Zoeken

Roofs 2019-01-28 Meekoppelen: bijzonder gewoon

Multifunctionele daken

Het dak is de plek waar waarde gecreëerd kan worden door het ‘mee te ­koppelen’ aan andere ontwikkelingen. Het is voor de dakenbranche zaak de regie te houden over wat er zoal op het dak gebeurt.

Albert Jan Kerssen (BTL Advies) en Jan Cromwijk (ISSO)

Begin 2018 werd door de Topsector Energie een training aangeboden over “Meekoppelen: Creëren van win-win-win”. Het thema was ‘Toekomstwaarde als basis voor meervoudige investeringen’. Tijdens deze training werd gesteld dat ‘oude investeringen die er allang liggen, door een nieuwe functie kunnen leiden tot onvoorziene besparingen en nieuwe inkomsten’, een belangrijk gegeven bij verduurzaming van de gebouwde omgeving. In de training vertelt trainer ­Jurgen van der Heijden (AT Osborne) een voorbeeld van een toekomstwaardetrap voor een groen dak: “Investeren in een groendak creëert waarde voor toekomstige investeringen. Het groene dak illustreert een meervoudige business­case waaraan je vaker kunt verdienen, omdat je deze oude waarden opnieuw laat renderen, nieuwe waarden creëert en een reële optie op toekomstwaarden biedt. Een toekomstwaarde is een reële optie om te handelen en zo waarde te creëren.”

Koploper

Wat we in de dakenbranche misschien niet goed ­beseffen, is dat de dakenbranche één van de koplopers in de bouw is als het gaat om ‘meekoppelen’. Niet voor niets wordt ­bijvoorbeeld het groendak vaak aangehaald als het gaat om voorbeelden van multifunctionaliteit. Het zit min of meer al in onze genen, met name bij platte daken, om meerwaarde op het dak te willen creëren op het dak door functies toe te voegen. Voor een deel is dit ingegeven door de architectuur van een gebouw, waarbij het dak soms als permanente stalling voor (minder fraaie) technische installaties fungeert, soms als de ‘achtertuin’ bij een gebouw. Voor een ander deel komt de drang om meerwaarde te willen creëren misschien wel doordat het platte dak lange tijd van ondergeschikt belang werd gevonden bij veel opdrachtgevers en ontwerpers: het dak moest waterdicht zijn, echte waarde werd er verder niet bij gezocht. In de dakenbranche zoeken we, bewust of onbewust, al geruime tijd naar manieren om een verschil te kunnen maken. Want het gesprek met een opdrachtgever wordt een stuk interessanter als het niet alleen maar om de prijs-kwaliteitverhouding van de dakbedekking zelf gaat, maar men daarnaast kan laten zien wat er aan waarde toegevoegd wordt.

Dat er dus van alles op daken gebeurt dat niet alleen maar met waterdichting te maken heeft, is voor de ­dakenbranche niet nieuw. Al decennia hebben we te maken met allerlei installaties op daken, zoals luchtbehandelingsinstallaties, ­glazenwasinstallaties, zonnesystemen, groendaken, ­terras­daken, enzovoorts. Wat wel een nieuwe trend is, is dat zich nieuwe stakeholders en nieuwe functies op het dak aan­dienen. Bijvoorbeeld gemeenten, ­waterschappen en ­energie-gerelateerde partijen. Zij zien steeds vaker de ­potentie in van het dak. Hoewel men geen juridisch ­­eigenaar is van het dak, wordt er als het ware een soort ­maatschappelijk eigendom gevraagd. Want men wil graag het dak ‘meekoppelen’ aan een bepaalde ontwikkeling.

Ga met de tijd mee

En samen met de nieuwe stakeholders komen ook de ­‘nieuwe’ functies, zoals waterberging, natuurinclusief ­bouwen, grootschalige zonne-energie opstellingen en stedelijke ver­koeling. Hoewel niet alle ‘nieuwe’ functies daadwerkelijk zo innovatief zijn, worden ze wel als zodanig gepositioneerd. Op dezelfde manier als de dakdekker in het verleden al het verschil wilde maken naar diens opdrachtgever toe, zien andere partijen, de ‘nieuwkomers’, die toegevoegde waarde nu ook als kans om zaken te doen met een diversiteit aan opdrachtgevers. En die kansen worden driftig benut.

Aan de vakmensen op het dak is het nu de taak om de grip te bewaren op wat er op het dak gebeurt en vooral ook hoe dat vervolgens correct moet worden uitgevoerd. Want de nieuwkomers die de kansen willen benutten, vergeten nogal eens de kwaliteit en zekerheden te bieden op de ­essentiële basisfuncties van het dak: een degelijke waterdichting volgens de bekende kwaliteitsnormen en vakrichtlijnen. De normen en richtlijnen waar we binnen de branche al ­zoveel jaren voor gevochten hebben. Het is dus zaak dat partijen, zowel de dakdekker als de nieuwkomers, elkaar gaan opzoeken, elkaars taal leren spreken, elkaar respecteren. Schoenmaker blijf bij je leest, maar ga wel met de tijd mee.

Blijkbaar zit het denken in toekomstwaarden en ­meervoudige businesscases allang in het DNA van de sectoren die werken aan multifunctionele daken. Of het nu gaat om nieuwbouw of renovatie, de dakensector zal steeds meer te maken krijgen met multifunctionaliteit op het dak. Het is aan de vakmensen om deze bijzondere, maar toch eigenlijk al zo bekende beweging in de markt te omarmen. We moeten er richting aan geven door kennisdeling, opleidingen en ­samenwerkingen, om te voorkomen dat we ingehaald worden door de nieuwe generatie dakpioniers!