Roofs 2020-09-50 De Las Lajas-basiliek: een wit kruis als dak
internationale daken
De Las Lajas-basiliek in Ipiales, Colombia, is een kerk waar legendes, architectuur en landschap elkaar ontmoeten. Naast de vele andere bijzondere kenmerken van het gebouw (zoals de bijzonder fraaie torens en, niet in de laatste plaats, de miraculeuze beeltenis van de maagd Maria op de rotswand, is het dak van het schip, in de vorm van een wit kruis, betoverend.
Joep Klerx
Het begon allemaal lang geleden, in 1754 om precies te zijn, toen een Indiase moeder Maria Meneses de Quiñones en haar doofstomme dochter Rosa in noodweer terecht kwamen tijdens een tocht door het gebergte. Ze scholen in een grot in de kloof op de plek waar nu de kerk staat, alwaar Rosa voor het allereerst in haar leven praatte. ‘Mama, die vrouw roept me!’, riep ze met haar zojuist verworven stem, terwijl ze naar een rots wees, waarop na een bliksemschicht de verschijning van maagd Maria te zien was. De gebeurtenis zorgde ervoor dat er op deze rots een beeld van Maria achterbleef, die sindsdien als wonderbaarlijk wordt vereerd. In 1951 werd deze afbeelding van Maria canoniek gekroond met goedkeuring van paus Pius XII.
De eerste kapel
Deze prachtige legende en de afbeelding op de rotswand die altijd bewaard is gebleven, werd steeds bekender bij het volk, waardoor de plek al snel een waar bedevaartsoord werd. Hiervoor werd er in de 18e eeuw al een kapel gebouwd van hout en riet. Dit bouwwerkje heeft het zo’n 40 jaar volgehouden, waarna er aan het begin van de 19e eeuw een stenen kapel werd gebouwd. Niet lang daarna werd dit gebouw uitgebreid, wat resulteerde in een indrukwekkend bouwwerk in de Guáitara-kloof, met hoge muren die hoog boven de rivier uitstaken. Nog een tijd later werd hier een brug met twee bogen naar de kapel gebouwd, waarmee de kloof bij het heiligdom werd overbrugd.
De huidige kerk
De bouw van de huidige kerk begon in januari 1916. Het duurde meer dan 33 jaar voor het indrukwekkende bouwwerk in 1949 werd afgerond. Het gebouw werd ontworpen en gebouwd door de Ecuadoraanse ingenieurs Gualberto Pérez en Lucindo Espinosa uit Pastaza. Het neogotische bouwwerk werd bekostigd door de bijdragen van veel gelovigen uit Colombia en Ecuador. Het beslaat ongeveer 500 vierkante meter, is vanaf de rivierbedding zo’n 100 meter hoog en de brug strekt zich over een lengte van 50 meter tussen de kloof. De basis van de kerk is opgebouwd uit grijs leisteen dat is geaccentueerd met witte metselvoegen. De naam Laja (plaat) komt van de naam van dit soort plat sedimentair gesteente dat lijkt op schalie en leisteen, waaruit de kerk gebouwd is.
Het dak, het interieur en het wonder
De doorvertelde legende, het beeld van Maria en de prachtige kerk in de fabelachtige omgeving benemen jaarlijks miljoenen mensen de adem. Maar een bijzonder detail, waar lang niet iedere bezoeker zicht op heeft, is het dak. Dit dak heeft namelijk de vorm van een maagdelijk wit kruis. Dat geeft van bovenaf een erg betoverend beeld. Bij binnenkomst in de kerk valt meteen een samenspel van tegenstellingen op. De witgeschilderde wanden met de opvallende gouden randen en het bonte glas in lood combineren op een bijzondere manier met de natuurlijke rotswand – met de afbeelding van Maria, waar het natuurlijk om te doen is – aan de achterkant van de kerk.
Nu gaan de laatste tijd verhalen dat het wonderlijke verschijnen van deze afbeelding van Maria op de rots door twee Duitse geologen is bevestigd. Zij namen een sample van de rots en troffen geen verf, geen kleurstof of enig ander pigment aan op het oppervlak van de rots; de kleuren die Maria afbeelden zijn de natuurlijke kleuren van de rots zelf. Of dit slechts een verhaal is, of ook echt is gebeurd, is heel moeilijk te checken, omdat er nergens namen worden genoemd.
Of de legende en het wonder nu allemaal écht zo gegaan is, is moeilijk te zeggen, maar het heeft in ieder geval al talloze mensen hoop gegeven in hun zoektocht naar een wonder én het heeft voor een bouwwerk gezorgd, dat op z’n minst wonderlijk te noemen is in haar uitstraling.