Roofs 2020-02-03 Een nieuw jaar: nieuwe kansen, nieuwe zorgen.
column
Als ik deze column schrijf, is het half januari, dus het nieuwe jaar is pas slechts twee weken oud. Ik hoop van harte dat jullie allemaal een goede jaarwisseling hebben gehad en ook een goed jaar voor de boeg zullen hebben. Maar ook al zijn mijn wensen nog zo oprecht, de onzekere factor over wat ons het komende jaar staat te gebeuren, blijft een hele grote. Op sommige dingen hebben we invloed en op andere weer niet.
Een voorbeeld van iets waarvan we zeker weten dat het komend jaar gaat gebeuren, is dat de maximum-snelheid 100 km/uur gaat worden. Allemaal het gevolg van het noodzakelijke stikstofbeleid. Dat stikstof in 2019 ineens zo’n groot thema zou worden, had men weer in 2018 niet voor mogelijk gehouden. Maar niet alleen de burger wordt door de stikstof in zijn maximale snelheid gekort, ook de bouwsector ondervindt er hinder van. En dan is er nog de PFAS-kwestie, ook een thema dat in 2019 de kop opstak, waar in 2018 de gemiddelde mens nog nooit van gehoord had, maar wat ook een grote impact had op de bouwsector. Met dit in het achterhoofd ben ik heel benieuwd naar (en misschien zelfs huiverig voor) wat er in 2020 op ons pad gaat komen, waar we nu nog geen weet van hebben. Hoe zal bijvoorbeeld de VS-Iran-situatie zich ontwikkelen? Wordt het op tijd gesust of escaleert het tot een gewapend conflict met, naast al het persoonlijk leed, wellicht een nieuwe crisis tot gevolg? Dat, onder andere, zijn de nieuwe zorgen voor het nieuwe jaar.
Dit themanummer van Roofs gaat over ‘dakbedekking’. Ook hier kunnen onverwachte dingen mee gebeuren. Dingen waar je als producent van de dakbedekking, maar zeker de dakdekker, ogenschijnlijk geen invloed op kan hebben. Ik noem het voorbeeld van blaasjes in het oppervlak van de dakbedekking. Ik weet niet of dit fenomeen in 2019 of 2018 de kop opstak, maar het was er ineens en het is er nog steeds. Ik heb wel een theorie over de oorzaak, maar ik wil hier nog niet over uitweiden totdat een onderzoek deze theorie bevestigd heeft. Als we de oorzaak te pakken hebben, kunnen we een test bedenken die discriminerend werkt om zo te voorkomen dat de risicodakbanen op de markt komen of blijven. Als we even alleen naar Nederland kijken (want het probleem speelt ook over de grenzen), kan de nieuwe test in de Beoordelingsrichtlijn BRL1511 opgenomen worden, zodat dakdekkend Nederland niet voor onverwachte verrassingen komt te staan. De invloed die een fabrikant op dit probleem heeft, is om de oorzaak van de blaasjes weg te nemen en de dakdekker heeft er invloed op door alleen KOMO gecertificeerde materialen te gebruiken (als de nieuw te bedenken test tenminste in de BRL1511 opgenomen is).
Een ander onaangenaam fenomeen speelt bij onze oosterburen. Hier ervaart men al geruime tijd een sterke toename van krimp van de dakbanen op het dak. Je kan de oorzaak leggen bij het feit dat er in Duitsland voor tweelaagse systemen geen eisen gesteld worden aan de dimensionele stabiliteit van een toplaag, wat het gebruik van polyester drager zonder glasversterking in de hand werkt. Jazeker, in Duitsland is het nog heel gebruikelijk om in bitumineuze dakbanen dragers toe te passen van puur polyester, zonder glasversterking. Maar deze typen dakbanen worden al tientallen jaren toegepast en waarom ontstaat dan ‘ineens’ het krimpprobleem? Ook hierover heb ik zo mijn ideeën, maar waarom hierover uitweiden, als de oplossing er al is: eisen stellen aan de dimensionele stabiliteit. In de Beoordelingsrichtlijn BRL1511 staan eisen wat betreft dimensionele stabiliteit, wat resulteert in het feit dat dit fenomeen in Nederland niet voorkomt of in ieder geval niet in die mate waarin het in Duitsland voorkomt. Ook hier kun je dus invloed op uitoefenen.
Meten is weten en daarom is het belangrijk om te onderzoeken wat de oorzaak is van bepaalde problemen, zodat er naar oplossingen gezocht kan worden om de problemen in de toekomst te voorkomen. Op deze manier kun je problemen die veroorzaakt worden door factoren waar je geen invloed op hebt, wel beïnvloeden en erop anticiperen. Neem nou als voorbeeld de klimaatverandering. Dit zorgt ervoor dat dakbedekking aan veranderende weersinvloeden wordt blootgesteld. Denk daarbij aan hogere temperaturen, intensere UV-belasting, grotere hagelstenen en hevigere stormen. We moeten anticiperen op deze factoren en in het geval van dakbedekking zijn we tot veel in staat. We kunnen twisten en tweaken om te anticiperen op de veranderende omstandigheden om ons heen en we zijn in staat om kwalitatief perfecte en duurzame dakbedekking te maken, maar dan moeten de gebouweigenaren eindelijk eens bereid zijn om er een eerlijke prijs voor te betalen. En wanneer dat zal gebeuren? Daar hebben we helaas geen invloed op.
Marco de Kok