Roofs 2005-11-20 Gespreid daglicht
Daglicht in de werkruimte heeft enkele belangrijke voordelen (het is gezond en bespaart elektriciteitskosten), maar heeft ook nadelen: het verblindt en het verlicht doorgaans alleen de plekken waar de lichtstraal op valt. Enige tijd geleden berichtten wij u over een product dat het zonlicht spreidt (in Roofs 11-2004). Hopro-International produceert een vergelijkbaar product, dat in gebogen toepassingen kan worden gebruikt.
Het product is gebaseerd op een raster in honingraatstructuur op basis van de kunststof PET (poly-etyleen-teraftalaat). Deze wordt geklemd tussen een polycarbonaat kanaalplaat, waarna een element ontstaat dat als vlak daglichtelement kan worden toegepast, maar ook op een gebogen lichtstraat kan worden gemonteerd. Arthur Horeman, senior account manager van leverancier FKM Lichtstraatsystemen in Dedemsvaart licht het systeem toe.
Honingraat met polycarbonaat kanaalplaat
‘Wij kregen het idee toen we op zoek waren naar een oplossing voor het probleem van sprinklerinstallaties bij een lichtstraat. Deze zijn immers aan het plafond, dus onder de lichtstraat, gemonteerd, en blussen alleen de onderliggende ruimte. Dit kan een probleem opleveren, doordat de hitte zich bij brand ophoopt in de lichtstraat. Dit wilden wij oplossen door de bestaande daglichtelementen met honingraatstructuur (geproduceerd door het Heerlense Flowlight) te monteren als vlak plafond onder de lichtstraat. De toepassing met een polycarbonaat kanaalplaat werd verzonnen om de stijfheid te vergroten en zodoende een grotere overspanning te kunnen realiseren. Al snel werd duidelijk dat met het product meerdere toepassingen mogelijk waren.’
De gebogen lichtstraat wordt gevormd door een aluminium boog die is geplaatst in een bakprofiel op de gerede opstand. Over de bogen wordt de eerste polycarbonaatplaat geplaatst, hier overheen wordt de honingraat gelegd, die vanwege de vervormbaarheid van het materiaal dezelfde gebogen vorm kan aannemen. Hier overheen wordt een tweede polycarbonaatplaat gelegd. Met een speciale strip wordt het geheel gespannen en afgedicht. Bestaande lichtstraten van polycabonaat kunnen worden opgewaardeerd door over de bestaande gebogen platen een honingraat en buitenplaat te leggen.
Andere toepassingsmogelijkheden in het dak zijn de eerder genoemde vlakke plafondplaten en shedkapconstructies. Deze laatste moeten wel geschikt zijn of worden gemaakt voor toepassing van beplating met de dikte van de honingraat plaat. Montage dient altijd te gebeuren door een deskundig plaatsingsbedrijf, bij voorkeur met ervaring in dit soort elementen.
Spreiding licht en isolatie
‘Tussen de kanaalplaten bevindt zich stilstaande lucht,’ vertelt Horeman. ‘Hierdoor krijgt het element een isolatiewaarde die gelijk is aan die van HR++ glas. Belangrijk voordeel ten opzichte van dit glas, is natuurlijk dat het polycarbonaat veel lichter is. Maar het belangrijkste is toch wel het gegeven dat de honingraat het zonlicht spreidt. Hierdoor wordt op een prettige manier de gehele onderliggende ruimte door daglicht verlicht. De temperatuur blijft daarbij ook op hete dagen door de hogere isolatiewaarde aangenaam. Dit betekent dat men in die ruimte veel beter en wellicht ook sneller het werk verricht. Een andere denkbare toepassing is die in sporthallen: de sporters worden nu niet meer door het zonlicht verblind.’
De aanschafprijs van de daglichtelementen is hoger dan die van een traditionele lichtstraat. Deze extra kosten vallen volgens Horeman echter weg tegen de besparing die het element oplevert in de stook- en elektriciteitskosten. ‘De kosten voor verwarming en verlichting van een bedrijfspand kunnen op jaarbasis enorm oplopen. Een simpele rekensom leert ons dat men de aanschaf van het daglichtelement door de reductie van stook- en elektriciteitskosten, de kosten voor de air conditioning en het verhogen van de productiviteit van de werknemer) binnen minder dan twee jaar heeft terugverdiend. Na die tijd levert het element dus feitelijk geld op.’
De Hopro honingraat daglichtelementen zijn in eerste instantie ontwikkeld voor toepassing in daken van bedrijfshallen. Ook kan het bijvoorbeeld toegepast worden in lichtgewicht deuren of (keuken) werkbladen. Horeman: ‘De toepassing en uitvoering kan per project verschillen, afhankelijk van de eisen van de opdrachtgever.’