Roofs 2019-02-64 Roofing Holland: Rugklachten vaak het gevolg van onverantwoord tillen / Fysieke belasting van de dakdekker

Jubileum

Als je het niet goed doet, is dakdekken zwaar lichamelijk werk. Een te lang­durige belasting van het lichaam zorgt op termijn voor klachten, verzuim en uitval. Daarom is de dakenbranche actief aan de slag gegaan om de ­arbeidsomstandigheden te verbeteren. Een beschouwing aan de hand van de SBD toolbox ‘Fysieke belasting’.

(naar aanleiding van het artikel in Roofing Holland: http://www.dakweb.nl/nl/roofing-holland-1998-01-10-rugklachten-vaak-het-gevolg-van-onverantwoord-tillen )

Wanneer arbeid gepaard gaat met fysieke inspanning in de vorm van spieractiviteit is er sprake van energetische belasting. Hoe hoger de energetische belasting, hoe eerder vermoeidheid optreedt. Aangenomen wordt, dat voor een 8-urige werkdag de bovengrens niet meer mag ­bedragen dan ca. 30 tot 40% van de maximale energe-tische belastbaarheid.

Hieronder een aantal actuele feiten en cijfers op een rijtje:

Oorzaak verzuim en arbeidsongeschiktheid

• Rugklachten: 41%
• Nekklachten: 23%
• Schouder-, elleboog- en polsgewrichten: 31%
• Knie- en enkelgewrichten: 35%

Continue belasting (statische)

• Langdurig staan;
• boven het hoofd werken;
• hurken en knielen.

Afwisselende belasting (dynamische)

• Lopen;
• tillen en dragen
• trekken en duwen
• gebruik van handgereedschap

Tilnorm

Sinds 2013 is de zogeheten ‘tilnorm’ opgenomen in de CAO BIKUDAK: “Het handmatig tillen van dakbedekkings­materialen zwaarder dan 25 kilo is verboden. Dakbedekkingsmaterialen zwaarder dan 25 kilo worden ­mechanisch getransporteerd.’’ In datzelfde jaar voerde Inspectie SZW het project fysieke belasting uit. Dit hield in dat er Intensieve controle werd uitgevoerd op blootstelling aan fysieke belasting in BIKUDAK branche: tillen, ­duwen, ­trekken en werkhouding. Bij de handhaving was
de ­Arbocatalogus Platte Daken leidend.

Dit heeft tot een duidelijke verbetering in de werkomstandigheden van de dakdekker geleid. Producenten pasten hun dakrollen zodanig aan, dat ze niet zwaarder zouden zijn dan 25 kg. Zwaardere dakrollen worden nog steeds wel verkocht, maar deze dienen volgens de geldende regels mechanisch te worden verplaatst. Hier zijn in de loop der jaren diverse oplossingen voor geïntroduceerd.

Ontwerp en werkvoorbereiding

Voor de overige aandachtspunten geldt dat hier vooraf rekening mee dient te worden gehouden, met name bij het ontwerp en de werkvoorbereiding. Bij het ontwerp kan men dan denken aan het plaatsen van permanente voorzieningen, zoals een bordes, voor onderhoudswerkzaamheden en de keuze voor onderhoudsarme materialen. In de organisatie van de werkzaamheden is het bijvoorbeeld van belang de steiger tot aan het einde van de werkzaamheden te laten staan en het werk vooraf te controleren op V&G-aspecten.
In de werkvoorbereiding zijn o.a. de inrichting van de ­werkplek en de communicatie met de bouwpartners punt van aandacht. Ook is het van belang om het personeel voortdurend voor te lichten over veilig en gezond werken (lichaamshouding/fysieke belasting). Het rouleren van de taken zorgt eveneens voor een minder zware belasting. Tenslotte is het gebruik van ergonomisch gereedschap aan te raden. Denk daarbij aan branders en ander gereedschap met een lange steel, kniebeschermers, etc.

In de afgelopen decennia zijn de werkomstandigheden van de dakdekker aanzienlijk verbeterd. Met de verhoging van de pensioensleeftijd is het van het grootste belang dat dakdekkers op een veilige en gezonde manier hun werk kunnen blijven doen. De arbeidsomstandigheden hebben dan ook de voortdurende aandacht van de sociale partners BIKUDAK. In een vervolgartikel zal hier nader op worden ingegaan.