Roofs 2023-04-70 Dakturf uit Noorwegen als basis voor groen
Special Groene Daken
Op de Bouwbeurs stond mede-eigenaar Robert Reinders van Van Ganzewinkel onvermoeibaar naast een voorbeeldopstelling met een hellend dak waarop de bruin glimmende zakken turf gelegd waren. Al jaren is zijn bedrijf importeur van het turf uit de velden van Nittedal Torvindustri A.S uit Noorwegen. In deze tijden van duurzaam en natuurinclusief is er wellicht meer ruimte op daken voor deze eenovudig toe te passen dakbedekking.
“Dakturf weegt droog 65 kg p/m² en volledig waterverzadigd maximaal 130 kg p/m². Daar moet de dakconstructie wel op berekend zijn”, zegt Reinders. “Net als met alle groendaken is een waterdichte- en wortelwerende laag de basis voor de voeding en hechting. In ons geval zakken met turf uit Noorse velden. Het kan aangelegd worden op vlakke en hellende daken, voor de mogelijkheden bij hellende daken geven we graag advies.”
Rondom de turfbalen komt bij een vlak dak een (dak)opstand van minimaal 7 cm. Het dak kan worden uitgevoerd met een HWA van gelijke capaciteit als bij een traditioneel dak. Het Nittdal Dakturf is verpakt in balen met een omvang van ongeveer 70 x 45 x 17 centimeter en deze wegen 17 kg per stuk. Met water verzadigde turf weegt zoals gezegd 130 kg per m2. “Het dakturf zal niet wegwaaien, inzakken of inkrimpen. Ondersteunende frames zijn alleen nodig als de dakhoek meer dan 30 graden bedraagt.”
Na het zaaien wordt het dak bedekt met een 1 tot 2 cm dikke turflaag. Een nieuw product is het kant en klaar ingezaaide dakturf waarbij de balen al over zaden beschikken en er alleen nog een laagje turf nodig is over het geheel. Reinders: “Het dakturf wordt geleverd op Europallets. Bij bestellingen tot 70 m² zijn dakturfbalen oningezaaid, men krijgt het graszaad er dan los bijgeleverd. Hierdoor kunnen wij bestellingen snel en uit voorraad leveren. Bij bestellingen boven de 70 m² kunnen we de dakturfbalen ingezaaid leveren. Omdat ingezaaide balen binnen 3 tot 4 weken na levering geplaatst moeten worden, komen ze niet uit voorraad maar worden ze speciaal voor de klant aangemaakt.”
Eén van de mooie toepassingen is het gebruik van gras op deze onderlaag, zoals bijvoorbeeld op het dak van het Museumeiland in de Biesbosch. “Dit gras kan op twee manieren aangebracht worden. Bij grotere oppervlaktes wordt dit gewoon door het substraat gemengd en pas dan geïnstalleerd. Als het over kleinere oppervlaktes gaat, kan het zaad gewoon over het dak worden uitgestrooid en afgedekt met een laagje turf.”
Onderhoud
Belangrijk is direct na aanleg en de eerste weken ruim te besproeien. Dan ontstaat een goede voedingsbodem voor de wortels. Om het dak groen te houden raadt Reinders aan het gras de eerstvolgende herfst te maaien en vervolgens alleen indien nodig. Bij aflevering bevat het dak voldoende mest en calium om ten minste twee jaar mee te gaan zonder bewerking. Aan het begin van het derde jaar moet het dak worden bijgemest met bij voorkeur organische meststof. Geadviseerd wordt 3 kg tuinmest (NPK-14-3-15) per 100 m2.
Gezien de droge en hete zomers van de afgelopen jaren adviseert Reinders om een bevloeiingssysteem toe te passen, een eenvoudige druppelslang volstaat al. De turflaag buffert een grote hoeveelheid water. Reinders: ”Daarnaast is het beter dat er geen bomen of struiken op het dak groeien, omdat de wortels de balen kunnen beschadigen.”
Onafhankelijk onderzoek toont aan dat Nittedals Dakturf grote opslagcapaciteit heeft voor lucht en water. Dat is goed voor de snelle groei van de wortels. Ook beschikt de turflaag over goede warmtewerende en geluidsisolerende eigenschappen. Het turf komt van Noorse velden die ecologisch verantwoord worden beheerd. De footprint van dit product is daardoor laag, al zijn de transportkosten uit Noorwegen niet te veronachtzamen. In Noorwegen levert de firma ‘Nittedal Torvindustri’ onder de merknaam Taktorv jaarlijks 150.000 vierkante meter dak.