Roofs 2020-12-12 Wat zien vakmensen in hun glazen bol?

Vooruitblik 2021

Wat gaat 2021 brengen, waar moeten we op letten, welke ontwikkelingen gaan doorbreken, gaan we het jaar ongeschonden doorkomen? De leden van de redactieraad van Roofs, specialisten uit het dakenveld en vaste columnisten laten u meekijken in hun glazen bol.

Naderende aansprakelijkheid

Met de komst van de wet Kwaliteitsborging voor het bouwen wordt het voor uitvoerende partijen in toenemende mate van belang om aanwijsbaar en navolgbaar de kwaliteit te leveren die is overeengekomen. Dat betekent een fikse inperking van de vrijheden die dakdekkers, aannemers en installateurs zich tot nu toe nog altijd hebben kunnen permitteren. In geval het fout gaat is de uitvoerende partij namelijk als laatste in de keten de eerst aansprakelijke. Het is de vakman immers die behoort te weten wat kan, onder welke omstandigheden en onder welke voorwaarden. Mogelijk dat de invoering nog een keer wordt uitgesteld, maar alles wijst er op dat ook dan aanwijsbaar en navolgbaar geleverd moet gaan worden. Bonnetjes en gebruiksaan­wijzingen bewaren dus!!

Ton Berlee, eigenaar Comforthome

Multifunctionaliteit wordt dé standaard voor daken

Taalkundig bestaat er geen overtreffende trap van ‘multi­functioneel’. Toch verwacht ik dat komende jaar de daken nog multifunctioneler gaan worden ingericht. Omdat we simpelweg steeds meer druk op de beschikbare ruimte ondervinden, wat ‘functiestapeling’ uitlokt. Temeer daar een multifunctioneel dak vaak een betere verhouding kent tussen kosten enerzijds en (maatschappelijke) baten anderzijds. Voor het komende jaar voorzie ik een toenemende interesse (ook bij bestuurders) in groendaken met biodiverse en inheemse beplanting. Wat mij betreft mag die biodiverse beplanting dan meteen ‘heem’ uitgevoerd worden. Natuur die van origine voorkomt op de betreffende locatie voegt natuurlijk het meest toe aan een stabiel ecosysteem. Het groen-blauw-gele dak combineert vergroening, water­berging en duurzame energieopwekking, wat mij betreft een gouden combinatie maar nog teveel een bijzonderheid. Wat mij betreft: niet meer of-of, maar én-én. Tenslotte dakmobiliteit. In Rotterdam noemen we dat oranje daken; daken die met elkaar in verbinding staan. Er zitten een aantal goede voorbeelden aan te komen en wellicht worden we in 2021 nog verrast met een extra dakverbinding in Rotterdam.

ir. Paul van Roosmalen, programmamanager multifunctionele daken

Niet achterover leunen

2021 wordt het aanloopjaar voor de wet Kwaliteitsborging voor het bouwen. Althans als die niet weer wordt uitgesteld. Als alles goed gaat, moeten alle bouwbedrijven en hun onderaannemers zich er per 1 januari 2022 aan gaan houden (comfort de gefaseerde invoering). Op die dag bijten de eenvoudige bouwwerken het spits af. Denk hierbij aan industriegebouwen en opslaghallen, aardig wat vierkante meters dakoppervlak. In meerdere branches is men al noest aan de arbeid en worden er pilots gestart. Ook Nieman-Kettlitz draait hierin mee met een module specifiek afgestemd op de stalen hallenbouw. De platte dakenbranche heeft hierbij profijt van het al jaren durende streven naar professionaliteit en kwaliteit. De vele kwaliteits­verklaringen, uitvoeringsrichtlijnen en kwaliteitscontroles maken het minder lastig en minder afwijkend om bij oplevering de te behalen kwaliteitsprestaties te kunnen aantonen. Dat is geen reden om achterover te leunen maar toch wel iets waar andere branches het komende jaar jaloers op zullen zijn.

Otto Kettlitz, directeur bij Nieman-Kettlitz Gevel- en Dakadvies

(Bij)scholing om kwaliteit op peil te houden

2021 is sowieso het jaar na de uitbraak van de corona-epidemie. Voor opleidingen en cursussen in de dakbedekkingsbranche heeft 2020 voor TECTUM geheel in het teken gestaan van het doorgang laten vinden van de vakopleidingen. Want de opleidingsgraad in de bedrijfstak mag niet achteruit gaan. Er is immers een constant blijvende vraag naar vakbekwaam en als het even kan jong(er) personeel bij de dakbedekkingsbedrijven. Dakdekkers die weten wat het is om een kwalitatief dak te maken. Dat is ook wat we van plan zijn voor 2021. Voldoende mensen opleiden tot vakbekwame dakdekkers, die graag het werk kwalitatief, gezond en veilig willen uitvoeren op het platte en licht hellende dak. En als daar dan ook nog eens de uitvoering van doelgerichte vakmatige bijscholing voor volwassen dakdekkers in vol­doende mate bij kan komen, dan moet 2021 een geslaagd jaar worden voor opleidend dak­dekkend Nederland. Zo behouden we de kwaliteit, ondanks corona.

Karel-Jan Batenburg, directeur Tectum

Blijf investeren

Door enkele NDA en Coninko bedrijven is aangegeven dat men nog nooit zo’n gevulde orderportefeuille heeft voor 2021. Het merendeel van deze bedrijven opereren alleen in de onderhoudssector. Na topjaar 2019 zou 2020 zeker minder worden, maar de omzetten in materialen binnen de Coninko inkooporganisatie tonen dat 2020 ondanks Covid-19 geen slechter jaar is geworden. De bouwsector ging gelukkig volop door. Wellicht dat in 2021 nog enkele verschoven investeringen nog impact hebben maar de woningbouw zal gestaag door gaan. De komst van vaccins is ook goed nieuws en dus verwacht ik voor alle dakdekkers­bedrijven en dat een kleine dip niet direct zal leiden tot spanningen, daling van prijzen of druk op marges. Laten wij de bouwconjunctuur maar blijven versterken met speciali­satie in ons vakgebied, ook in 2021. En blijf investeren in de onderhoudssector!

Erik Steegman, directeur NDA

Blauwe daken, druk op kwaliteit

In 2021 verwacht ik dat er door de problemen met extreme wateroverlast, langdurige droogte en hittestress nog meer aandacht komt voor de ontwikkeling van de klimaatbestendige stad. Het dak zal daarbij steeds vaker als instrument ingezet worden om hier een belangrijke bijdrage aan te leveren, niet met relatief dunne sedumdaken, maar met retentiedaken die niet alleen water bergen, maar ook opslaan voor later gebruik. Regenwater is dan geen afval meer, maar een kostbare grondstof die ’s zomers het dak kan voeden en de stad kan koelen. De afwerking op deze ‘blauwe daken’ zal bestaan uit daktuinen, in combinatie met recreatief ruimtegebruik en zonne-energie. In dit kader ontwikkelen we in opdracht van de installatiebranche een interactieve kennisdag over blauwe daken die voor volgend voorjaar gepland staat. Zorgelijk is dat mede door het grote werkaanbod (ook in 2021) de kwaliteit van de uitvoering onder druk staat. Voor veel bedrijven ligt er de uitdaging de kwaliteit van het werk te borgen, deels door te investeren in het opleiden van de vakmensen en deels ook door een scherp toezicht en begeleiding vanuit de eigen organisatie.

Paul Verkaik, directeur BDA Opleidingen

Goede contracten, voorbereiden op WkB

De Coronaperikelen bevestigen maar weer dat flexibiliteit en ondernemerschap tot interessante innovaties leiden. Wij verwachten dan ook dat in de dakenbranche in 2021 verdere stappen worden gezet met betrekking tot de thema’s duurzaamheid, emissievrij bouwen en circulariteit. Naast durf vanuit marktpartijen zijn goede contracten van belang om deze innovaties mogelijk te maken. Verder vraagt de voorbereiding voor de invoering van de wet Kwaliteitsborging voor het bouwen in 2021 de aandacht. De invoering van de wet is al meerdere keren uitgesteld, maar vanwege beoogde datum van inwerkingtreding (1 januari 2022) is het belangrijk dat marktpartijen tijdig beginnen met de voorbereidingen voor het nieuwe stelsel van kwaliteitsborging.

Marloes Beeren, advocaat bouwrecht bij Poelmann van den Broek advocaten

Kwaliteitsborging en brandveiligheid (PV)

Voor de dakenbranche wordt aantoonbaar onderbouwde prestatie en kwaliteit steeds belangrijker en dit zal in 2021 meer vorm gaan krijgen, dit uiteraard gerelateerd aan de wet Kwaliteitsborging voor het bouwen. Brandveiligheid van PV-installaties in en op de gebouwschil is momenteel een belangrijk onderwerp. Nog nooit hebben we bij Kiwa BDA zoveel vragen gekregen over één specifiek onderwerp. Er moet snel een bruikbare beoordelingsmethode komen die door iedereen wordt gedragen en die zal gaan leiden tot een brandveilige toepassing van PV-installaties in of op de gebouwschil met een onder-bouwde bouwkundige toepassing. Dit zal ook een impuls geven aan het ontwikkelen van nieuwe systeemtoepassingen en kwaliteitsborging.

Chris van der Meijden, technical director Kiwa BDA

Recycling, België

Als we de Coronacrisis achter ons kunnen laten, zal dat zonder twijfel de belangrijkste gebeurtenis van 2021 zijn. Wij mogen ons gelukkig prijzen dat de bouw in Nederland en in iets mindere mate in België goed heeft kunnen doorwerken. De samenwerking binnen ProBitumen begint meer en meer vruchten af te werpen. Zo voorzien we in 2021 een belangrijke volgende stap in de recycling en in de vak­opleiding in België. De klimaatadaptatie zal ook komend jaar een belangrijk thema blijven met goede kansen voor bitumendakbanen als bewezen betrouwbare basis voor groene daken en zonnepanelen.

Peter Ligthart, directeur Probitumen

BENG omarmen (omarmen we tenminste nog iets)

Ik vind het uitstel van de wet Kwaliteitsborging een gemiste kans om het kwaliteitsniveau naar een hoger niveau te tillen en de verantwoording te leggen waar het hoort. We zullen een jaar de tijd moeten doden met droog oefenen. Wat wel op 1 januari 2021 in werking treedt is BENG. Vanaf die dag moeten alle nieuwbouwvergunningaanvragen hieraan voldoen, zowel woningbouw als utiliteitsbouw. Er is heel veel te doen geweest over het niveau van de eisen die met BENG aan gebouwen worden gesteld. De één vindt het niveau veel te laag, de ander dat bepaalde maatregelen ondergewaardeerd worden in de berekeningsmethode. Dat komt omdat er allemaal verschillende belangen spelen. Ik stel voor om BENG te omarmen (omarmen we tenminste nog iets) en ik verwacht dat de eisen vanzelf keer op keer aangescherpt zullen worden, net als dat met de EPC gebeurde. En ik hoop dat vooral de professionele, maar ook de particuliere opdrachtgevers de bouwers uitdagen om vooral de lat hoger te leggen dan geëist. Dat wens ik iedereen in 2021 van harte toe.

Marco de Kok, technical manager Low & Bonarm

Modulair, industrieel, groen

Ze zeggen wel eens “never waste a good crisis”, die uitspraak wil ik ook loslaten op 2021. We hebben bestaande ontwikke­lingen in een rap tempo omarmd en getoond wel degelijk innovatief te kunnen zijn. Dat laatste geldt min of meer ook voor de toepassing en omarming van EPDM afdichtingen. Waar in het verleden de bouw vrij gesegmenteerd was, is een integratie van visie, ontwikkeling en bouwwijze zichtbaar. We hebben een tekort aan vakmensen, dus we gaan meer modulair bouwen. Industrialisatie begint haar voet aan de grond te krijgen. We werken meer vanuit huis, dus binnenstedelijke hoogbouw vergroent. Het platte dak, de patio of het balkon krijgt een bredere multifunctionele indeling. Bij al deze ver­schuivingen zal een EPDM-afdichting op het dak of in de gevel meer gewoongoed worden. 2021 wordt het jaar van de bouwverbinding: hoe krijgen we al deze kritische bouwdelen water- en luchtdicht verbonden?

Benno Nijenhuis, sr. marketing, manager Carlisle Construction Materials

Natuurinclusief bouwen

Belangrijk voor de groendakenbranche zijn de ontwikkelin­gen rondom natuurinclusief bouwen. Gedreven vanuit de toenemende noodzaak van klimaatbestendigheid, het behoud van biodiversiteit en vanuit de stikstofproblematiek, wordt natuurinclusief bouwen een steeds dwingender vraagstuk in het landelijke en lokale beleid. Ruimte voor flora en fauna in de stad is niet langer een luxe, maar een noodzaak. De gevolgen voor de dakenbranche kunnen groot zijn. Wat betekent het voor daken als natuurinclusief bouwen in bestemminsplannen en omgevingsvisies terecht komt? Hoe om te gaan met bestaande en nieuwbouw? Wat mag je van gebouweigenaren verwachten, wat is de rol van de overheid? We gaan het hopelijk zien in 2021.

Albert-Jan Kerssen, projectleider idverde Advies