Roofs 2008-02-14 Met meer preventieve aandacht voor veiligheid en gezondheid een groter rendement!

Naar aanleiding van een reactie van Peter van Leeuwen op informatie over ongevalcijfers van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, volgt hieronder een uitleg over de aanpak van verbetering van de arbeidsomstandigheden op basis van risicobeheer.

Jos van der Borgt, SBD

Ongevallencijfers vooral nuttig voor verbetering van specifieke situaties
Er kunnen inderdaad kanttekeningen worden geplaatst bij de analyse van ongevallen in de bouw, gebaseerd op meldingen van door de Arbeidsinspectie onderzochte gevallen en dan met name bij het feit dat het gaat over de bouwbrede cijfers.

In de ongevallenregistratie is tot op heden niet voorzien in een exacte registratie per deelbranche, zoals de bitumineuze en kunststof dakbedekkingsbranche of bijvoorbeeld de voegers, tegelzetters of steigerbouwers. De suggestie dat deze cijfers er wel zouden zijn en bewust worden achtergehouden (om commerciële redenen) is onjuist en onterecht. Ook voor de instanties die in de platte dakenbranche de bevordering van betere arbeidsomstandigheden ten doel hebben, is het soms lastig om niet over de exacte gegevens te beschikken. Anderzijds is het helaas echter zo, dat de oorzaak van elk ongeval op zichzelf staat. Het is dan ook van het grootste belang dat bedrijven of bouwcombinaties zelf een goede ongevallen- en verzuimregistratie hanteren, zodat uit de specifieke situatie lering kan worden getrokken en verbeteringen kunnen worden aangebracht.

Veiliger en gezonder werken baseren op goed risicobeheer
Op het gebied van verbetering van de arbeidsomstandigheden gaat het echter niet alleen om het leren van ongevalcijfers. Het belangrijkste is toch om goed bekend te zijn met de risico’s en daarop preventieve maatregelen te treffen, zoals ook is aangegeven in de Arbowet, artikel 3 en 5. Een en ander wil niet zeggen dat vanuit SBD en VEBIDAK geen informatie bekend zou zijn over de kwaliteit van de arbeidsomstandigheden. SBD meet de kwaliteit af aan een controle op een 40-tal aandachtspunten, ofwel risico’s die zich voordoen bij het uitvoeren van dakwerkzaamheden. Uit de database van bijna 2.500 controlebezoeken aan dakbedekkingsbedrijven in de afgelopen zeven jaar, blijkt een geleidelijke doch gestage verbetering, met name op het gebied van kennis, gedrag, houding en uitvoering beheersmaatregelen. VEBIDAK heeft zicht op de arbeidsomstandigheden voortkomend uit een mantelcontract met ArboDuo. Hieruit blijkt wat de reden van het ziekteverzuim is en wat de belangrijkste klachten zijn.

Op basis van eigen waarnemingen van SBD en VEBIDAK wordt jaarlijks een gericht voorlichtingsbeleid gevoerd en activiteiten uitgezet om dakdekkers en bedrijven te ondersteunen bij het nog beter uitvoeren van preventieve maatregelen.
Daar waar nodig, worden per object of bedrijf, rekeninghoudend met de daar geconstateerde ongevallen en verbeterpunten volgens uitgebreide controlebezoeken, adviezen gegeven om de arbozorg in het bedrijf gericht te verbeteren. Dit kan door bijvoorbeeld aandacht voor het inkoopbeleid van arbohulpmiddelen, aandacht voor arbozaken in de op te stellen offertes of verbetering van de voorlichting en instructie aan de dakdekkers zelf.

Inmiddels is in de afgelopen jaren wel gebleken dat de bedrijven die preventief het meeste aandacht besteden aan arbozaken, ook het meeste rendement behalen.
Dit uit zich onder andere in:

• minder verzuimkosten;
• minder faalkosten;
• minder ongevallen;
• meer betrokken en gemotiveerd personeel;
• een positieve professionele uitstraling richting opdrachtgevers.

Aanwijzing voor beboete bedrijven middels systeeminspecties door de Arbeidsinspectie
Voor wat betreft de opmerkingen van Peter van Leeuwen over het boetebeleid van de Arbeidsinspectie, is het wellicht nuttig op te merken dat de AI daarbij sinds 2006 niet alleen kijkt naar de geconstateerde overtreding. Op basis van een ongevallenrapport of een boete gaat de AI vervolgens na hoe de arbozorg in het betreffende bedrijf concreet is georganiseerd. Vervolgens worden aanwijzingen gegeven voor aanpassing of verbetering. Eigenlijk zou je dus kunnen stellen dat de AI door deze zogenaamde systeeminspecties er indirect voor zorgt dat beboete bedrijven meer gaan investeren in hun arbozorg.

Balustrades en hekwerken zorgen voor meer veiligheid
Als dakdekkers verkeerd omgaan met valbeveiligingen (bijvoorbeeld door erop te leunen, ze verkeerd te plaatsen of ze weg te halen) dan zul je ze daarop moeten aanspreken.
Je moet er niet vanuit gaan, zoals Van Leeuwen suggereert, dat ze voorzichtiger zijn als er helemaal geen veiligheidsvoorzieningen zijn getroffen. Het stimuleren van meer permanente veiligheidsvoorzieningen, zoals een goede daktoetreding, (semi-)permanente hekwerken en borstweringen, zal dan ook een belangrijk aandachtspunt blijven in de voorlichting van de SBD.