkswaterstaat gereden," vertelt hij. "Ik kan me voorstellen wanneer je niet dagelijks met dakbedekking in de weer bent, dat je een dakrol dan niet meteen bij de mogelijke oplossingen betrekt. Aan de andere kant, de overkapping mag dan als geluidswering functioneren, het is tegelijk ook een dak. Hoe dan ook, Rijkswaterstaat vond het idee zeer te overwegen en stemde erin toe dat ik alsnog bij het experiment aanhaakte."
Enkele weken later werd op een van de vakken een dakbedekking van het type 370A24 aangebracht. Het resultaat stemde zowel de opdrachtgevers als de bewoners van de achterliggende flats tevreden. De kleur was het nog niet helemaal vond Rijkswaterstaat. In overleg met de opdrachtgever is vervolgens een andere RAL-kleur bepaald.

Betrekkelijk eenvoudig

Dakdekkersbedrijf Renoplus in Odijk, bereid gevonden om het proefvak te maken, heeft ook de uiteindelijke opdracht tot uitvoering gekregen. De applicatie is betrekkelijk eenvoudig. De betonnen ondergrond hoeft alleen te worden schoongemaakt, van een primer te worden voorzien en vervolgens wordt er de eenlaagse dakbedekking vol en zat op gebrand. Een relatief goedkope oplossing en zo duurzaam dat de leverancier er de gebruikelijke tien jaar verzekerde garantie op wil geven.
De geluidswal bestaat uit 167 vakken van elk 125 vierkante meter. Op het logistieke vlak en op het gebied van de veiligheid ondervinden de dakdekkers wel enige problemen. Ter plaatse zijn er geen mogelijkheden om de materialen veilig op te slaan waardoor zij elke dag vanuit Utrecht een beperkte hoeveelheid dakrollen naar Zeist laten sturen. Een ander probleem betreft de ligging van de geluidswal. Een kraan of bouwlift kan door de dichte bosschage die tegen de geluidswering is geplant niet worden gebruikt. De dakdekkers moeten daarom elke rol via de ladder omhoog dragen. De dakdekkers zijn inmiddels ongeveer halverwege.
De arbeidsinspectie zorgt tijdelijk voor enig oponthoud. Want hoewel de dakdekkers geheel volgens de voorschriften met een dakrandbeveiliging werken, worden deze maatregelen door de inspecteurs onvoldoende geacht. Momenteel wordt onderzocht op welke wijze de uitvoering meer aan de kritiek van de inspectie tegemoet kan komen. Overigens heeft Rijkswaterstaat in verband met de uitvoering van de werkzaamheden boven de snelweg serieus overwogen een rijstrook onder de geluidswal te sluiten. Van deze drastische oplossing is later afgezien, toen bleek dat de werkzaamheden ook op een veilige manier uitgevoerd konden worden. De arbeidsinspectie heeft daar dus zo zijn twijfels over. Niettemin verwachten de partijen dat binnenkort het werk gewoon weer kan worden opgepakt.
Dat het herstelwerk aan de geluidswering niet onopgemerkt blijft, bewijzen de vele telefoontjes die bij de politie en rijkswaterstaat binnenkomen. Bezorgde automobilisten bellen via hun GSM's regelmatig om te horen 'of ze wel weten dat onverlaten op de overkapping zijn geklommen.'

Blij mee

Strak en mooi ligt de helft van de overkapping nu verscholen achter het groen. De flatbewoners zijn er blij mee. Hoewel? Van één vak zouden ze graag willen dat het dakdekkersbedrijf het opnieuw deed. En wel het eerste vak, het gedeelte dat als proef in het experiment is meegenomen. De groene kleur wijkt wel erg af van het groen waarvoor Rijkswaterstaat uiteindelijk koos. Maar of dat vak alsnog de nieuwe dakbedekking krijgt is niet zeker.

door: Mari van Lieshout