Roofs 2017-11-62 Aandachtspunten bij het ontwerpen van hybride dakbedekkingsystemen (premium)

Download Download

Hybride dakbanen

Toonaangevende producenten houden zich al jaren bezig met de (door)ontwikkeling van de zogenaamde hybride dakbanen: dakbanen die zich eenvoudig laten verwerken als bitumineuze dakbedekking en de duurzaamheidseigenschappen hebben van kunststof dakbanen en rubber membranen. In dit artikel worden de diverse aandachtspunten bij het ontwerpen van hybride dakbedekkingsystemen toegelicht.

Erik de Waard, DWAT

Ontwerprichtlijnen

Voor het (verplicht) dragen van de Europese CE-markering zijn in Europa geharmoniseerde productnormen voorgesteld met voor flexibele dakbanen voor waterdichting de onderverdeling naar EN 13707 ‘Gewapende bitumen dakbanen voor waterdichtingen van daken’ en EN 13956 ‘Kunststof en rubber banen voor waterafdichting van daken’.

Deze normen bevatten de eigenschappen en beproevingsmethoden die gedeclareerd moeten worden op het CE-label, dan wel gedeclareerd kunnen worden op de met de zendingen mee te zenden CE Datasheet. De beproevingsmethoden zijn overigens ook Europees geharmoniseerd. Wel is het zo dat voor bepaalde eigenschappen de beproevingsmethode aangepast is voor de verschillende productgroepen, zodat helaas niet alle eigenschappen onderling op productniveau vergelijkbaar zijn. Een eigenaardige eigenschap hierbij is ‘Reaction to Fire’ oftewel de vliegvuurbestendigheid, beter bekend inmiddels onder de noemer BRoof T1, die dus op productniveau gedeclareerd kan worden maar in een systeem naar keuze op verschillende ondergronden kan worden beproefd.

Voor de aansluiting met de lokale Bouwregelgeving, een aspect dat ook Europees is geregeld, gelden voor Nederland de eisen zoals die zijn vastgelegd in het Bouwbesluit. Elk nieuwbouwproject dient getoetst te worden aan het Bouwbesluit. Voor renovatiewerken kunnen, afhankelijk van de grootte van het werk of het type renovatie, andere (lees: lagere) eisen van toepassing zijn.

Privaatrechtelijk kan een producent, distributeur, leverancier of verwerker de toetsing aantonen door te werken met een KOMO-attest op basis van een Nationale Beoordelingsrichtlijn, voor flexibele dakbedekking is dat de Nationale BRL 1511.

BRL 1511 kent naast een Algemeen deel (1) ook de specifieke delen:

2 Specifieke bepalingen voor gewapende dakbanen o.b.v. (gemodificeerd) bitumen

3 Specifieke bepalingen voor gewapende dakbanen o.b.v. gewapende kunststof/bitumen compounds

4 Specifieke bepalingen voor kunststof en rubber dakbanen.

Het pakket aan informatie en regelgeving rond een hybride dakbedekkingssysteem ligt daarmee dus vast, maar omdat eigenschappen elkaar onderling kunnen beïnvloeden,
dan wel invloed kunnen hebben op het resultaat, geldt naast het dakbedekkingssysteem ook de applicatie en verwerking ervan, alsmede de aansluiting op detailleringen, als bepalend voor een zo optimaal mogelijk eindresultaat.

Wat betreft de prestatie van het dakbedekkingssysteem in een complete dakopbouw is uiteraard ook de thermische isolatie op de ondergrond en de dragende onderconstructie van belang. Ook moet de dakopbouw bouwfysisch afgestemd zijn op de projectsituatie en de te bereiken Rc-waarde.

Meer en meer wordt ook benadrukt, dikwijls pas tijdens de bouwfase, dat ‘achteraf nog mogelijk aanvullende installaties’ op het dak geplaatst moeten kunnen worden,
zonder risico op calamiteiten in de waterdichting ervan.

Hybride dakbedekkingssystemen in de praktijk

Uitgangspunt is de primaire functie van waterdichting:
het dak moet zo lang mogelijk waterdicht blijven. Bij toetsing van hybride dakbedekkingssystemen kan hierbij o.a. gelet worden op:

aanhechting aan vreemde materialen (pelsterkte beton/staal/ aluminium/lood etc);
onderlinge hechting van de dakbanen (hete lucht/ vlamlassen);
interactie van de dakbanen met eventuele bevestigingssystemen (wind) of ballastlagen (pons, wortel);
de beloopbaarheid in combinatie met de thermische isolatie ondergrond (klasse B/C/D);
de belastbaarheid (statisch/dynamisch) in combinatie met de ondergrond;
de stabiliteit (krimp, sterkte) van het dakbedekkingssysteem;
de afwerking van het dakbedekkingssysteem (slip, UV, erosie, zoninwerking, hagel);
de vliegvuurbestendigheid in combinatie met de ondergrond (Broof T1);
de compleetheid van het productassortiment, met mogelijkheden voor zo’n groot mogelijk bereik aan toepassingen en rekening houdend met arbeidsomstandigheden (o.a. tilnorm) en eenvoud van aanbrengen (zo weinig mogelijk productvreemde materialen zoals lijmen, kit, pasta, tape etc.).

Concreet laat zich dat vertalen in een dakbedekkingssysteem dat:

opgebouwd is uit één laag;
samengesteld is met inlage(n) die zowel de stabiliteit als de sterkte eigenschappen waarborgen;
samengesteld is uit een combinatie van bitumen, thermoplastische en elastomere polymeren en rubbers die een verbeterde weerstand tegen veroudering en een verbeterde aanhechting en onderlinge hechting waarborgen;
een afwerking heeft die invloed van inwerkende wisselende weersomstandigheden minimaliseert;
in de applicatie brandveilig kan worden gemodificeerd, een verhoogde weerstand tegen worteldoorgroei kan geven, of toegepast kan worden in combinatie met hete kleef- en afwerklagen (zoals gietasfalt).

Eind 2015 heeft WECAL Isolatietechniek bv in samenwerking met producent IIGO SrL haar bestaande concept voor het zonder open vuur (No Flame, NEN 6050-2009) aanbrengen van de BIIG® dakbedekking op het gehele dakoppervlak opnieuw onder de loep genomen en nu is dit inmiddels zover geoptimaliseerd dat het systeem gezien kan worden als een hybride dakbedekkingssysteem. In het geval van deze dakbedekkingssystemen worden naast standaard (Regular) dakbanen ook dakbanen voorzien die een zwaardere (High Performance) drager hebben en/of een verhoogde weerstand tegen worteldoorgroei (AntiRoot) kennen. De banen kunnen verwerkt worden met hetelucht lasapparaten (door het grote lasvenster is er geen voorkeur voor type en merk lasapparaat) en voor detailaansluitingen is er een zelfklevende uitvoering (ZK) beschikbaar. Bij windtesten waar de bevestiger in de lasnaad is opgenomen, blijkt dat deze zo sterk is dat een 4,8 mm bevestiger uit het 0,75 mm staaldak wordt getrokken zonder dat de lasnaad bezwijkt.

De 3 mm uitvoering gedraagt zich ook bij lagere temperaturen nog als een flexibele dakbaan, waarbij deze door het hogere bitumengehalte nog steeds met een brander aangebracht kan worden. In combinatie met een harde ondergrond of klasse C/D isolatiemateriaal zijn deze hybride dakbedekkingssystemen goed beloopbaar met een looppadafwerking en door de afwerking met glasvlies aan de bovenzijde behoeft een eenmaal aangebracht dakbedekkingssysteem slechts het minimale aan onderhoud. De randvoorwaarden voor toepassing van hybride dakbedekkingssystemen zijn vastgelegd in het KOMO-attest en geven samen met specifieke in het KOMO-attest opgenomen verwerkingsrichtlijnen de mogelijkheid van een aanvullende verzekerde projectgarantie.

Producent IIGO SrL heeft het hernieuwde BIIG® concept ook in diverse Europese landen (waaronder UK en Scandinavie) laten attesteren. De BBA (UK) komt op basis van eigen onderzoek tot de conclusie dat dit type eenlaagse dakbedekkingssystemen een levensduurverwachting van > 25 jaar in zich heeft.

Hybride dakbedekkingssystemen en het milieu

Aandachtspunten voor een hoge score op gebied van milieu (BREEAM, Dubokeur, NIBE, Milieuverklaring) is
een gecertificeerde productie conform ISO 9001 (kwaliteit), ISO 14001 (milieu) en OHSAS 18001 (veiligheid en gezondheid). Daarnaast is ook de mate waarin bij het samenstellen van de dakbaan gebruik wordt gemaakt van geregenereerde grondstoffen, en in hoeverre het hybride dakbedekkingssysteem recyclebaar is, van belang. Voor een minimale oppervlakte-erosie die zal bijdragen aan een lagere milieubelasting, is de afwerking van het dakbedekkingssysteem eveneens een punt van aandacht. Hybride dakbedekkingssystemen worden in duurzame projecten veelal voorzien als geballast dakbedekkingssysteem (L-code) of mechanisch bevestigd dakbedekkingssysteem (N-code) waarbij de regelgeving met NTA 8292 inmiddels ook toelaat L-code hybride dakbedekkingssystemen te ontwerpen voor groendaken.