Roofs 2008-10-14 Code Hellende Daken wordt ook RI&E-instrument

Ruim een jaar geleden heeft het Hoofdbedrijfschap Ambachten de Code dakdekkers hellende daken uitgebracht. Hij gaat echter alweer op de schop, want de Code wordt ook geschikt gemaakt als risico-inventarisatie en -evaluatie (ri&e)-instrument. Aanleiding voor een gesprek met Piet Jacobs, lid van de HBA-commissie Dakdekkers Hellende Daken en bestuurder van brancheorganisatie Het Hellende Dak (HHD). Hij heeft ook meegewerkt aan de ontwikkeling van de Branchecode.

De Code dakdekkers hellende daken is in feite een bundeling van alle wettelijke, kwaliteits-, arbo- en milieu-eisen waaraan een dakdekkersbedrijf hellend dak moet voldoen. Deze Code wordt momenteel aangepast en verbeterd, want het is de bedoeling dat het ook een RI&E-instrument wordt. Wat wordt daarmee dan de betekenis van de Code? “De bestaande Code is ook nu al een goed hulpmiddel is voor het leiden van een bedrijf,” aldus Jacobs. “De branche is momenteel echter bezig met een herziening van het A-Blad Hellende Daken, waarin de afspraken zijn vastgelegd tussen werkgevers, werknemers en overheid om tot betere arbeidsomstandigheden te komen.”

“De overheid heeft ons enkele jaren geleden allerlei zware regels opgelegd op het gebied van arbeidsomstandigheden. Die regels betreffen de ARBO en de risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E). De naleving van die regels is niet echt een succes geworden. Sommige ondernemers haalden hun schouders daarover op, of begrepen het niet. Anderen werden het bos ingestuurd door adviseurs die zichzelf ‘deskundig’ noemden. Want, de goede adviseurs niet te nagesproken: er zat behoorlijk wat kaf tussen het koren. De Code Hellende Daken biedt naast de afspraken op het gebied van arbeidsomstandigheden ook een praktische handleiding over ARBO-zaken. Het is dus gewoon efficiënt om de Code ook de functie van RI&E te geven. Als je de checklist invult en aan de slag gaat met een Plan van Aanpak, verbeter je niet alleen je hele bedrijfsvoering, maar je voldoet tevens aan de verplichting in de Arbowet om over een RI&E te beschikken.”

Arbeidsinspectie
Eind juli is het project Dakwerk van de Arbeidsinspectie van start gegaan, een controleproject waarbij extra aandacht wordt besteed aan de veiligheid en gezondheid van werknemers die hun werkzaamheden op het dak uitvoeren. Kan de Code hier een rol in spelen?

“Het gaat er niet primair om de Arbeidsinspectie buiten de deur te houden,” aldus Jacobs. “Het gaat erom dat je als ondernemer kunt aantonen dat je hebt geprobeerd de arbeidsomstandigheden zo goed mogelijk te krijgen en dat je laat zien dat je zo veilig mogelijk probeert te werken. Als de ambtenaren van Arbeidsinspectie bij een bezoek aan een bedrijf een overtreding constateren, treden zij eerder verbaliserend op tegen ondernemers die de ARBO op z’n janboerenfluitjes hebben geregeld dan tegen hun collega’s die hun best hebben gedaan de regels te volgen. Hier kan de Checklist van de Code inderdaad een rol in spelen. Maar, afgezien van de stok achter de deur in de vorm van de Arbeidsinspectie: een ondernemer doet er altijd verstandig aan zaken op het gebied van ARBO en veiligheid op dit punt goed voor elkaar te hebben. Dat is hij moreel aan zijn werknemers en hun gezinnen verplicht.”

Branchespecifieke Code
Jacobs vervolgt: “De Code gaat niet alleen over ARBO en veiligheid. Vroeger kenden we een Vestigingsbesluit dat onder andere bepaalde dat ondernemers een vakdiploma moesten hebben en een middenstandsdiploma. Die wet is afgeschaft tijdens het dereguleringsbeleid dat de overheid in de negentiger jaren voerde. De verwachting leefde dat kwaliteitssystemen wel een oplossing zouden bieden voor eventuele problemen als gevolg van de afschaffing van de vestigingswet.”

“Die problemen dienden zich inderdaad aan, het HBA heeft dat toen opgepakt door branchespecifieke Codes te ontwikkelen. Die bevatten een algemeen deel dat voor alle branches van toepassing is, zoals personeelsbeleid en bedrijfsvoering. Elke ondernemer heeft te maken met de administratieve rompslomp van het personeelsbeleid. De Code geeft in een oogopslag een totaalbeeld van alles wat er bij komt kijken. Vroeger moest een ondernemer die informatie zelf bij stukjes en beetjes verzamelen.”

“Een ander deel van de Code is afgestemd op afzonderlijke ambachtelijke sectoren. Zo besteedt de Code Dakdekkers Hellende Daken onder andere aandacht aan de arbeidsomstandigheden en veiligheid die al ter sprake kwamen. Op deze manier fungeert de Code als meetlat waarmee de ondernemer kan nagaan of hij alles voor elkaar heeft. Collectief gezien is de Code een middel om de gehele branche naar een hoger plan te brengen. Een voordeel is bovendien dat hij in heldere, voor iedereen begrijpelijke taal is geschreven en via de website van het HBA te benaderen is. Daar komt nog bij dat alle bij het HBA geregistreerde ondernemers aan de Code hebben meebetaald, want hij is gefinancierd uit de HBA-heffing. Anders gezegd: door de Code te gebruiken, profiteren ondernemers van hun eigen investering. Normaal gesproken laat geen ondernemer die kans liggen.”