Roofs 2010-01-22 Vernieuwd A-blad hellende daken gepresenteerd

Download Download

De recente ontwikkelingen op het gebied van veilig en gezond werken hebben geleid tot een actualisering van het A-blad hellende daken. Branchevereniging Het Hellende Dak (HHD) zal het nieuwe A-blad tijdens de Dak Event presenteren en toelichten. In dit artikel een overzicht van de inhoud en de belangrijkste veranderingen.

Branchevereniging HHD heeft zeer intensief samengewerkt met Arbouw, de vakcentrales en de Arbeidsinspectie om te komen tot een breed gedragen document waarmee het veilig en gezond werken op het hellende dak wordt gestimuleerd. Door deze samenwerking is regelgeving en praktijk samengevat in één document. Er zijn werkgroepen samengesteld om de laatste ontwikkelingen op het gebied van onder andere valbeveiliging en de stofproblematiek te onderzoeken en in de praktijk te testen en eventueel aan te vullen in het nieuwe A-Blad.

Werkzaamheden aan het hellende dak worden door drie groepen bedrijven uitgevoerd. De pannendekkersbedrijven vormen de grootste groep; daarnaast zijn rietdekkers- en leidekkersbedrijven op het hellende dak actief. Het A-blad behandelt dan ook de verschillende typen dakbedekking, de werkwijze verschilt immers per type dakbedekking. Het gaat hierbij om de totale werkcyclus, vanaf het vervoer van de materialen van de tussenopslag naar de verwerkingsplek op het dak, het betreden van het dak, het eventueel slopen van de bestaande dakbedekking, het opperen en uitlopen van de materialen en het aanbrengen van de dakbedekking. Tijdens deze cyclus is de dakdekker onderhavig aan de volgende risico’s:

Lichamelijke belasting
Valgevaar
Gevaarlijke stoffen
Weersomstandigheden
Risico’s van machines en gereedschappen/materieel en materialen
Stralingsgevaar

Met het A-blad willen werkgevers en werknemers bereiken dat het werken op hellende daken veiliger en minder belastend wordt, waarmee de kans op ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid wordt verminderd en de kwaliteit van werken wordt verbeterd. Het A-blad bevat daarom afspraken die werkgevers en werknemers in de bouw hebben gemaakt m.b.t. het ontwerp van hellende daken, de manier van aanleveren van de materialen, de te gebruiken hulpmiddelen en gereedschappen en de toe te passen veiligheidsmaatregelen en werkmethoden. Deze afspraken zijn gemaakt om een branchespecifieke invulling te geven aan de Arbowet.

Aansprakelijkheid

In het nieuwe A-blad wordt de volgorde van de verschillende werkfases gevolgd. De verschillende aansprakelijkheden in de ontwerp-, uitvoerings- en beheerfase zijn in de Arbowet opgenomen. In veel gevallen is de gebouweigenaar of –beheerder direct of indirect verantwoordelijk voor de veilige en gezonde inrichting van de werkplek voor en/of door derden. Dit betekent dat de eigenaar of beheerder in een civielrechtelijke procedure aansprakelijk kan worden gesteld als blijkt dat er een ongeval heeft plaatsgevonden omdat de werkplek niet veilig was. Ook daarom moet met name in de ontwerpfase al worden nagedacht hoe het dak veilig kan worden betreden. Ook is in het nieuwe A-blad opgenomen hoe te werken met materieel en voorzieningen als steigers, ladders, ladderliften, etc., en zijn aanvullende maatregelen bij werkzaamheden als het zagen van dakpannen opgenomen.

Valbeveiliging

Met name de ontwikkelingen op het gebied van valbeveiliging zijn in de afgelopen jaren snel gegaan. Het A-blad is op deze ontwikkelingen toegespitst. Ook voor het werken op hellende daken geldt dat in alle gevallen toepassing van collectieve voorzieningen, zoals steigers en dakrandbeveiliging, de voorkeur verdient. Dit zijn dus de steigers en de randbeveiligingen bij langs- en kopgevels, langs steigervloeren en op lange dakhellingen om de valhoogte te beperken. Bij dakvlakken met een helling van ?45° met een lengte van ? 5 m dient immers een tussenbeveiliging te worden aangebracht. Deze systemen moeten worden verankerd, wat lastig kan zijn tijdens het dakdekken als de ankerpunten géén onderdeel uitmaken van het systeem waardoor deze ook na het dakdekken gebruikt kunnen worden voor individuele valbeveiliging. Er moet daarom gebruik worden gemaakt van gebouwgebonden voorzieningen: ankerpunten die ook in de onderhoudsfase zichtbaar in het dakvlak en direct bereikbaar en bruikbaar zijn.

In het A-blad wordt uitgebreid ingegaan op de verschillende eisen en voorschriften waar rekening mee moet worden gehouden bij de opbouw en het gebruik van de verschillende voorzieningen. E.e.a. is ook beschreven in de Richtlijn Steigers, het A-blad Steigerbouwen, het binnenkort te verschijnen A-blad Veilig Steigergebruik en de website www.werkveiligophoogte.nl. Daarnaast wordt uitgebreid ingegaan op de diverse andere veiligheidsvoorzieningen die kunnen worden toegepast, zoals individuele valbeveiliging, beveiliging tegen vallende voorwerpen en de beveiliging bij het aanbrengen van plaatvormige dakbedekking.

Stofbelasting

Binnen het nieuwe A-Blad is zorg voor de gezondheid ook een belangrijk onderdeel met name de stofbelasting op de dakdekker. Fijn kwartsbevattend stof kan de longen aantasten en longkanker veroorzaken. Bij het verwerken van dakpannen is doorgaans de concentratie kwartsstof heel laag. Echter, bij het zagen (zonder watertoevoer) of slijpen van dakpannen ontstaan kortdurend concentraties die de grenswaarde overschrijden. Daarom moet zoveel mogelijk worden voorkomen dat dakpannen moeten worden bewerkt. Dat betekent bijvoorbeeld dat in hulpstukken voor pannendaken voorgeboorde schroefgaten aanwezig dienen te zijn. Als de dakpannen toch moeten worden bewerkt, dient bij voorkeur nat te worden geboord en gezaagd, zodat het ontstaan van stof wordt voorkomen. Als het niet mogelijk is de dakpannen onder watertoevoer of afzuiging te bewerken, dienen stofmaskers te worden gedragen. Dit geldt ook voor verwerking van riet en leien.

Met de presentatie van het nieuwe A-blad zet de hellende dakenbranche een nieuwe stap om het veilig en gezond werken te bevorderen. Het is de bedoeling dat het A-blad wordt opgenomen in de Arbocatalogus van Bouw en Infra zodat handhaving ook wettelijk geregeld is. In het wettelijke kader kan dit nieuwe A-Blad tevens dienen als toetsingskader voor de gemeentelijke bouwambtenaar die de vergunningaanvragen moet goedkeuren. Er is een wetswijziging op komst welke dit jaar als alles goed gaat van kracht wordt welke het verplicht stelt om aan te geven welke veiligheidsvoorzieningen er worden opgenomen in het ontwerp om later gebouwonderhoud op een veilige manier te kunnen uitvoeren. Dit traject is gestart vanuit de onderhoudsbranche waar ook de branche vereniging Het Hellende Dak intensief aan meewerkt.