Roofs 2012-04-08 Keurmerk voor daktuinsubstraten

RHP heeft onlangs een keurmerk voor daktuinsubstraten op de markt gebracht. Daarmee is een keurmerk beschikbaar dat aangeeft dat het substraat voldoet aan alle geldende eisen. Wat zijn dan deze eisen en waarom was het nodig hier een apart keurmerk voor in het leven te roepen? Een gesprek met technisch adviseur Rob Scholman.

Stichting RHP is het Europese kenniscentrum op het gebied van growing media en beheert zes keurmerken voor potgrond en substraten. De afkorting staat voor Regeling HandelsPotgronden, een overheidsregeling die de kwaliteit van potgrond en substraten moest bewaken en ontwikkelen. Hiertoe is de organisatie in 1963 opgericht als kenniscentrum dat nauw samenwerkte met de overheid en het bedrijfsleven in de ontwikkeling van kennis en inzicht van deze grondstoffen. In 1986, toen de regeling werd geprivatiseerd, is uit deze activiteiten RHP ontstaan. Deze opereert momenteel vanuit ‘s-Gravenzande als kennis- en onderzoekscentrum, dat bovendien vijf keurmerken in beheer heeft: RHP Horticulture, RHP Consumer, RHP Mushrooms, RAG Landscaping en RAG Aanvulgronden. Dit assortiment is onlangs dus uitgebreid met een speciaal keurmerk voor daktuinsubstraten: RAG Green Roof.

Kwaliteitseisen

“Twee jaar geleden zijn wij begonnen met de ontwikkeling van dit keurmerk,” vertelt Scholman. “Wij merkten dat er vraag naar is in de markt. De markt voor groendaken groeit en opdrachtgevers en hoveniers hebben behoefte aan zekerheid over de toe te passen materialen en producten. Er bestaat namelijk veel onduidelijkheid over de kwaliteit van daktuinsubstraten. Bij een daktuin is het ontzettend belangrijk dat de kwaliteit van de toegepaste producten in orde is. De daktuin moet vele jaren op het dak blijven liggen, daktuinrenovatie is immers zeer ingrijpend. Het moet dus meteen goed zijn. Daarom is het van belang dat met een keurmerk wordt aangetoond dat het substraat voldoet aan alle kwaliteitseisen.”

 Wat zijn dan die kwaliteitseisen? Scholman: “Een daktuinsubstraat moet bijvoorbeeld onderhoudsarm zijn en dus vrij zijn van onkruid en schadelijke ziekten. Wij onderscheiden de fysische en de chemische eigenschappen van een (daktuin)substraat.

Deze eigenschappen zijn voor de fysische aspecten geformuleerd in bijvoorbeeld de Duitse FLL-richtlijnen. De chemische eigenschappen zijn gebaseerd op de bestaande RAG-certificaten. Verder worden de substraten getoetst aan de milieuwetgeving.

Onder de fysische eigenschappen verstaan we bijvoorbeeld de waterdoorlaatbaarheid, maximale watercapaciteit, het luchtgehalte, etc. Onder de chemische eigenschappen wordt de samenstelling van de voedingsstoffen in het substraat verstaan: zoutgehalte, pH-waarde (zuurgraad). Wettelijk is vastgelegd waar een substraat minimaal aan moet voldoen, bijvoorbeeld in de milieuwetgeving en het Besluit Bodemkwaliteit.”

“In het keurmerk is bij de formulering van de fysische eigenschappen van het substraat uitgegaan van de FLL-richtlijnen zoals die in Duitsland worden gehanteerd. Die bleken voor een groot deel ook toepasbaar op de Nederlandse situatie, hoewel dit per onderwerp kritisch moest worden bekeken. De formuleringen van de chemische eigenschappen zijn gebaseerd op Nederlandse en Europese methodieken en waren al geformuleerd in de andere certificaten die wij voeren. Die waren eenvoudig over te zetten in het keurmerk van daktuinsubstraten.”

“Tenslotte onderscheiden wij ook fytosanitaire eisen, wat inhoudt dat het substraat schoon en zuiver moet zijn. Het substraat mag ook geen schadelijke organismen bevatten. Dat begint bij de grondstoffen maar zal gedurende het gehele productieproces geborgd moeten worden.”

Keurmerk

RHP is beheerder van het keurmerk en zorgt met een College van Deskundigen voor een onafhankelijke borging van het keurmerk. Onder andere met een vastgestelde bemonsteringsfrequentie blijft de kwaliteit - met behulp van laboratoriumtesten - van het keurmerk gewaarborgd. Een optimale lucht- en waterhuishouding, een goede basis voor de gezonde groei van bomen en planten en een juiste balans in de watervasthoudendheid en waterafvoer worden hierbij gecontroleerd. RHP wordt door de Raad voor Accreditatie geaccepteerd als schemabeheerder van het productcertificatieschema van deze keurmerken. Op deze manier kan men borgen dat RAG Green Roof garant staat voor onafhankelijke ketencontrole van grondstof tot eindproduct.

De certificerende organisatie ECAS, een grote partij in de agrarische sector, is de uitvoerende organisatie en neemt de beoordeling van de te certificeren producten voor haar rekening. Hiertoe wordt samengewerkt met gerenommeerde, internationale laboratoria. Naast de producteisen worden ook de locatie-eisen geborgd, dit gebeurt aan de hand van audits op locatie.

Producenten en handelaren die zich aanmelden voor certificatie zullen een uitgebreide route doorlopen naar certificatie. Inmiddels zijn twee partijen volgens RAG Green Roof gecertificeerd, namelijk Heicom uit Wezep en Jiffy products International uit Moerdijk. Drie partijen (Zinco te Amsterdam, Legro Potgrond uit Helmond en AH Vrij Grond- en Groenrecycling uit Rijswijk) werken momenteel aan certificering en zullen het keurmerk naar verwachting in de loop van dit jaar behalen. Tot die tijd kunnen daktuinsubstraten van niet gecertificeerde bedrijven niet met keurmerk geleverd worden. Het gebruik van het keurmerk is op vrijwillige basis (dus niet opgelegd door de overheid).

“De Nederlandse markt voor groendaken is maar klein en ook daarom is het belangrijk dat partijen hun opdrachtgevers zekerheid kunnen bieden,” besluit Scholman. “Wij verwachten in de toekomst ook de internationale markt te kunnen bedienen met dit keurmerk. Ook zullen wij natuurlijk werken aan een doorontwikkeling van het keurmerk. Dit keurmerk is goed te gebruiken in combinatie met certificaten voor de applicatie, zoals Stichting Groenkeur het certificaat ‘Dak- en gevelbegroening’ uitgeeft. Eén keurmerk voor het hele pakket, zowel product als  applicatie, lijkt ons geen goed idee. Daarmee creëer je onduidelijk over wie welke verantwoordelijkheid draagt.”