Roofs 2002-03-06 De levensduur-verklaring is mooi meegenomen

Tijdens de laatste dakendag in Utrecht ontstond enige commotie na uitreiking aan Esha van de door BDA opgestelde verklaring levensduurverwachting Eshafort/Eshaflex en Eshagum. Een commotie die tot uiting kwam in het afsluitende vragenuurtje van de middag waar dhr. Van der Werke fel reageerde. In het januarinummer is de achtergrond van zijn reactie uiteengezet. Afgesproken was dat zowel Derbigum als Esha zouden reageren. In het februarinummer heeft dhr. Van der Werke zijn bezwaren tegen de uitgereikte verklaring uiteengezet. In dit artikel de reactie van Esha die zich niet zo zeer richt op de verklaring als wel de boodschap die de verklaring moet uitdragen.

In gesprek met de heren J. P. Wortelboer, F. Zandvoort en A.J.M. Kranenburg op het kantoor van Esha in Hoogkerk. Een hele delegatie maar het interview reikt ook verder dan een mening over de levensduur-verklaring, de aanleiding voor het interview. De commotie heeft in Hoogkerk enige verbazing gewekt en als eigenaar van de verklaring willen zij zich niet onttrekken aan de discussie. Maar meer nog willen de heren een toelichting geven op de nieuwe strategie van Esha waar de verklaring een onderdeel van is. De discussie gaat naar hun oordeel namelijk te veel over de verklaring zelf en niet over de boodschap die er van uit moet gaan. Esha wil zich niet langer strikt richten op de productie van de dakbanen maar meer op de oplossing van de achterliggende vraag: ‘Hoe houden we de onderliggende ruimte droog en comfortabel en onder welke voorwaarden; anders gezegd, wat verwacht een gebruiker van zijn dak?’ Dat is de kern van de nieuwe strategie. Esha denkt in daksystemen en de componenten van de daksystemen. Een van dé hoofdcomponenten van daksystemen zijn dakbanen die Esha nu al ruim 75 jaar op de Nederlandse markt brengt. De opgedane kennis en ervaring zijn zeer groot. Om beter in beeld te krijgen waardoor bitumineuze dakbanen zo lang meegaan is BDA opdracht gegeven de duurzaamheid van de coating, en dan met name de relatie van de coating-drager(s), nader vast te stellen. BDA heeft daartoe bestaande daken onderzocht analoog aan de wijze waarop die worden onderzocht voor bewezen levensduur. Die methode was voorhanden en daarmee ontstond de mogelijkheid van het verkrijgen van een verklaring als uitgegeven. Om daarmee de uitgegeven verklaring als bijproduct te bestempelen gaat te ver. Eerder is het een bevestiging van de eerder geleverde kwaliteit aldus de heren, maar, zo wordt benadrukt, de insteek was en is onderzoek naar de eigenschappen van de coating.

“Willen we nieuwe producten ontwikkelen dan moeten we kijken naar de prestaties van de bestaande producten. Het is niet alleen ter verbetering van die bestaande producten maar wellicht een aanzet voor de ontwikkeling van compleet nieuwe producten. Uiteraard is bitumen het uitgangspunt. Binnen Esha werd en wordt gesteld dat bitumen in zijn oorsprong de ideale kunststof is. Kijk eens naar de huidige markt van daken die onderhouden moet worden. Het merendeel van de daken is bedekt met bitumineuze producten en de gebruikers zijn daarop ingesteld omdat bitumineuze daken efficiënt en eenvoudig te behandelen zijn. En niet alleen de gebruikers, ook andere branches die gebruik maken van daken zijn ingesteld op bitumen. Dat wil niet zeggen dat bitumineuze dakbanen zoals die nu bestaan onveranderd moeten blijven. Moet een dakbaan per sé 4 mm blijven als welbeschouwd de bovenste lagen van de dakbaan de waterdichtheid en de duurzaamheid bepalen? Ook kijken we naar andere applicatietechnieken. Minder open vuur op het dak, zelfklevende systemen, föhnen van dakbanen etc. Met Esha Universal hebben we al aangetoond dat een minder dikke baan in dat opzicht uitstekend past. Voor Esha Universal wordt gewerkt aan een nieuw deel van de BRL 1511, nl. deel 9 voor POCB.
Normering is een goede zaak om gebruikers van producten enige zekerheid te bieden als het gaat om samenstelling van dakbedekking. Echter, welbeschouwd staat normering nieuwe ontwikkelingen in de weg tenzij de normering zich richt op de prestaties van producten. De huidige Europese normering is en blijft in alle gevallen een kwestie van de grootste gemene deler en niet die van de best mogelijke oplossing.
Kijken we ten aanzien van levensduurverklaring bijvoorbeeld op Europees niveau, dan kunnen we vaststellen dat om die reden op korte termijn geen uitzicht is op overeenstemming. De beste oplossing is bovendien eerder maatgericht dan algemeen. Normering van producten werkt in principe nivellerend. Waar wij naar toe willen is een evenwicht tussen enerzijds eisen aan het product (=normen) en anderzijds innovatie op basis van prestatie-eisen. Een fabrikant-eigen-verklaring biedt daartoe geen afdoende oplossing maar kan als overgangsfase dienen tussen certificatie van producten naar certificatie van processen. Kijken we naar de levensduur-verklaring als verkregen dan is de vraag wat wij denken van innovatie en bewezen levensduur beantwoord. Wij brengen geen producten op de markt waarin de bestaande kennis en ervaring niet zijn verwerkt. Wat we willen aantonen is dat wij het proces beheersen om een goede dakbaan te maken en dat dat proces tot uiting komt in producten die zich bewezen hebben. Niet om die producten in stand te houden maar als basis voor verdere innovaties.”
Terug naar de aanleiding van het interview, de verklaring. Alle te beoordelen daken zijn door de leverancier aangereikt waarna BDA een selectie maakte en tot beoordeling overging. In hoeverre is nu lering getrokken uit de prestaties als vastgesteld? “Het blijkt dat de ondergrond zeer bepalend is voor de prestatie van het daksysteem. Een open deur maar wel een bevestiging van een besef wat al langer leeft. De stabiliteit van de ondergrond is een zeer bepalende factor. Een bitumineuze dakbaan op een ondergrond van beton presteert verreweg het beste. Eénlaagse systemen worden door Esha bij voorkeur aanbevolen in combinatie met Esha Universal. Voor de ‘gewone’ dakbanen wordt tweelaags aanbevolen. Ook worden geen garanties afgegeven op daksystemen van meer dan 10 jaar. In Engeland worden garanties verstrekt van meer dan 10 jaar maar kijk niet naar de inhoud van die garanties. In Nederland moeten we daar niet aan mee willen doen. Verder willen we de merknaam Esha opnieuw in het focus brengen onder meer door het sponsoren van een racingteam. Daarnaast zullen op de locatie Hoogkerk klanten en andere personen die met de ontwikkeling van daken te maken hebben worden uitgenodigd om gedachten uit te wisselen over de ontwikkeling van daksystemen zoals deze door Esha wordt gezien.

ing. A.B. Berlee

T-joint