Roofs 2022-11-12 Chris Appels, 47 jaar in de dakenbranche

Afscheidsinterview

Chris Appels (69) gaat met pensioen. Een markante persoonlijkheid uit de dakenbranche neemt daarmee afscheid. Iemand bovendien die de ontwikkeling van het dakenvak van het begin af aan heeft meegemaakt en mede heeft vormgegeven. Roofs interviewde hem ter gelegenheid van zijn afscheid.

Edwin Fagel

We interviewen Appels bij hem thuis in het Friese Pingjum. Hij is herstellende van een zware hartoperatie en daarom is hij grotendeels aan huis gebonden. Appels vindt het mede hierom ook wel tijd worden dat hij terugtreedt: hij is al een eindje boven de pensioensgerechtigde leeftijd en inmiddels is hij ook ruim 47 jaar een ‘dakenman’. “Het is snel gegaan”, zegt hij hierover. Het merendeel van die tijd bracht hij door bij respectievelijk isolatiefabrikant Unidek (het huidige Kingspan Unidek) en dakgroothandel Altena. “Het was een mooie tijd, waarbij ik veel boeiende mensen ben tegengekomen, veel heb gelachen en ook inhoudelijk mijn steentje heb mogen bijdragen aan de ontwikkeling van het vak.”

Dakenvak verandert door isolatie

Toen Appels’ militaire dienst halverwege de jaren zeventig ten einde liep, had hij ook plannen om te gaan samenwonen. Het was dus tijd voor een baan. Hij wilde de verkoop in, met doorgroeimogelijkheden naar vertegenwoordiger. Wat hij zou moeten verkopen, maakte hem niet veel uit. Na verschillende sollicitaties zat hij bij Hafort, het verkoopkantoor van dakbedekkings­fabrikant Cindu Key en Kramer (destijds marktleider in een overigens kleine markt). Hij zat daar, zonder ook maar iets te weten van het dak in het algemeen, of het assortiment van Hafort in het bijzonder. Dat was geen belemmering hem aan te nemen en er volgde een intensieve leerperiode, waarin hij alle aspecten van het dak leerde kennen. “Alles was nieuw voor mij. Ik had geen idee hoe dakbedekking eruit zag, laat staan hoe het verwerkt moest worden. Daarnaast was er nog veel meer te leren dan alleen maar dakbedekking. Materialen als bitumen 110/30, mastiek, Lodorite, Ruberoid 37/330, bezand of bezaagseld teervilt, leislag of parelgrind, het duizelde me allemaal.”

“Dakdekken was toen feitelijk een kwestie van het dak dichtsmeren met vloeibare bitumen of mastiek. Onder invloed van de oliecrisis kwam er echter meer aandacht voor het isoleren van daken en daarmee veranderde de praktijk van het dakdekken totaal. De thermische eigenschappen van het dak veranderden en dat had zijn effecten op de dakbedekking (blaasvorming, scheuren op de plaatnaden). Er ontstonden kortom grote problemen op het dak en dat was een enorme stimulans voor productontwikkeling.”

Appels: “Hafort was een grote en dominante partij. Er heerste een arrogante bedrijfscultuur. Omstreeks 1976 stuitte de buitendienst op een dakrol die Derbigum heette. Deze bracht je niet met gegoten bitumen aan, maar met behulp van een lange steelbrander. Onze vertegenwoordiger vroeg of dat iets was waar we ons commercieel zorgen over moesten maken. Het antwoord van onze directeur was: ‘Als het fabrieksmatig aanbrengen van bitumen aan de dakrol een goed idee zou zijn, dan hadden wij dit wel uitgevonden.’ Hoe arrogant kun je zijn!”

Productinovatie

“Via een advertentie in Cobouw kwam ik na een tijdje bij fabrikant Gebr. Van Dijk in Gemert terecht, het latere Unidek. Destijds een ‘piepschuimfabriek’, die zich vanuit de agrarische sector meer op de bouw (en specifiek het dak) ging richten. Hendrik van Dijk was de directeur-eigenaar. Mijn salaris verdubbelde ongeveer, ik kreeg een Peugeot 504, waarvan ik dacht dat alleen directeuren erin reden en elke dag lunchten we uitgebreid in het plaatselijke restaurant Pelgrimsrust. Elke vrijdag vierden we een nieuw omzetrecord, want het bedrijf groeide als kool. De vraag naar isolatie was enorm.”

“Hendrik van Dijk was een buitengewoon creatieve product­ontwikkelaar. Dat was goed te zien aan de kinderlijk eenvoudige wijze waarop dakisolatie werd gecacheerd. Ook andere producten zoals Aludek en het latere succes Unidek dakelementen blonken uit in eenvoud. Erg slim was de witte deklaag aan de onderzijde van de spaanplaat van de dakelementen. In Nederland wordt de zolder gebruikt als slaapkamer en met de panelen met witte onderzijde hoefde je de platen niet meer te schilderen. Speciaal voor platdak isolatie bedacht hij bovendien een eenvoudige zelflosser, waarmee veel tijd kon worden bespaard bij de levering van de producten.”

Appels had er een mooie en leerzame tijd, waarin hij veel meemaakte. Op een gegeven moment werd hij op gesprek uitgenodigd door concurrent Opstalan. Dat gesprek eindigde met de vraag of hij voor ze wilde komen werken. Appels antwoordde met een, in zijn ogen, absurd hoge salariseis en hij schrok zich rot toen die werd ingewilligd. Met pijn in het hart nam hij afscheid van zijn collega’s. “Ook Opstalan groeide en ik heb meegewerkt aan een aantal productinnovaties. Toch voelde ik me er niet helemaal thuis en na een paar jaar besloot ik om me heen te kijken naar een plek waar ik het meer naar mijn zin zou kunnen hebben.”

Oude nest

Hij kwam terecht bij handelaar Van Koeveringe uit Krabbendijke, die iemand zocht die de dakenbranche kende. De zaken gingen goed, maar Appels voelde al snel dat hij ook hier niet bij het bedrijf paste. Zo keerde hij na 10 jaar weer terug op het oude nest: Unidek. Het bedrijf was inmiddels erg veranderd. Er werkten heel veel mensen, er werd geëxporteerd naar Frankrijk en er waren eigen kantoren in België en Duitsland. In Gemert was een groot kantoorcomplex gebouwd die van binnen opgetrokken was in marmer en afgewerkt met glimmend messing.

Een belangrijk wapenfeit van Appels uit zijn tweede periode bij Unidek is de ontwikkeling van isolatieplaten met Dual Density, die de beloopbaarheid van de isolatieplaten aanzienlijk verbeterden en die leidden tot de Walker, Runner en Marathon. Aan het begin van de eeuw kwam Unidek door verschillende factoren in financieel zwaar weer en was er een reorganisatie nodig. Een overname was het meest voor de hand liggende scenario en dat gebeurde uiteindelijk ook: Unidek werd overgenomen door CRH (en later overgedaan aan Kingspan).

Reorganisatie

Het gemoedelijke was verdwenen. Appels werd door Altena gevraagd of hij niet bij de groothandel aan de slag wilde gaan als verkoopleider dak. In die hoedanigheid stond hij aan de wieg van enkele belangrijke reorganisaties binnen de organisatie. Appels: “De eerste jaren waren buitengewoon moeilijk. Er moest iets gebeuren, want het ging niet goed. Het heeft heel veel tijd en moeite gekost, maar we zijn gaan samenwerken met leveranciers en fabrikanten die A-producten produceerden. We openden nieuwe filialen en deden veel aan productinnovatie. Momenteel geldt Altena als een stabiele, betrouwbare en kwalitatieve partner.”

De laatste jaren ging Appels geleidelijk steeds meer op de achtergrond opereren. In 2020 droeg hij de commerciële leiding van het bedrijf over aan Sjors Wolters. Sindsdien heeft hij zich vooral beziggehouden met de ontwikkeling en implementatie van een nieuw lekdetectiesysteem. Nu gaat Appels definitief met pensioen, al blijft hij voor zijn oud-collega’s altijd te benaderen.

Het komende jaar zal in het teken staan van zijn herstel. Daarna zal hij zich niet vervelen, Appels heeft altijd iets omhanden. Is het niet in zijn werkplaats aan huis, dan wel in het opschrijven van herinneringen aan zijn werkzame leven. Want als je eenmaal een dakenman bent, dan blijf je dat.