Roofs 2023-04-45 Hoe goed doen we het?

Theo Talks

In deze rubriek geeft Theo Wiekeraad zijn mening over de dakenbranche en aanverwante onderwerpen.

Ook dit jaar ontkwamen we niet aan een special over Veilig & Gezond werken, zoals u in de januari-editie van Roofs al heeft kunnen constateren. Ook ik kan er (nog steeds) niet aan ontkomen. We raken er kennelijk niet over uitgesproken, zeker niet in de dynamische dakenbranche. Meten is vaak weten, ook bij ons op de daken. Maar wat meten we en weten we eigenlijk over de praktijk als het gaat om veilig en gezond werken? Is er een antwoord op mijn vraag: ‘Hoe goed doen we het met z’n allen?’ Wat registreren we en waar vergelijken we dat mee?

Eerlijk gezegd heb ik werkelijk geen idee wat we in Nederland bijhouden, wat wij belangrijk vinden, welke conclusie we daaruit trekken en wat de resultaten zijn van alle inspanningen op het gebied van V&G-werken.

Ik denk dat ik ervan uit mag gaan dat elk zichzelf respecterend dakdekkersbedrijf zijn dakdekkers instrueert als het gaat om V&G-werken. Dat de uitvoerenden voldoende tijdelijke voorzieningen meekrijgen om een veilige werkplek te creëren. Maar weten we zeker dat die middelen goed worden ingezet? Wordt er bijgehouden hoe vaak er aanpassingen nodig zijn, omdat de voorzieningen onvoldoende waren? Is bekend hoeveel daken slecht beveiligd waren, waar men oprecht onveilig aan het werk was? Is er een landelijke database waar al deze informatie wordt verzameld en geanalyseerd? Waar is ons lerend vermogen? Hoe weten we dan of we ons branchebreed aan het verbeteren zijn?

Dat dakonderhoud veilig moet worden uitgevoerd, daar zijn we het allemaal over eens. Maar ik vraag me af of we weten hoeveel daken in het land zijn voorzien van permanente veiligheidsvoorzieningen. Instrueert men iedereen die het dak opgaat over het gebruik van deze specifieke installatie? Wordt dit gebruik ook gecontroleerd? Worden de systemen jaarlijks geïnspecteerd en aangepast aan nieuwe situaties op het dak? Wat weten we daarvan? Vinden we dat we goed bezig zijn, omdat er daken zijn voorzien van permanente dakveiligheid? Of zijn deze permanente voorzieningen eigenlijk peanuts in het totale daklandschap?

Weten we hoeveel (bijna-)ongevallen er jaarlijks op en rond het dak gebeuren? Is er een locatie waar ieder bedrijf haar kleine en grotere incidenten kan melden? Zijn de aard van de ongevallen, de leeftijd en functiejaren van het slachtoffer bekend? Kennen we de werkelijke cijfers van de dakdekkers of dakgebruikers die iets overkomt? Zijn er algemene lessen te leren van de (bijna-)ongevallen die hebben plaatsgevonden? Of weten we alleen van de zware en dodelijke ongevallen die bij de arbeidsinspectie worden gemeld?

Ik weet het, dit zijn heel veel vragen en zelf heb ik er geen antwoord op. Wat ik wel weet is dat we één branche zijn, maar op het gebied van V&G-werken doen we allemaal ons eigen ding. Veel wordt onder de pet gehouden. We willen vooral naar buiten toe niet weten hoe moeilijk het is om ons personeel te controleren en aan te spreken op V&G-werken. Want de mentaliteit van ‘als het niet fout gaat, dan gaat het goed’ zit in alle lagen ingebakken. We zijn geen verraders en ons eigen nest bevuilen we niet.

Als we niet meten en eigenlijk ook niet willen weten hoe het in de praktijk gaat, hoe kunnen we dan zeggen dat we goed op weg zijn?