Roofs 2005-06-18 Collectief verdient de voorkeur

Op 17 mei 2005 overhandigde Cees van Vliet, directeur van Arbouw, het eerste exemplaar van het nieuwe A-blad Platte Daken aan de voorzitter van Vebidak, Cees Woortman. In dit artikel een verslag van de korte feestelijke bijeenkomst in het gebouw van het SFB (Sociaal Fonds Bouwnijverheid) te Amsterdam. De noodzaak van collectieve valbescherming wordt benadrukt.

Tijdens het symposium ‘Veiligheid moet je doen’, dat op 17 november 2004 in Nieuwegein werd georganiseerd, overhandigde Woortman een symbolische lege envelop met de letters ‘A-blad Platte Daken’ aan directeur J. Laemers van de bedrijfstak Bouw van de Arbeidsinspectie. De envelop is niet langer leeg: sinds kort beschikt de branche over een nieuw A-blad voor werkzaamheden op platte daken, waarin aanbevelingen worden gedaan om tot betere arbeidsomstandigheden op het dak te komen. De aandacht gaat daarin vanzelfsprekend voor een groot deel uit naar valgevaar, maar ook onderwerpen als fysieke belasting en stralingsgevaar worden uitvoerig behandeld. Het nieuwe A-blad betekent een actualisering van het reeds bestaande A-blad uit 2002.

Werkbaarheid

Woortman gaf in zijn korte toespraak aan dat er sinds het afsluiten van het arbeidsomstandighedenconvenant in de Bitumineuze en Kunststof Dakbedekkingsbranche in 2000 weliswaar vooruitgang is geboekt (het ziekteverzuim daalde van 8 naar 6,2%, het aantal valongevallen daalde), maar dat er nog veel verbeterd kan worden aan de arbeidsomstandigheden op het dak. Het A-blad biedt hiertoe nuttige richtlijnen, maar in de praktijk blijkt dat men zich nog te weinig aan de beschreven aanbevelingen houdt. Het is daarom belangrijk dat de inhoud van het A-blad meer in de markt bekend wordt, en dat het daarnaast meer inzichtelijk wordt, en daardoor werkbaar - zodat het in de praktijk een belangrijke functie kan vervullen. Dit is des te meer een belangrijk punt, omdat de Arbeidsinspectie zich heeft gecommitteerd aan het A-blad en het als uitgangspunt neemt in haar handhavingsbeleid.

Het A-blad biedt niet alleen praktische tips en aandachtspunten voor werknemers en werkgevers. Ook voor opdrachtgevers (bijvoorbeeld gebouweigenaren) is het van essentieel belang om kennis te nemen van het A-blad. Dit werd in de spreekbeurten benadrukt. De opdrachtgever dient ervan doordrongen te zijn aan welke voorwaarden moet zijn voldaan voordat iemand veilig zijn dak op kan. De wildgroei in het aanbod van producten en diensten kan op deze manier het hoofd geboden worden. Van Vliet wees er bovendien op dat er steeds meer partijen op het dak werkzaam zijn: dat zijn allang niet meer alleen de dakdekkers, maar ook bijvoorbeeld schoorsteenvegers, installateurs of medewerkers van de KPN (voor de installatie of reparatie van antennes). Daarom is het van noodzakelijk dat ook in deze kringen kennis wordt genomen van de inhoud van het A-blad.

Collectief beveiligen

Juist omdat er zoveel verschillende partijen werkzaam zijn op het dak, wordt er in het A-blad grote nadruk gelegd op het belang van een collectieve valbeveiliging. De sprekers stelden dat er goede oplossingen beschikbaar zijn voor individuele valbeveiliging, maar dat deze oplossingen vooral moeten worden gezien als ‘ad hoc’-oplossingen. De bouwnijverheid moet zich breed inzetten voor de toepassing van continue collectieve valbeveiliging zodra dat ook maar enigszins mogelijk is. Van Vliet: ‘Als er een snelweg langs een woonwijk wordt aangelegd, is het vanzelfsprekend dat daar een geluidswal wordt gebouwd. Zo ook zou het aanbrengen van collectieve valbeveiliging op daken iets vanzelfsprekends moeten worden.’ Hiermee schept men duidelijkheid op het dak voor alle partijen. Ook uit economische overwegingen is dit van belang. Het is niet gunstig om elke keer dat er werkzaamheden op het dak moeten worden verricht opnieuw te investeren in een individuele beveiliging. Van Vliet stelde dat het mogelijk moet zijn om in vijf jaar op grote schaal collectieve valbeveiliging aan te brengen. Over vijf jaar zou het A-blad dan weer geactualiseerd kunnen worden.

Omdat in sommige gevallen geen andere optie mogelijk is dan aangelijnd werken, zette Ad Verhoeven, Arbovoorlichter van de Stichting Bedrijfstakregelingen Dakbedekkingsbranche (SBD), de belangrijkste aspecten hiervan uiteen.

Brede verspreiding

Verschillende partijen zijn betrokken geweest bij de actualisering van het A-blad: werkgevers- en werknemersorganisaties, marktpartijen, de verschillende arbo-instellingen, de Arbeidsinspectie en het Ministerie van SZW. Het overleg heeft geresulteerd in een tekst die alle aspecten van het veilig en gezond werken op daken uiteen zet. Naast valgevaar komen ook onderwerpen als veilig werken met gas en elektriciteit aan bod, en bijvoorbeeld het verminderen van fysieke belasting, het voorkomen van ongevallen door harde wind, het voorkomen van gezondheidsschade door GSM-masten, etc.

Via de aangesloten partijen zal het nieuwe A-blad zo veel mogelijk worden verspreid onder werkgevers, werknemers, opdrachtgevers en producenten.