Roofs 2020-01-14 En voor je het weet zit je in twintig twintig!
Erik eN De Anderen
Het oude jaar is voorbij, het nieuwe jaar is begonnen. Erik Steegman maakt de balans op.
2019: het jaar waarvan wij in 2018 nog de verwachting hadden van een heel normale continuering van de omzet, met in de nieuwbouw en renovatie nog een klein beetje stijging. Terugkijkend heeft het merendeel van de dakdekkersbedrijven een meer dan goed jaar gehad. Als de balans goed lag tussen omzet en kosten, zal er zeker niet geklaagd zijn. Voldoende werk kenmerkte 2019, records sneuvelden: zowel negatief, in personeelstekorten, als positief, in de gehele omzet. De voortekenen waren goed, doordat de orderportefeuille voor 2019 al snel vol begon te lopen. De verwachte stagnering in omzet is zeker in 2019 niet meer gekomen. Daardoor steeg de verkoopomzet van materialen via procent en leverancier ook sterk. Met meer dan 30% steeg de omzet van onze inkooporganisatie, deels door de groei van de leden en uiteraard ook door de groei in inkoopprijzen. Al met al een verhoging van ruim 10 miljoen euro in verkoop van materiaal ten opzichte van het jaar ervoor!
Dakdekkers in Nederland over 2019: “Als het dit jaar niet is gelukt, dan lukt het nooit meer, stop dan maar met de handel!”
Meer dakdekkersbedrijven hebben in 2019 hun belangrijkste inkoopwerkzaamheden neergelegd bij inkooporganisaties, met als resultaat ook bij ons een stijgende tendens aan leden. Geen producent die vanwege de stabiele inkoopfactor via de inkooporganisatie hier problemen mee heeft gehad. Meer leden, meer centrale inkoop en bovendien het uitbetalen van een recordaandeel van omzetstimulerende jaarbonus! Aan het begin van het jaar nog ingezet via verschillende bonusstaffels, hoor je de producent niet klagen, met een omzet die over de gehele linie sterk is blijven stijgen. Alleen producenten met steeds terugkomende klachten op hun product zullen moeten vrezen. De algemene tendens van uitvoerende bedrijven in 2019: productie maken met goede en vooral bekende materialen, die ook nog eens normaal geprijsd zijn. Er is zeker geen tijd te besteden aan langdurige klachtenafwikkeling.
Het jaar ook van de verdere samensmelting van uitvoerende bedrijven, de overkoepelende investeerder die hun dakdekkerstak aan het vergroten is. Een nieuw fenomeen, waar bedrijven die in de directe directielijn geen familiaire opvolging hebben door een investeerder vanuit het buitenland worden ingelijfd. Ook de groothandel roert zich vanuit het buitenland, om in 2019 aan schaalvergroting te doen en dan met name in Nederland. Een bedrijfstak waar jaren geleden nog van werd gezegd dat die in de toekomst verdwenen zou zijn, groeit nu, als ‘het logistiek centrum voor de dakdekkersbranche’, sterk. Sommigen slaagden niet, anderen doen het met rust en beleid: de overstap vanuit Europa, specifiek gefocust op onze Nederlandse markt. Nieuwe handelskanalen groeien tegen de klippen op met verkoopargumenten ‘sterke servicegerichtheid’ en ‘ruime voorraad‘. En dat is waar: voor een dakdekkersbedrijf is voorraad in zijn eigen magazijn veelal de grootste kostenpost.
En dat alles ook wel tegen het negatieve licht bezien dat 2019 ons niet de drive gaf om alle specialismen verder te ontwikkelen. Hoe is het met de circulaire economie? Zijn wij allen al ambassadeur? Vanwege de drukte in onze vaste, bekende werkzaamheden nog steeds een ondergeschoven kindje: de toekomstige, volledig circulaire aanpak binnen ons dakdekkersbedrijf. ‘Doe maar normaal, dan doe je gek genoeg,’ lijkt de tendens te zijn. Een enkel aandachtspunt, zoals de opzet van bitumenrecycling, werd weer op de tekentafel verder ontwikkeld, maar zal alleen succesvol worden met ondersteuning van ons allemaal. Het mondjesmaat inzetten en kijken naar anderen geeft helaas op korte en langere termijn geen besparing en verbetering op ons broze milieu.
En dan dreigden wij in 2019 nog helemaal buitenspel te worden gezet, in met name de nieuwbouw, via PFAS en een stikstofcrisis. Een verschuiving van bouwactiviteiten, in zeker de woningbouw, die gelukkig net op tijd werd afgewimpeld met maatregelen, zoals de maximale snelheid terug naar 100 km overdag en het percentage van de PFAS weer iets verhogen. Boeren en buitenlui waren in één keer onderweg om hun idealen duidelijk te maken via ouderwets stakingsgedrag. En wat deden wij? We keken ernaar...
En hoe gaat het nu dan in 2020?
De uiteindelijke schade van de PFAS- en stikstofcrisis is in de bouw nog niet geheel te overzien. Vallen er nog gaten in het bouwvolume, dan zal het zeker beperkt blijven tot een duidelijk kortere periode, doordat de Eerste Kamer de maatregelen van de regering eindelijk eind 2019, nog voor de kerst, heeft aangenomen. Waren de maatregelen een keer op tijd geweest, dan hadden wij er ook geen discussie meer over gehad. Zijn de tijdelijke maatregelen voldoende? Dat verwacht ik zeker niet!
Zal 2020 dan het omslagjaar worden, waarin de dakenbranche zich gaat realiseren dat klimaatadaptatie op het hoogste peil zal moeten worden doorgevoerd? Met een nieuwe Omgevingswet, waarin alle vergroening, ook die op de daken, wordt verplicht gesteld? Of blijven wij aansturen vanuit gemeentelijke subsidies? Zoals nu ook de gemeente Rotterdam fors inzet op retentiedaken per 1 januari 2020: een subsidie van ruim 500 euro per kubieke meter waterberging! Met de vergoeding voor begroeide daken erbij wordt het een teruggave van ruim 52,50 euro per vierkante meter retentie op een dakvlak!
Wordt het ook eindelijk het jaar van de circulariteit in de bitumenmaterialen, met de komst van meer recyclemachines binnen de overkoepelende vereniging van bitumenproducenten (ProBitumen Benelux)? En hoe gaat het straks met isolatiematerialen, zoals PIR en EPS, binnen de weg naar meer circulariteit? En ook alle kunststoffen PIB, EPDM, PVC en TPO’s?
Allemaal specialismen die zich in 2020 volledig zullen moeten ontwikkelen. Ook vanuit Europa realiseert men zich dit, met milieucommissaris Timmermans en zijn Green Deal voorop. Blijven we toekijken in 2020, of hebben we het nog te druk met onze specifieke handel, dan zullen de maatregelen weer verschuiven naar de wetgever, die ervoor mag zorgdragen dat sommige trajecten niet meer kunnen, of hoger moeten worden afgeprijsd, zoals onze afvalterugname. Waardoor ons geklaag over de stijgende prijzen van afvalcontainers wellicht wordt omgezet naar andere, duurzamere wegen die dan wel automatisch bewandeld gaan worden.
Vooralsnog wens ik u allen vanuit het NDA en Coninko alle goeds en uiteraard het belangrijkste een goede gezondheid toe, met de wens er toch vooral samen alvast een verrassend circulair jaar 2020 van te maken. Met uiteraard weer een hele goede omzet in kwalitatief hoogwaardige en vooral waterdichte daken. ?
Erik Steegman NDA Duurzaam Dak Concept.