Roofs 2001-05-34 Steiger biedt ook de dakdekker veiligheid

          Stan Liebrand
Steigerbouwer Artilan Aluminium BV in Breda werd met het Triangelbrugsysteem genomineerd voor De Nederlandse Bouwprijs 2001. De jury bleek met name gecharmeerd te zijn van het innovatieve van het steigersysteem op dragers dat een grote bijdrage levert aan het veiliger werken op grote(re) hoogten. Een gesprek met bedrijfsleider, mevrouw Tonnie van der Woude, leert dat - in tegenstelling tot de schilder -, de dakdekker nog weinig bekend is met dit systeem dat nog een aantal nevenvoordelen kent.
Het aluminiumbedrijf dat volgend jaar 30 bestaat, begon ooit met het produceren van vangrails (onder andere voor het circuit van Zandvoort) en spullen voor de theaterwereld. En dat is nu nog terug te zien, want de peilers van de bruggen vertonen veel overeenkomsten met de masten van theaterverlichting. Doordat het bedrijf veel aan onderzoek en productontwikkeling doet maar vooral nauw luistert naar haar klanten, werd het assortiment verbreed. “Op een gegeven moment kwam een schildersbedrijf met het idee of van die lichttrussen geen bruggen te maken waren. En vanaf dat moment zijn we actief gaan meedenken.”Het vormde het begin van een gestage groei van het bedrijf waarbij het accent steeds meer kwam te liggen op (rol)steigers en dakrandbeveiligingen.

Voordelen
Het triangelbrugsysteem op dragers is te gebruiken in verschillende  branches. Momenteel wordt het vooral gebruikt door schilders en renovatiebedrijven. Door gebruik te maken van dit steigersysteem kan flink bespaard worden op montage- en klimtijd. Zo leverde een intern onderzoek op dat schilders hun effectiviteit zagen toenemen tot zo’n 45%. En wat voor de schilder geldt, geldt volgens Tonnie van der Woude ook voor de dakdekker: “Acht meter dakrandbeveiliging is bijvoorbeeld in tien minuten te verplaatsen en de opbouw van een overspanning van 12 meter door slechts twee personen vergt bij een totaalgewicht van 50 kilo, een klein kwartiertje.”
Dit heeft vooral te maken met het soortelijk gewicht van het hele speciale soort aluminium dat wordt toegepast en dat ook in de vliegtuigindustrie wordt gebruikt. Het is sterker en nog lichter en wordt volgens specificatie gemaakt en aangeleverd.
Het systeem blijkt bovendien gebruiksvriendelijk. En dat niet alleen voor degene die er mee moet werken, maar ook voor de bewoner van de woning waaraan gewerkt wordt. Deuren en ramen blijven immers vrij. Het bewijst dat bij het ontwerpen is geluisterd naar de praktijk en dat met zoveel mogelijk factoren rekening werd gehouden.

Principe
Het principe van het Triangelbrugsysteem - dat net als de dakrand-/dakgootbeveiliging en het doorloopsteigersysteem - kan worden voorzien van een afscherming die doorwerken bij slecht weer mogelijk maakt -, gaat uit van twee uitschuifbare dragers en twee of drie triangelbruggen van elk 4 meter. Aldus kan maximaal 12 meter overspannen worden. Er zijn ook bruggen met lengtes van 1, 2 of 3 meter leverbaar die allemaal aan elkaar te koppelen zijn waardoor elke werkplek bereikbaar is.
Ook de platformhoogte kan variëren en biedt zo werkhoogten tussen de drie en - maximaal - zeven meter. Het systeem is bovendien om te vormen tot een doorloopsteigersysteem. In dat geval worden de uitschuifbare dragers vervangen door twee of drie rolsteigertorens waarmee een vrije overspanning tot maar liefst ruim 40 meter kan worden behaald die in een uur kan worden neergezet. Met deze ‘schaalvergroting’ kunnen dus een aantal woningen in een keer van steigers worden voorzien en dat levert een rendement op van 40 tot 60%.
Men is al druk bezig het systeem uit te breiden zodat het niet alleen maar bij eensgezinswoningen van toepassing kan zijn, maar daarbij heeft men te maken met de steeds veranderende Europese regelgeving. “Dat maakt je wat afwachtender, ondanks de ideeën die je al hebt.”

Toepassing
Door verschillende topdelen toe te passen kan de triangelbrug voor velerlei doeleinden worden gebruikt. Het standaard topdeel geeft een minimale ruimte tussen triangelbrug en muur c.q. werkoppervlak. Het topdeel met afstandhouderbevestiging voor de diverse maten afstandhouders, geeft de afstand tussen werkbrug en muur variatiemogelijkheden van 35 tot 150 cm. Deze topdelen worden met name door de loodgieters en rietdekkers gebruikt. Met twee speciaal ontworpen topdeeldragers, de zogenaamde dakkapeltopdragers, kan bijvoorbeeld een vier-meter triangelbrug voor een dakkapel worden ingehangen.

Veiligheid
Veiligheid vormt een leidraad binnen de productontwikkeling van Artilan. De platdakbeveiliging behoort (nog) niet tot het standaardassortiment maar daar wordt wel aan gewerkt. Net als aan een echt revolutionair systeem voor hellende daken. ”Dat zou wel eens het ei van Columbus kunnen zijn. De dakrandbeveiliging en andere systemen proberen we ook zo veel mogelijk in samenwerking met de arbeidsinspectie te ontwikkelen zodat we gelijk aan alle normen en eisen voldoen. Voorbeeld hiervan zijn de aan triangelbruggen gestelde veiligheidsnormalisatie van 150 kg/m2 en de sporten van de steigertorens die zijn voorzien van het speciale gerstekorrel-antislipprofiel, dat niet wordt volgelopen met vuil en sneeuw.
Als enige in Nederland maakt het bedrijf gebruik van aluminium dat door TNO gekeurd is, iets dat men ook graag laat zien op het informatiemateriaal. Het is ook bijna overbodig te melden dat alle producten voldoen aan de laatst gestelde wettelijke eisen ten aanzien van veiligheid, arbeidsinspectie en arbeidsomstandigheden. (NEN 2718-1993. NEN- EN 1298 en A121)
Het is derhalve jammer dat ondanks de kwaliteiten en de informatie die over de diverse producten bestaat, het systeem nog weinig bekend is binnen de dakenbranche, ook na de nominatie voor de Nationale Bouwprijs. “We hebben met dit systeem al een aantal keren op de beurs gestaan en dan krijg je wel eens te horen van een dakdekker die langskomt: ‘Goh, ik wou dat ik dit systeem een week eerder had gezien, dan was mijn collega niet naar beneden gevallen,” aldus Van der Woude.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat het aspect veiligheid en het triangelbrugsysteem tot de ontwikkeling van de snel op te bouwen dakrand- dakgootbeveiliging leidden.

Verdient zich terug
Artilan zoekt wel steeds meer contact met - vooral regionale en provinciale - organisaties en verenigingen binnen de dakenbranche. Je kunt op papier wel van alles bedenken maar in de praktijk moet het wel werken. Mede daartoe vormen een aantal klant-dakdekkerbedrijven een klankbord.
De aanbevelingen worden meegenomen in de ontwikkelingen, die praktisch allemaal in eigen huis plaatsvinden. Het bedrijf kan dan ook rekenen op een onderzoekssubsidie. Zonder dergelijke bijdrage zou het voor een bedrijf als Artilan niet haalbaar zijn om zo innovatief bezig te zijn. Het draagt ook bij in het beheersen van de kostprijs. En al is de aanschaf van het triangelbrugsysteem een behoorlijke investering, het is er wel een die zich snel terug verdient. Niet alleen in geld (het is duurzaam en onderhoudsarm) maar ook op de gebieden van de arbeidsomstandigheden en natuurlijk vooral veiligheid. Vandaar ook dat het systeem vrij snel leverbaar is, in principe uit voorraad en anders binnen tien werkdagen.