Roofs 2014-10-22 “Maatregelen tegen kwartsstof noodzakelijk”

In een serie Regiobijeenkomsten heeft SBD in de afgelopen maand de problematiek van o.a. kwartsstof onder de aandacht gebracht. Hoe groot is het probleem? En hoe gaat men hier in de praktijk het beste mee om?

Het is voor het eerst sinds jaren dat SBD weer regiobijeenkomsten organiseert om preventiemedewerkers, dakdekkerbedrijven en zzp’ers op een directe manier te benaderen. Tijdens de Regiobijeenkomsten (10 in totaal) werd een aantal onderwerpen betreffende de arbeidsomstandigheden op het dak nader belicht. Ten eerste werd ingegaan op de regelgeving rond het veilig werken op hoogte. Tevens werd de vernieuwde Arbocatalogus platte daken gepresenteerd (zie hierover ook Roofs juli 2014).  Ook werd nader ingegaan op andere maatregelen uit het Sectorplan BIKUDAK, waaronder de invoering van het BIKUDAK Vakpaspoort. Tenslotte besprak men tijdens de Regiobijeenkomsten de risico’s van het werken met kwartsstof en de maatregelen die deze risico’s zoveel mogelijk beperken.

Bekend mag worden verondersteld dat kwartsstof schadelijk voor de gezondheid is. Stofdeeltjes die worden ingeademd hechten zich vast in de longen en kunnen op termijn stoflongen of zelfs kanker veroorzaken.

Vanaf begin dit jaar besteedt Inspectie SZW bij haar bouwinspecties extra aandacht aan de aanpak van het risico van (kwarts)stof in de bouw. Ook dakdekkerbedrijven krijgen (veelal via de aannemer) dikwijls de eis om hier maatregelen tegen te treffen. Maar gaat deze eis wel op voor dakwerkzaamheden? Dat was eigenlijk onduidelijk: de informatie op dit vlak richtte zich meer op de algemene bouw, waar het werk van de dakdekker vrij specifiek is. SBD heeft daarom gemeten wat de hoeveelheid kwartsstof is tijdens dakwerkzaamheden. De resultaten werden tijdens de Regiobijeenkomsten bekend gemaakt.

Metingen

Eind mei van dit jaar is besloten om deze metingen uit te voeren. In eerste instantie is in vervolg hierop als pilot een meting verricht op zowel een renovatie- als een nieuwbouwproject van dakdekkerbedrijf Mastum Dakbedekkingen uit De Meern. De metingen zijn verricht tijdens het opruggen van grind, opvegen van stof en vuil op het dak en het boren in beton op het dak. Fred Koolhaas van Dutco Benelux verrichte de metingen in aanwezigheid van Dick Smidts, hoofd productie en KAM-coördinator van het dakdekkerbedrijf en arbovoorlichter van de SBD Paul Aalders.

De metingen zijn vlak boven het dakvlak en op 1 meter boven het dakvlak verricht. Jos van der Borgt van SBD benadrukt dat de meting feitelijk een momentopname betreft op een dag dat de weersomstandigheden nagenoeg ideaal waren (3 september 2014). “De aanwezige dakdekkers waren geïnstrueerd over het gebruik van het gereedschap, de juiste werkhouding en het gebruik van PBM’s. Dat zal in de praktijk lang niet altijd het geval zijn. Ook het weer en de locatie zullen niet altijd even gunstig zijn.”

De metingen op het renovatie- en het nieuwbouwproject (op dezelfde dag) bleken elkaar nauwelijks te ontlopen. Tijdens het vegen en tijdens het verwerken van grind liggen de gemeten concentraties kwartsstof ver boven de toegestane norm. Ook bij het boren in kaal beton was dit het geval. Bij het boren in beton met de bestaande dakbedekking werd de norm wel gehaald. SBD concludeert daarom dat het nodig is om maatregelen te nemen.

Maatregelen

“Het betrof hier zoals gezegd een eerste, specifieke meting onder ideale omstandigheden,” aldus Van der Borgt. “Wij zullen nog nagaan (bij Arbouw en/of TNO) of er nog meer gegevens beschikbaar zijn. Vervolgens zullen we bepalen hoe we hier als branche mee om moeten gaan. Maar hierop vooruitlopend willen we al wel vast benadrukken dat het (af)zuigen van stof, in plaats van vegen, beter is. De stofdeeltjes komen daardoor niet in de lucht en worden dus ook niet ingeademd.”

Momenteel werkt SBD aan een toolbox waarmee wordt aangegeven hoe in de praktijk de hoeveelheid kwartsstof op het dak tot een minimum kan worden beperkt. Roofs houdt u hierover op de hoogte.