Roofs 2016-09-20 Intensieve dakrenovatie vraagt om combinatie specialismen

Het gemeentehuis van Horst aan de Maas is ingrijpend gerenoveerd. Bij de renovatie van het dak werd op een innovatieve manier asbest gesaneerd. Op de lichte dakconstructie zijn vervolgens flexibele PV-panelen aangebracht zodat het gemeentehuis nu de helft van haar eigen energie produceert.

De verbouwing en renovatie waren nodig omdat het pand meer dan dertig jaar oud is. De gevels werden vernieuwd met fraaie nieuwe gevelplaten (Eternit Equitone). Het dak, met een totale oppervlakte van 1200 m², was eveneens aan vernieuwing toe omdat het einde van de technische levensduur was bereikt. Er waren in de onderliggende ruimten al lekkages gemeld. Tijdens de werkzaamheden was het gemeentehuis gewoon operationeel.

Asbestsanering

Ruud Theunissen van het verantwoordelijke dakbedekkingbedrijf en tevens hoofdaannemer, Theunissen Dakbedekkingen uit Horst, vertelt: “De dakrenovatie was complex. Een complicerende factor was bijvoorbeeld de vorm van het dak. Het geheel bestaat namelijk uit meerdere lichthellende daken met een hellingshoek van 12º en een atrium als afscheiding. Voorafgaand aan de werkzaamheden is door een SC 540 gecertificeerd asbestinventarisatiebureu vastgesteld dat er asbest in de dakconstructie aanwezig was. De oorspronkelijke opbouw bestond uit twee lagen isolatieplaten met daar tussenin een laag pvc en een hechtgebonden asbesthoudend vilt.”

In overleg tussen de opdrachtgever, de bouwdirectie, een HVK en de Inspectie SZW is bepaald hoe het asbesthoudende vilt op een verantwoorde manier kon worden gesaneerd. Specialist Asbestsanering Het Zuiden uit Panningen werd als onderaannemer gecontracteerd. Het bedrijf is SC 530 gecertificeerd, wat een verplichting is bij dit soort asbestsaneringen. Door dit bedrijf werd een proefsanering in een regulier containment uitgevoerd. Uit deze proefsanering werd duidelijk dat een zogeheten risicoklasse 3-sanering noodzakelijk was omdat het asbesthoudend vilt niet intact bleef tijdens de verwijdering.

In de betreffende situatie was dat geen sinecure. Ook al omdat het dakbeschot vrij dun uitgevoerd is en er in de ­onderliggende ruimten mensen aan het werk waren. De asbestsanering moest daarom met behulp van ‘minicontainment’ worden uitgevoerd, wat een unicum is bij dakwerkzaamheden. ‘Minicontainment’ houdt in dat speciale, versterkte en luchtdichte bakken over de te saneren plek worden gezet. De bakken bevatten aansluitingen voor ­stofzuigers en worden op onderdruk gebracht. Deze ­bakken waren voorzien van glasplaten zodat de saneerder kon blijven zien wat hij deed. De saneerder voerde zijn werkzaamheden liggend op de bakken uit. Direct na het verwijderen van de oorspronkelijke opbouw (inclusief asbest) en vrijgave hiervan door een onafhankelijk laborant, werd als noodlaag een ­zelfklevende dampremmende laag op het dak aangebracht.

“De asbestsanering van een dak met een dergelijke ­omvang, vormgeving en hoogte (12 meter) is een tijd­rovende klus,” aldus Theunissen. “De weersomstandigheden waren een vertragende factor: bij neerslag kon niet worden gewerkt. Ook de vormgeving van het dak zorgde voor uitdagingen. Omdat het gemeentehuis operationeel bleef, was het belangrijk dat de hemelwaterafvoeren bleven werken. De gootlijnen moesten vrij worden gehouden en dat was op dit dak niet eenvoudig. Op deze manier ­hebben 8-10 asbest­saneerders het dak in ongeveer drie maanden gesaneerd (de gevel nam drie maanden in beslag).”

Dakopbouw

De constructie kreeg een isolatielaag met een Rd-waarde van minimaal 6. Hierbij werd gebruik gemaakt van een ­PIR-isolatie van Kingspan met een dikte van 140 mm.
Hier overheen werd een witte, bitumineuze dakbedekking ­(Sopralene Optima) van Soprema (voorheen Troelstra &
de Vries) aangebracht. Bas Enning van Soprema vertelt: “De witte dakbedekking zorgt voor reflectie van zonlicht waardoor de constructie, en daarmee de onderliggende ruimte, bij warm weer koeler blijft. Ook is de dakbedekking in staat om een klein gedeelte Nox te neutraliseren. Een constructie met een witte dakbedekking wordt hooguit 30º C, waar die bij een constructie met een zwarte dakbedekking kan oplopen tot meer dan 80º C. Dit betekent een aanzienlijke besparing in het energieverbruik van de luchtbehandeling.”

“Tevens heeft de witte dakbedekking een gunstig effect op de opbrengst van het zonne-energiesysteem. Op de waterdichte laag is namelijk een systeem met flexibele zonnepanelen aangebracht: Unisolar. De opdrachtgever wenste het gebouw d.m.v. het opwekken van zonne-energie het gebouw verder te verduurzamen, maar de dakconstructie was te licht om er PV-panelen op te plaatsen. In vergelijking met PV-panelen is de opbrengst van de flexibele zonnepanelen lager, toch zorgen ze ervoor dat ongeveer 50% van het totale energieverbruik van het gemeentehuis duurzaam wordt opgewekt. De fabrikant garandeert het totale systeem, dus zowel de hechting aan de ondergrond als de opbrengst van het zonnesysteem. Bij een gemeentehuis is die zekerheid natuurlijk extra belangrijk. Het maatschappelijk belang speelt nadrukkelijk mee: de gemeente wil zeker weten dat het bedrag dat aan het dak wordt besteed een goede investering is. Die zekerheid konden wij met dit systeem bieden.”

Enning geeft aan dat de leverancier van de dakmaterialen de werkzaamheden intensief heeft begeleid. “Het dakdekkerbedrijf heeft vakwerk geleverd en ik ben er trots op dat dit resultaat met onze materialen kan worden bereikt.”

Het dak is tenslotte afgewerkt met een veiligheidssysteem dat afwisselend bestaat uit een hekwerk en een lijnsysteem. Op deze manier is ook gezorgd voor veiligheid tijdens de onderhoudsfase. De werkzaamheden zijn medio augustus 2016 afgerond. De dakrenovatie van het gemeentehuis van Horst aan de Maas was een bijzondere klus die door een intensieve samenwerking en de inbreng van verschillende specialismen tot een succesvol einde gebracht is.

Dakrenovatie Gemeentehuis Horst aan de Maas

• Opdrachtgever: Gemeente Horst aan de Maas
• Advies, directievoering en toezicht: Asbo bv, adviseurs bouw en onderhoud
• Hoofdaannemer/dakdekker: Theunissen dakbedekkingen te Horst
• Asbestsanering: Asbestsanering Het Zuiden te Panningen
• Advies valbeveiliging: Vlindar bv te ’t Harde
• Leverancier dakbedekking + silicium zonnepanelen: Soprema (voorheenTroelstra & de Vries) te IJlst
• Leverancier isolatie: Kingspan Insulation te Tiel