Roofs 2008-06-08 Zonwering voor glasoppervlakken op het dak
De zomer breekt weer aan en dat betekent dat veel gebouweigenaren zich weer buigen over de vraag hoe het binnenklimaat zo min mogelijk last kan hebben van de warmte van de zon. De Boxtelse producent van horren Unilux introduceerde onlangs een innovatief systeem voor licht- en warmteregulering dat geschikt is voor toepassing op diverse soorten glasoppervlakken: Topspin®.
Sportkenners zullen de term ‘topspin’ associëren met de tennissport. De bal wordt dan met effect gespeeld, waardoor een draaiende beweging ontstaat. Dit is min of meer vergelijkbaar met dit nieuwe systeem voor licht- en warmteregulering. De in het systeem toegepaste buizen maken namelijk een vergelijkbare curve.
Unilux is van origine een horproducent. Van een klant kreeg men de vraag hoe in een grote raamopening van zes meter breed één passend horsysteem kon worden opgenomen. Stefan Roovers, directeur van Unilux, vertelt: “Wij hebben hiervoor een oplossing bedacht waarbij het gaas aan draaiende buisjes werd bevestigd, en zodoende in meerdere secties de gehele afstand kon overbruggen. Er kleefde slechts één nadeel aan deze constructie. Het geheel kon niet volledig insectenwerend worden gemaakt, aangezien het gaas een zekere mate aan vrijheid had en niet vast in de geleiders zat gepositioneerd. Dit idee heeft vervolgens wel geleid tot de stap naar de zonweringsector. We hoefden in feite alleen maar het gaas door een screendoek te vervangen en de meelopende tussenbuizen te verzwaren.”
Zeilsport
Topspin® wordt in vier varianten aangeboden. Van een gebogen constructie, via een diagonaal systeem tot een opbouw met horizontale en verticale geleiders. Voor het dak zijn diverse varianten interessant, namelijk de horizontale (voor lichtstraten), gebogen (voor gebogen lichtstraten) en de diagonale (voor hellende glazen daken). Door de aanvulling van Topspin® speciaal, waarmee oplossingen op maat kunnen worden geproduceerd, is het systeem geschikt voor toepassing bij elk glazen dak of lichtstraat.
De opbouw van het systeem is als volgt: een voorlijst, geleiders, meelopende verend opgestelde tussenbuizen en een motor, die erop, eronder of in het verlengde geplaatst wordt. Roovers: “Het principe is afgekeken van de zeilsport, waar het zeil gestuurd wordt door middel van een (eindeloos) koord over katrollen. Men kan het doek dus in elke gewenste stand stoppen. Ook is het mogelijk om het doek van onder naar boven te laten functioneren. De meelopende doekbuizen volgen het systeem en het geheel blijft altijd flexibel. Je kunt er bij wijze van spreken op gaan staan. Windkracht zeven vormt dan ook geen probleem voor dit systeem. Het systeem absorbeert dergelijke krachten zelf, er wordt dus geen kracht uitgeoefend op de achter- of onderliggende constructie.”
De afstand tussen de geleiders bedraagt maximaal zo’n drie meter. Afhankelijk van de situatie kan Unilux mogelijk nog iets breder gaan. Qua uitval (dus: het totale gebied dat wordt bedekt door zonwering) zijn er nauwelijks beperkingen. “We hebben systemen geleverd met een uitval van vijftien meter.” Afhankelijk van de hoek van plaatsing en de radius van de gebogen geleiders en de totale uitval kan men twee tot zeven secties aan elkaar koppelen, die vervolgens op één motor functioneren. Bij lichtstraten met bijvoorbeeld een openslaand luik dient men wel een afzonderlijke motor te plaatsen.
Tijdens in- en uitschuiven kan het voorkomen dat het systeem -door een obstakel- een oploopverschil tussen links en rechts ondervindt. Dankzij het ‘eindeloos’ koord aan de conische schijf wordt deze afwijking bij volledig in- of uitschuiven weer teniet gedaan. Het herstelt zich zodoende zelf.
Vrij zicht
In geval van een gebogen constructie bedraagt de radius minimaal één meter, dit om mogelijk inscheuren van profielen te voorkomen. Het eerste en laatste doek zijn altijd de helft van de lengte van de overige tussenliggende doeken. Voor de tussenliggende secties geldt een repeterend patroon.
Het systeem kan zowel binnen als buiten worden toegepast, maar dat is wel afhankelijk van de functie. Roovers legt uit: “Heb je te maken met een warmteprobleem, dan volstaat een warmtewerende constructie aan de buitenzijde. Dient het systeem ook als lichtregulering, dan wordt doorgaans gekozen voor binnenmontage. Het doek heeft namelijk een glasvezelstructuur, is dus rot- en schimmelvrij en mag nat opgerold worden. In de wintermaanden kan dit ‘natte’ doek hierdoor vastvriezen. Dan kun je de lichttoetreding dus niet meer regelen.”
“Het doekmateriaal is zodanig opgebouwd dat je er (van donker naar licht) altijd doorheen kunt blijven kijken. Overdag kan men de omgeving blijven waarnemen, maar wel met een maximale warmteregulering. Als het systeem niet wordt gebruikt, heb je bovendien vrij zicht. Geen enkel element van de constructie staat het uitzicht in de weg. Voor een binnentoepassing geldt eigenlijk dat we, als het enigszins mogelijk is, graag in het voortraject bij de ontwikkeling van een pand aanschuiven om het systeem en vooral de geleiders mooi op te nemen in de constructie. Als we achteraf komen is het altijd minder mooi. Dat is een feit, terwijl de investering vrijwel gelijk is.”
Momenteel is Unilux bezig met het grootste zonweringproject van Europa: het Deltion college in Zwolle, waar zo´n 7.500 m² aan Topspin®-systemen wordt geplaatst. “We leveren een perfect systeem voor grote glasoppervlakken,” besluit Roovers. “Om tot een goed eindresultaat te komen en het project turn-key aan te kunnen bieden, werken we samen met gerenommeerde lichtstraatbouwers die de know-how van onze systemen in huis hebben.”