Roofs 2003-03-28 Een nieuwe generatie dakbedekkingen

Bitumenspecialist Nebiprofa B.V. uit Klundert, sinds 2001 onderdeel van de IKO Groep, brengt een nieuwe kunststof dakbedekking op de Nederlandse markt: Spectraroof®. Dit is een éénlaags synthetisch dakbedekkingssysteem, dat als basis de kunststof TPE (ThermoPlastische Elastomeer) heeft. Maarten Venstra van Nebiprofa B.V. licht de producteigenschappen toe.

De bitumenrol fabrikant Nebiprofa zag in een vroeg stadium in dat de markt rijp was voor een innoverend product. Daarom is het bedrijf geruime tijd bezig geweest met onderzoek en ontwikkeling van TPE-toepassingen op daken. Nu, anno 2003, introduceert Nebiprofa, in samenwerking met de IKO Groep, de Spectraplan® dakbanen op de Nederlandse markt. Met Spectraplan® biedt Nebiprofa de markt een product dat de gunstige eigenschappen van thermoplasten en elastomeren combineert, terwijl het de negatieve eigenschappen elimineert. Het materiaal heeft namelijk, in tegenstelling tot de thermoplasten, een ingebouwde flexibiliteit, en in tegenstelling tot de elastomeren een breed vloeigedrag.

Doorontwikkeling van thermoplasten en elastomeren

De basis van het concept wordt gevormd door de Spectraplan® dakbaan. Deze werd ontwikkeld op basis van het basispolymeer TPE (ThermoPlastische Elastomeer). TPE heeft als opvallend kenmerk dat het elastisch is, tot het, op zeer hoge temperatuur, praktisch een vloeistof wordt. Feitelijk is TPE een doorontwikkeling van thermoplasten en elastomeren (zie ook Roofs 2-2003).

Thermoplasten bestaan uit lange chemische ketens die kriskras door elkaar liggen (hoogpolymeren). Bij kamertemperatuur vormen zij een vast materiaal; maar bij verhitting verschuiven de hoogpolymeerketens onderling, zodat het materiaal 'thermisch plastisch' wordt, het wordt stroperig. Als men lang genoeg doorgaat met verhitten, gaan de ketens steeds verder uit elkaar liggen en krijgt men een vloeistof.

Elastomeren zijn gevulkaniseerd: dit betekent dat de hoogpolymeerketens onderling 'vernet' worden door het inbrengen van zwavel bij een verhitting boven de 180 °C. Eens gevulkaniseerd kunnen de ketens niet meer onderling verschuiven als gevolg van verhitting, omdat ze onderling verbonden zijn. Deze materialen zijn zeer elastisch, en ze houden hun eigenschappen van zeer lage tot zeer hoge temperaturen. Elastomeren zijn dus niet thermoplastisch vervormbaar en vloeien niet.

TPE vloeit daarentegen wél, maar pas in een veel later stadium dan bij thermoplasten het geval is. Bij TPE zijn de hoogpolymeerketens namelijk onderling verbonden - niet door zwavel, maar door een thermoplastische kunststof. Deze heeft, door de speciale moleculaire structuur, rubberelastische eigenschappen. Bij verhitting smelt deze thermoplastische bindstof en komen de hoogpolymeerketens weer vrij: de stof wordt vloeibaar. Maar dit gebeurt pas op hoge temperatuur: de thermoplastische fase is dus sterk teruggedrongen. Het is alsof ze van de elastische toestand (rubber) ineens overgaan naar een vloeistof.

TPE is daarmee elastisch en vervormbaar. De kunststof bezit de basiseigenschappen van elastomeren (namelijk: flexibiliteit, elasticiteit), maar heeft het voordeel dat het smeltbaar is: het materiaal is dus te lassen. Zo elimineert TPE het nadeel van met name elastomeren. Door het vloeigedrag van het TPE polymeer heeft de dakbaan een zeer breed 'thermisch lasvenster'. Dit betekent een minimale uitvoeringsgevoeligheid; het materiaal raakt bij verwerking (het wordt met behulp van hete lucht thermisch gelast) niet snel beschadigd.

Hoge levensduurverwachting

TPE is de basispolymeer van de Spectraplan® dakbanen. Het product heeft een chemisch ingebouwde flexibiliteit. Weekmakers zijn daardoor overbodig en ook niet separaat toegevoegd: het materiaal blijft van zichzelf soepel. De TPE dakbaan heeft een hoge chemische resistentie, het is bestand tegen oplosmiddelen en andere organische en anorganische stoffen. De dakbaan is bitumenbestendig. Daarom kan het zonder scheidingslaag toegepast worden op oude bitumineuze bedekkingen en polystyreen (EPS/XPS). De levensduurverwachting is, als gevolg van al deze eigenschappen, tenminste vijfentwintig jaar.

Het gebruik van identieke TPE polymeren aan boven- en onderzijde van de dakbaan levert, in combinatie met het vloeigedrag, een zekere lasnaad op, die sterker is dan de dakbaan zelf. De kwaliteit van deze lasverbinding is hoog, ook na (kunstmatige) veroudering. Het materiaal blijft na jaren in de buitenlucht goed lasbaar zonder extra reiniging: na verwijdering van het losse vuil kan het met de föhn gemakkelijk worden bevestigd. Het polymeer omhult door het gunstige vloeigedrag de polyestervezels van de drager. Hierdoor kan capillaire werking niet voorkomen bij de uiteinden van de dakbaan, waar de wapening mogelijk in contact kan treden met de buitenlucht. De drager is vochtongevoelig; en als extra zekerheid wordt de baan geproduceerd met een homogene zelfkant.

Milieu-aspecten

Het TPE-polymeer is homogeen. Er zijn geen halogenen (chloor, fluor, broom, jodium) aan het materiaal toegevoegd. Hierdoor leent het materiaal zich goed voor eventueel hergebruik. De dakbaan loogt niet uit: alle vormen van wateropslag en hemelwaterafvoer horen daarom tot de mogelijke toepassingen.

De oppervlaktespanning is relatief hoog waardoor vuil zich moeizaam hecht aan het oppervlak. Om diezelfde reden is het, mocht er zich enig vuil aan hechten, gemakkelijk schoon te maken. De dakbanen zijn eenvoudig te reinigen met oplossingen van zeep en met behulp van een zachte bezem of een rubber wisser. Ook het gebruik van een hogedrukreiniger als hulpmiddel is mogelijk.

De brandeigenschappen van deze dakbaan zijn gunstig. Bij het thermisch lassen of bij brand komen er geen schadelijke stoffen vrij. De rookbelasting is gering en het vuur kan zich niet uitbreiden via het eventuele afdruipen van gesmolten TPE. De dakbaan is vliegvuurbestendig conform de nieuwe Europese brandnorm ENV1187.

Speciaal voor de Spectraroof® TPE dakbaan werd het Spectrafix® mechanisch bevestigingssysteem ontwikkeld. Dit systeem bevat corrosiebestendige schroeven en volgplaatjes, flatbars voor kimfixatie en is op iedere voor mechanische bevestiging geschikte ondergrond toepasbaar. De combinatie van dit bevestigingssysteem met de mechanische eigenschappen van het materiaal zorgt voor een groot vermogen om krachten op te nemen en naar de ondergrond af te voeren. De dakbaan heeft daardoor een hoge weerstand tegen windbelasting.

Servicepakket

Deze dakbanen worden uitsluitend uitgevoerd door erkende verwerkers uit de eigen opleiding van Nebiprofa B.V. Bovendien blijft de producent van ontwerp tot uitvoering betrokken bij de verwerking van het product, door middel van advisering en hulp bij de berekeningen.

Daarnaast levert het bedrijf bij dit product een aantal aanvullende accessoires en diensten, zoals de thermische isolatie, bevestigingsmiddelen, dampremmende lagen en producten voor de afwerking. Ook projectondersteuning, in de vorm van advies, inspecties, technische berekeningen en werkbegeleiding, maakt integraal deel uit van het concept. Het Spectraroof® Technisch Handboek omvat alle benodigde verwerkingsrichtlijnen, dakdetails en een overzicht van alle systeemcomponenten en accessoires. De dakbanen zijn standaard voorzien van een all-in verzekerde garantie van tien jaar.