Roofs 2022-01-68 Øyna te Inderøy: Magische overgangen en een dak naar het fjord

internationale Daken

Het begon in 2000 in het Noorse plaatsje Inderøy met boerderijvoeding. Zes jaar later werd een Langhuset (langhuis) gebouwd, in 2008 volgde de Litjstua, een jaar verder een keuken en in 2016 conferentiezaal Løa. In 2020 is Øyna, een bedrijf voor ecotoerisme, uitgebreid met 18 luxe hotelkamers. Onzichtbaar verborgen in het landschap.

Tekst: Joep Klerx

Het Øyna-gebouw in het plaatsje Inderøy in Noorwegen is van origine een plaatselijke evenementenruimte die in de laatste tien jaar stukje bij beetje uitgebouwd is tot iets groters. Het begon met een heel oud gebouw in de stijl van een ouderwets langhuis. Aanvankelijk werd het gebruikt door spelers van de sport putball (een variant op voetgolf) op het nabijgelegen veld. Ze realiseerden zich al snel dat catering onpraktisch was en dat ze een keuken nodig hadden.

Die keuken had al snel een eetzaal nodig die de bezoeker een uitzicht van binnenuit bood. Het oude longhouse had namelijk geen ramen, het dak was laag en de muren waren opgevuld met aarde. De gasten vroegen naarmate de tijd verstreek om meer, dus werden er een paar jaar geleden vergaderzalen bijgebouwd. Uiteindelijk werd er in 2020 een uitbreiding met hotelkamers voltooid en die kamers, met uitzichten over de complete vallei, zijn bijzondere staaltjes van bouwen geworden.

Goed geïsoleerd

Vanuit het bestaande restaurant zie je alleen de grasmat en het groen waarmee het dak is bedekt. De dakrand loopt over in de fjord. Hierdoor lijkt het vanuit de eetzaal alsof de fjord onder het hotel doorloopt, ook al is dat enkele honderden meters verderop. Het dak van hout en beton heeft een waterdicht membraan van 4 mm FPO. Daarop ligt 20 cm PAROC® steenwol­isolatie en de toplaag. Het isolatiepakket zorgt ervoor dat het gebouw als een passiefhuis kan worden geclassificeerd: zeer energiezuinig met een optimaal winter- en zomercomfort. Tijdens het grootste deel van het jaar kunnen de ruimtes daardoor op een comfortabele kamertemperatuur blijven zonder een klassiek verwarmings- of koelingssysteem te gebruiken.

Om het hotel onder de grond te bouwen is het geheel uitgegraven en op enkele plekken zijn er explosieven aan te pas gekomen om het vaste gesteente weg te blazen. De toplaag van graszoden is bewaard en uiteindelijk op het hoteldak gelegd, waardoor het opgaat in het landschap. Het dragende dak is licht gekanteld, zodat overtollig regenwater kan weglopen.

Uitkragende kisten

De uitdaging was om een overdekte verbinding met de gastenkamers te maken zonder het uitzicht van de bestaande faciliteiten te verstoren. Daarop kwam het idee voor een deels ondergrondse constructie en een verbindingsgang met slaapkamers die als houten kisten 5,3 meter uit de betonnen constructie kragen. Door de inzet van kruislaaghout (Cross Laminated Timber) konden de gastenkamers worden opgehangen, waarbij de opvulling aan de achter­kant en de dakgrond als contragewicht fungeren. De kamers zijn met enkele honderden hoge kwaliteit koolstofstalen schroeven vastgebout. Dat was nodig omdat de grootste belasting op de verbinding 40.000 kg bedraagt. Voor de beeldvorming: met de metaalkrullen van het boren van de boutgaten in het stalen gedeelte werd een container van 10 m3 tot aan de nok gevuld.

Ook de wanden zijn gemaakt van kruislaaghout en hebben 20 centimeter extra isolatie aan de buitenkant voor het windscherm en de houten bekleding. De vloer heeft het vergelijkbaar systeem met balken en isolatie. Een vals houten plafond verbergt het ventilatiesysteem, dat individueel is voor elke gastenkamer, maar met een gemeenschappelijke luchtinlaat. De distributie van verse lucht gaat door de betonnen gang om natuurlijke koeling te krijgen voordat de lucht de gastenkamers binnenkomt. Een warmtepomp zorgt voor de verwarming van het ventilatiesysteem, het tapwater en de vloerverwarming. Deze manier van verwarmen verhoogt het comfort voor de gasten en verlaagt het elektriciteitsverbruik.

Van beton naar fjord

Om toegang te krijgen tot de hotelafdeling werd een lift gebouwd die de gasten van de receptie naar de kamers brengt. En dit is een deel van de magie die het project mede bijzonder maakt: je stapt vanuit de lichte en warme receptie een lift in en plots sta je in een kille betonnen gang die lijkt op een kelder die door het leger is ontworpen. Wanneer je de deur naar de gastenkamer opent, komt het lichte en warme gevoel terug. En als je door de kamer loopt naar het grote raam, ontvouwt zich een prachtig uitzicht over de fjord. Tegelijkertijd verandert het materiaal van koud beton in warm hout en worden de ambachtelijke details in het interieur fijner en gedetailleerder.
Massief eiken en getint vurenhout worden gebruikt in een zorgvuldig evenwicht met het ruwe beton. Het uitzicht op de fjord en de omliggende bergen is zo weids dat je de kromming van de aarde kunt zien.

Picknickdak

Het dak maakt deel uit van de hotelfaciliteiten. Het kan door de gasten worden gebruikt om op te picknicken of voor de organisatie van openluchtevenementen. Een horizontale omheining met slanke betonijzeren palen rond het hotel moet ongevallen voorkomen. Na verloop van tijd zal de groei van plaatselijke bloemen en gras het dak helemaal doen opgaan in de omgeving. Daarmee zijn en blijven het dak én de onderliggende hotelkamers een prachtig verborgen juweel in het natuurrijke landschap. ?

Øyna-gebouw

• Oplevering hotelkamers: 2020
• Ontwerp: Green Advisers AS
• Projectarchitect: Joakim Dørum
• Oppervlakte: 1.033 m2
• Aantal kamers: 18 kamers
• Website: www.oyna.no