Roofs 2019-11-20 Ontwerp NPR 'Consumentendossier' beschikbaar voor commentaar

Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

Vanaf 1 oktober is de ontwerp-versie van de Nationale Praktijk Richtlijn (NPR) ‘Consumentendossier’ beschikbaar voor commentaar. NEN nodigt alle ­partijen uit de markt uit om te reageren op dit ontwerp, dat opgesteld is binnen de normcommissie ‘Consumentendossier’, in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Zoals bekend wordt 1 januari 2021 de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) van kracht, waarmee een nieuw stelsel van kwaliteitsborging voor de bouwsector wordt ingezet. Het stelsel legt de verant­woordelijkheid voor de kwaliteit van bouwwerken zwaarder bij de aannemer dan voorheen en versterkt de positie van de opdrachtgever ten opzichte van de aannemer. De wet schrijft voor dat aannemers bij oplevering twee dossiers moeten overhandigen:

1 Het privaatrechtelijk Consumentendossier: de aannemer toont in dit dossier aan dat hij heeft gerealiseerd wat is afgesproken en dat hij goed en deugdelijk werk heeft afgeleverd. Ook neemt hij de garantiebepalingen en aanwijzingen voor gebruik en onderhoud op in het dossier.

2 Het publiekrechtelijk ‘dossier bevoegd gezag’: over de inhoud van dit dossier worden in het Bouwbesluit nadere regels opgenomen.

De Wkb heeft tot doel de kwaliteit van bouwwerken te ver­beteren en de positie van de eindgebruiker te versterken. In veel gevallen is dit de consument. Doordat de consument vaak onvoldoende kennis heeft van de bouw en bouwvoorschriften en niet in staat is tekeningen te lezen en beoordelen, heeft hij geen goed inzicht in de kwaliteit van het bouwwerk. De Wkb moet ervoor zorgen dat de kwaliteit van bouwwerken verbeterd wordt en de positie van de opdracht­gever wordt versterkt. Door het verbeteren van die positie zijn deze ­opdrachtgevers beter in staat hun belangen ten aanzien van de bouwkwaliteit te ­behartigen. De noodzaak tot (het op andere wijze) verbeteren van de bouwkwaliteit vloeit voort uit o.a. steeds hogere kwaliteits­eisen (waaraan niet alle marktpartijen kunnen of willen voldoen), toegenomen complexiteit van het bouwproces en versnippe­ring van het bouwproces (en daarmee een onheldere verdeling van de verantwoordelijkheden).

Inhoud van de wet

Samengevat bevat de Wkb zowel een publiekrechtelijke als een privaatrechtelijke component. Het ‘publiekrechtelijke’ gedeelte regelt ondermeer de wijziging van de Woningwet en zorgt daarmee voor een geheel nieuw systeem van kwaliteitsborging, waarbij de markt geacht wordt zelf in te staan voor de door haar te realiseren kwaliteit. Het privaatrechtelijke deel heeft betrekking op enkele wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek en is een relatief kleine aanvulling op de veel ingrijpender stelselwijziging die met de wijziging van de Woningwet is beoogd.

De Wkb heeft drie doelen: een verbeterde (borging van de) bouwkwaliteit, een verbeterde positie van de consument, en het stimuleren van kwaliteitsverbetering en faalkosten­vermindering. Om dit te bewerkstelligen, is een stelsel ­ontwikkeld voor toetsing op relevante aspecten van kwaliteit van het eindproduct door een onafhankelijke marktpartij. Verder zal een verklaring van de kwaliteits­borger bij oplevering voorwaarde zijn voor ingebruikname.

Nadat de wet per 1 januari 2021 in werking is getreden, voert de gemeente geen technische toets aan het ­Bouwbesluit meer uit bij een aanvraag omgevingsvergunning. In plaats daarvan is er sprake van een privaat kwaliteits­borgingstraject, waarbij aangetoond moet worden dat ­hetgeen is gebouwd ook daadwerkelijk voldoet aan de eisen uit het Bouwbesluit. In de kern moet de bouwer (met onderaannemer en leveranciers) de kwaliteit van het bouwwerk aantonen middels een gebouwdossier. De kwaliteit wordt bewaakt en afgehecht door een onafhankelijke kwaliteitsborger, aan de hand van een kwaliteits­instrument. De wet schrijft niet voor wie de kwaliteits­borger contracteert: een aannemer kan dus zelf (al dan niet in overleg met zijn opdrachtgever) een kwaliteitsborger kiezen. De toegelaten instrumenten en de bijbehorende kwaliteitsborgers worden in een landelijke database opgenomen. Deze database is openbaar toegankelijk.

Zelfstandig digitaal Consumentdossier opstellen

Het ontwerp van NPR 8092 is bedoeld als handreiking aan aannemers om zelf een digitaal Consumentendossier op te stellen, dat straks bij oplevering aan consumenten moet worden overgedragen voor nieuwbouw en verbouw. In de NPR wordt omschreven waar het Digitale Consumenten­dossier ten minste aan moet voldoen. Commentaar op dit praktijkrichtlijnontwerp kan vóór 1 januari 2020 worden ingediend via www.normontwerpen.nen.nl.