Roofs 2013-08-14 Het bevorderen van vakmanschap op het hellende dak
Al direct vanaf de eerste edities van DIM maakte het hellende dak een substantieel onderdeel uit van de redactionele inhoud. Het vak heeft in de loop der jaren een aantal belangrijke ontwikkelingen doorgemaakt.
In de eerste edities van DIM werden de algemene principes van het hellende dak uiteengezet. Dit had nadrukkelijk tot doel de (deel)onderwerpen die later aan bod zouden komen op een juiste manier te kunnen interpreteren. De artikelen werden aangeleverd door de vereniging voor dakpannenfabrikanten NEDACO. Later, nadat in 1987 de branchevereniging HHD (Het Hellende Dak) was opgericht, kreeg de hellende dakenbranche een eigen vakblad in Dakhelling (1993). Toen dit blad in 1998 met Roofing Holland opging in Roofs, koos de vereniging ervoor zelf een blad voor de hellende dakenbranche uit te geven. Dit werd het Gevel & Dakjournaal.
Will Verwer, sinds 2006 in de redactieraad van Roofs, vertelt dat de respectievelijke vakbladen een belangrijke rol hebben gespeeld in de ontwikkelingen in de hellende dakenbranche. “Diverse ontwikkelingen op het gebied van opleiding en kwaliteitsborging hebben in de loop van de jaren ’80 en ’90 gestalte gekregen. De markt bestond toen nog grotendeels uit betondakpannen, tegenwoordig is deze verhouding ten opzichte van keramische dakpannen veranderd.”
Jan Weijers was in 1987 medeoprichter en, tot 2012, voorzitter van HHD. Als oud-directeur van dakdekkerbedrijf Weijers Eikhout (hij trad als zodanig in 2008 terug) heeft hij vele ontwikkelingen in de hellende dakenbranche meegemaakt en geïnitieerd.
Duitsland
“De industrie heeft met verwerkers de handen ineen geslagen om de kwalitatieve verwerking van de dakmaterialen te bevorderen. Branchevereniging HHD werd opgericht en als gevolg hiervan werden de eerste opleidingen opgezet. In eerste instantie vonden deze plaats in een loods op het terrein van fabrikant RBB in Montfoort.”
“Bij het opzetten van de branchevereniging en de opleidingen fungeerde de Duitse markt als voorbeeld want dat was een markt die al veel verder was ontwikkeld dan de onze. Op deze manier zijn de contacten met de Duitse dakdekkersbond Zentral Verband Deutsche Dachdecker Handwerkbouwcultuur tot stand gekomen. Duitsland heeft een structuur van Dachmeisters en Gesellen. Dit systeem zullen we in Nederland nooit zo krijgen omdat onze cultuur daar niet op is ingesteld. Maar, zo was de gedachte, we kunnen de organisatiestructuur en uitgangspunten gebruiken om in Nederland het vak op een goede manier te organiseren.”
Met name is er heel veel geïnvesteerd in de opleidingen van dakdekkers. Uiteindelijk heeft dit ook bijgedragen aan de totstandkoming van het KOMO procescertificaat dakdekken, waarvan het eerste certificaat werd uitgereikt in 1997.
Ook is HHD zeer actief geworden in de internationale dakdekkersvereniging (IFD), waarmee o.a. het project Eur-Activ Roofer is uitgevoerd, een internationaal onderzoek naar de verschillende mogelijkheden om het dak te benutten. Mede als gevolg van deze samenwerking kon HHD via de Stichting Promotie Onderzoek Gebouwschil (SPOG) in 2009 in samenwerking met de industrie van hellende daken, een leerstoel in het leven roepen waarmee fundamenteel onderzoek kon worden uitgevoerd naar de veranderende functie van de buitenschil. Deze leerstoel wordt aan de faculteit Bouwkunde van de TU Eindhoven bekleed door dr. ir. Chris Geurts. Dit jaar zal het IFD-congres in Nederland worden gehouden, namelijk van 14-16 november 2013 op de SS Rotterdam te Rotterdam.
De eerste dakdekkersopleidingen werden goed bezocht en goed gewaardeerd. Maar om de opleidingen op een professionele en onafhankelijke manier te kunnen blijven organiseren is deze uiteindelijk elders ondergebracht, via het SOHD (Stichting Opleidingen Hellende Dak) bij het huidige BGA-Nederland te Boxtel. Andere mijlpalen waren de ontwikkeling van NEN 6707 (verankering van dakpannen) n.a.v. de schades als gevolg van de stormen van 1990 en de totstandkoming van de eigen CAO voor de hellende dakenbranche in 2011.
Verwer: “De vakbladen hebben met hun berichtgeving hun bijdrage aan de ontwikkelingen geleverd. Door te berichten over de verschillende activiteiten, de productontwikkelingen en de projectbeschrijvingen, wordt een vakblad onderdeel van de dynamiek binnen een branche.”
Huidige ontwikkelingen
“Vandaag de dag spelen er op het hellende dak verschillende thema’s. De eisen die aan het dak worden gesteld verschillen hemelsbreed met die van dertig jaar geleden, zowel op technisch als op esthetisch gebied. Gebouweigenaren krijgen een steeds belangrijkere stem in het totale proces wat gevolgen heeft voor de vormgeving van het dak. De dakvormen worden steeds spannender.”
“De eisen die tegenwoordig aan het dak worden gesteld stellen leveranciers en verwerkers voor nieuwe uitdagingen. Denk alleen al aan de eisen op het gebied van milieuvriendelijkheid en milieubesparing: het plaatsen van zonnepanelen, het verbeteren van het isolerend vermogen van het dak. Dit neemt weer een geheel eigen problematiek met zich mee. De waterdichte en stormvaste montage van zonnesystemen, bijvoorbeeld: hiertoe is momenteel BRL 9933 in ontwikkeling. Of denk eens aan de vochthuishouding in de daken die verandert als gevolg van de isolatielaag. Luchtdicht bouwen is niet voor niets een hot item. Vakmanschap wordt kortom steeds belangrijker en ik ben ervan overtuigd dat men daar steeds meer de waarde van zal inzien.”