Roofs 2014-05-18 Esthetisch PV-systeem in dakvlak geïntegreerd

Momenteel wordt in het Brabantse Cranendonck (de fusiegemeente van Budel en Maarheeze) het gemeentehuis grondig gerenoveerd. Op het dak wordt het nieuwe, volledig geïntegreerde VI90 PV-systeem van Monier toegepast.

Het karakteristieke Gemeentehuis Cranendonck stamt uit 1965 en voldeed niet meer aan de moderne eisen. Het plan van de gemeente om het gebouw te slopen en er nieuwbouw voor in de plaats te zetten stuitte op weerstand van de inwoners. Het gebouw, ontworpen door de bekende architect Jan de Jonge, is een voorbeeld van de Bossche School. Daarom werd er belang aan gehecht dat het pand behouden zou blijven –  met de oorspronkelijke uitstraling. Tegelijk werden plannen ontwikkeld om het gebouw energiezuinig te maken. Hier werd ruim 700.000 euro voor uitgetrokken. Het gebouw werd voorzien van o.a. extra isolatie en WKO en gaat daarmee van Energielabel G naar A. Het atrium boven de raadszaal krijgt een glazen dak met zonnecellen. In het gerenoveerde gemeentehuis gaan de medewerkers werken volgens Het Nieuwe Werken.

Uitstraling

Het dak heeft een belangrijke rol gespeeld in de plannen. Het pand heeft namelijk twee hellende daken, waarvan één zichtdak, die met elkaar zijn verbonden door een plat dak. Oorspronkelijk was het de bedoeling om de hellende daken van het gebouw te voorzien van de OVH 206 dakpannen van Monier. In een later stadium werd echter besloten op de hellende daken een PV-systeem toe te passen. Omdat de uitstraling van het pand behouden moest blijven, was de eis dat het PV-systeem in het dak moet worden geïntegreerd.

Er is daarom een andere dakpan toegepast voor de daken waarin het zonne-energiesysteem geïntegreerd wordt (namelijk de vlakke keramische dakpan Signy-Finnez) in combinatie met het nieuwe, volledig geïntegreerde VI 90 systeem voor zonne-energie, dat Monier onlangs op de Nederlandse markt heeft geïntroduceerd. Dit gebeurde op aanraden van het verantwoordelijke dakdekkersbedrijf Verhoeven uit Nuenen. Verhoeven had het zonne-energiesysteem kort daarvoor leren kennen in het opleidingscentrum van de fabrikant. Zowel de zonne-energiesystemen op het zichtdak (aan de straatkant) als het dak aan de achterkant van het pand  zijn op deze manier uitgevoerd. Op de overige dakvlakken is de Monier OVH 206 dakpan toegepast.

PV-systeem

Productmanager Daan de Mooij legt uit: “Dit is een PV-systeem dat volledig geïntegreerd wordt tussen de dakpannen  en toepasbaar is in combinatie met de dakpanmodellen Sneldek, Stonewold en Signy-Finnez. Dit zijn vaak toegepaste dakpanmodellen die het mogelijk maken het zonnesysteem op een esthetisch fraaie manier in het dak te aan te brengen. De indeling van de PV panelen in het dakvlak hangt af van de creativiteit van de ontwerper: het is mogelijk het zonnesysteem vrijwel onzichtbaar in het dakvlak in te werken. Maar het is ook mogelijk het systeem juist te accentueren door bijvoorbeeld te kiezen voor een andere kleur dakpannen. Ook kunnen de PV-panelen in horizontale of verticale rijen toegepast worden. Het systeem is uiterst flexibel en ook de standaard detailleringen die vaak voorkomen in hellende daken zoals doorvoeren, dakramen etc. kunnen gewoon worden meegenomen. De totaal geleverde capaciteit bedraagt op dit project meer dan 20.000 Wp.”

Het betreft een systeem dat internationaal al volop wordt toegepast. Monier heeft het systeem en de aansluitingen uitgebreid getest in haar eigen windtunnel op o.a. regendichtheid. Door deze eigenschap heeft het systeem dezelfde functionaliteit als de dakpannen, bovendien is het getest op windbelasting, een eis vanuit het Bouwbesluit. De opbrengst is volgens De Mooij vergelijkbaar met hetgeen momenteel op hellende daken wordt toegepast. Gegarandeerd wordt dat het systeem na 10 jaar zeker minimaal 90% van de oorspronkelijke opbrengst levert. Na 25 jaar zal dit volgens de fabrikant minimaal 80% zijn.

PV panelen op aluminium onderconstructie

Hoe zit het systeem in elkaar? De Mooij: “Het PV-systeem wordt net zoals onze dakpannen direct op de panlatten gemonteerd en is voor een procesgecertificeerde dakdekker na een opleiding deskundig te verwerken. Eén module vervangt circa zes dakpannen in de breedte en één dakpan in de hoogte. Idealiter wordt het systeem in rijen aangebracht en doorgekoppeld. De bedrading wordt onder de panlatten geleid naar een centrale plek waar het via een speciale waterkerende doorvoer onderdaks wordt doorgevoerd. Dit is ook bedoeld als extra bescherming van de bedrading, zo wordt beschadiging door beweging van de panelen immers voorkomen. Onderdaks sluit de installateur het systeem aan. Zo ontstaat er een mooie samenwerking, elke partij heeft zijn eigen specialisme.”

Het systeem bestaat uit PV-panelen op een aluminium onderconstructie die direct op de panlatten wordt aangebracht. De panelen liggen dus niet bovenop de dakpannen, maar komen in plaats van dakpannen en worden volledig  in het dak geïntegreerd, zo nemen ze de functionaliteit van de dakpannen over. De constructie van de PV-modules is zodanig ontworpen dat een zekere bevestiging aan de onderconstructie wordt verkregen, met dezelfde functionaliteit van de dakpannen. Ook is er rekening gehouden met een vereiste ventilerende dakspouw, deze is noodzakelijk voor o.a. het behoud van de dakconstructie, maar ook om de extra warme lucht, veroorzaakt door het zonne-energiesysteem, te kunnen afvoeren.

De Mooij: “Het montageprofiel is ook zodanig ontworpen dat een zekere bevestiging van het paneel wordt verkregen en tegelijk een goede afwatering en aansluiting op de dakpannen wordt verkregen. Het systeem wordt net als dakpannen schubvormig ingedekt. Vervolgens wordt het middels speciale schroeven op de panlat bevestigd. De onderzijde van de bovenliggende dakpannen wordt in U-profielen gelegd zodat het systeem stabiel is. Speciale beschermrubbers zorgen ervoor dat de dakpannen en het systeem elkaar niet beschadigen als gevolg van wind of werking onder invloed van temperatuur.”

Verwerking

Het dak werd in opdracht van hoofdaannemer Vlassak Aannemingsmaatschappij uitgevoerd door Dakdekkersbedrijf Verhoeven. Voorafgaand aan de uitvoering heeft Monier in haar trainingscentrum in Montfoort de dakdekker opgeleid. “De manier van leggen is echt iets voor de dakdekker,” aldus De Mooij. “Het heeft dezelfde systematiek als het verwerken van dakpannen en dat is hun specialisme. Vooraf moet er nagedacht worden over de volgorde van werken, i.v.m. de bedrading en het bevestigen van het systeem. Tussentijds wordt er gemeten of de bedrading goed is gekoppeld. We hebben de verwerking van het systeem ook op de bouw begeleid. Het was een voordeel dat de daken goed bereikbaar waren vanaf het tussenliggende platte dak. De panelen zijn met een kraan op het platte dak gelost, daarna zijn  ze snel en veilig naar de twee hellende daken getransporteerd, waarna de montage kon beginnen. Voor de veiligheid zijn er steigers geplaatst. De overige daken van gemeentehuis Cranendonck zijn door hetzelfde dakdekkerbedrijf bedekt met de OVH 206 blauw gesmoorde dakpannen van Monier. Het resultaat is een gemeentehuis waar de inwoners van Budel trots op kunnen zijn.”

Renovatie gemeentehuis Cranendonck

Opdrachtgever: Gemeente Cranendonck

Hoofdaannemer: Vlassak Aannemingsmaatschappij te Budel

Dakwerkzaamheden: Dakdekkersbedrijf Verhoeven te Nuenen

Producent/leverancier dakpannen en PV-systeem: Monier te Montfoort