Roofs 2009-05-20 In mei leggen alle vogels een ei

Het bekende spreekwoord wil dat in mei alle vogels een ei leggen. Voor de huismus was dat vanwege de brede toepassing van de vogelschroot niet mogelijk. De vorig jaar geïntroduceerde Vogelvide is bedoeld als oplossing hiervoor. Momenteel worden de eerste grootschalige projecten uitgevoerd om op tijd voor het broedseizoen de vides in de daken aan te brengen.

Vorig jaar werd de Vogelvide tijdens de BouwRAI gepresenteerd door het officieel aan de toenmalige minister van Wonen, Wijken en Integratie Ella Vogelaar te overhandigen (zie het artikel ‘Vogelvide officieel gepresenteerd’ in Roofs 5-2008). Het accessoire is ontwikkeld om de dramatische daling van de huismussenpopulatie een halt toe te roepen. Door de grootschalige toepassing van vogelschroot raakte de huismus immers een belangrijke plaats om te nestelen kwijt: het hellende dak. Hierdoor is de mus in Nederland zo langzamerhand een beschermde vogelsoort geworden. De vogelschroot zit er natuurlijk niet voor niets: de vogels zorgen voor vervuiling van het dak onder de dakpannen, wat een verstikkende werking heeft op de constructie. Er is volgens het Bouwbesluit een minimum doorlaat vereist van 10 mm om voldoende ventilatie te verkrijgen die condensatie en lekkage voorkomt.

De Vogelvide is een kunststof nestkast die in plaats van de vogelschroot onder de eerste rij dakpannen wordt aangebracht. De opening in de nestkast is voor vrijwel alle vogels te klein, maar juist groot genoeg voor de huismus. De mussen en de eitjes worden hierdoor beschermd tegen o.a. kraaien. Doordat de mussen door toepassing van de nestkast niet verder de constructie in kunnen, wordt het dak beschermd tegen vervuiling. In het accessoire zijn een aantal functies geïntegreerd die belangrijk zijn voor de plaats aan de dakvoet. Zo voorziet het in een blijvende ventilatie aan de dakvoet, beschermt het de dakvoet, voert het condenswater af, etc. Na een testfase van twee jaar heeft Monier de Vogelvide in productie genomen en inmiddels is het accessoire in twee uitvoeringen leverbaar: een versie voor dakvoetdetails met, en zonder gootplank. De uitvoering met gootplank is uitschuifbaar, zodat deze altijd tussen de panlatten past en is met name geschikt voor toepassing in renovatieprojecten. Inmiddels worden de eerste projecten met de Vogelvide uitgevoerd.

Huismussen nestelen niet in bomen
Met name in stedelijk gebied is het nodig om extra nestgelegenheid te creëren voor de huismussen. Zo ook in Helmond. Hier wordt aan de Rijpelberg een dakrenovatie van in totaal 67 woningen van woningcorporatie Woonpartner Helmond uitgevoerd. De dakpannen blijven bij deze huizen op het dak liggen, maar de goten, hoekkepers, kilgoten en nokken worden vernieuwd. Tijdens de werkzaamheden wordt op advies van adviesbureau FM Advies uit Oss voor alle woningen de Vogelvide toegepast. Adviseur Giel Thijssen vertelt dat hij toepassing van de vide heeft aangeraden, zowel vanwege het gunstige effect dat deze zullen hebben op de mussenpopulatie als vanwege de technische kwaliteiten van het accessoire. “Voorkomen moet worden dat de dakconstructie wordt aangetast door vervuiling van de vogels: belemmering van de ventilatie van het dak kan op de langere termijn een probleem voor de constructie vormen. Maar de vogels dienen wel een gelegenheid te krijgen om te kunnen nestelen. Hierover heb ik niet lang hoeven praten met de opdrachtgever, deze was al direct overtuigd van de waarde van het accessoire.”

De opdrachtgever was dan wel direct overtuigd van de waarde van de Vogelvide, maar de bewoners moesten ook nog overtuigd worden. “Mensen hebben liever geen vogels onder hun dakpannen,” vertelt Joost Stemkens, directeur van het uitvoerende dakdekkerbedrijf Weijers Eikhout vestiging Asten BV. “Dat geeft, zegt men, alleen maar vuiligheid en geluidsoverlast. Ons werd zelfs gevraagd of we de gaten in de Vogelvide niet konden dichtmaken: men vond dat er voldoende bomen in de buurt staan waar de vogels hun nesten in kunnen bouwen! Maar huismussen nestelen niet in bomen, die hebben beschutte plekken als die onder de dakpannen nodig. Bovendien zijn ook veel bewoners blij met de toepassing - en zeker als hen wordt uitgelegd dat de vogels niet verder het dak op kunnen dan de onderste rij dakpannen, hebben de meesten geen bezwaar meer.”

Weijers Eikhout is specialist op het gebied van daken en heeft in totaal vier vestigingen. Het hoofdkantoor is gevestigd in Groesbeek. Naast de vestiging te Asten heeft men een samenwerkingsverband met specialist in het platte dak Patina in Beverwijk, Patina Weijers, en een vestiging in het Duitse Kranenburg.

Het renovatieproject aan de Rijpelberg te Helmond wordt in de loop van april opgeleverd, juist op tijd voor het broedseizoen van de vogels.

Dakrenovatie 67 woningen Rijpelberg te Helmond
Opdrachtgever: Woonpartners Helmond
Advies: FM Advies te Oss
Onderhoudsbedrijf: Knaapen Bouw en Onderhoud te Son
Dakconcept: Weijers Eikhout vestiging Asten BV