Roofs 2023-05-03 Meesters van het daglicht

Voorwoord

Er zijn veel redenen om het dak te benutten, al was het alleen maar om ons vakmanschap te vieren. Nog maar net bekomen van de Dak van het Jaar editie 2022, overladen we jullie in deze editie met maar liefst drie nieuwe projecten.

Op het dak kan zeer veel, laten we Nederland zien. Met onze specials lichten we in elke editie een toepassing uit en deze keer besteden we extra aandacht aan daglicht. En daarmee aandacht voor wéér een functie waar het platte dak zich voor leent. Het wordt passen en meten op het dak, want tussen groen, gebruik, energie en water, moeten we ook een plek reserveren voor daglichttoetreding.

Daglicht in gebouwen heeft een belangrijke invloed op de gezondheid van de gebruikers. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat voldoende daglicht kan leiden tot verbeterde prestaties op cognitieve taken, verminderde vermoeidheid en betere stemming. Daarnaast kan het bijdragen aan een gezonder slaappatroon en de preventie van depressie.

Het menselijk lichaam heeft een interne klok die zich aanpast aan de dag-nachtcyclus van de omgeving. Daglicht is de belangrijkste synchronisator van deze klok en kan ervoor zorgen dat het ritme wordt behouden. Dit kan van invloed zijn op verschillende aspecten van de gezondheid, zoals de hormoonhuishouding, de slaap-waakcyclus en het immuunsysteem.

Al eind vorige eeuw bleek uit onderzoek van Veitch en Newsham naar de invloed van daglicht op de stemming en productiviteit van werknemers in een kantooromgeving, dat werknemers die in daglicht werkten betere prestaties leverden op cognitieve taken en een betere stemming hadden dan werknemers die geen daglicht kregen. En recenter, in 2019, werd dit bevestigd in een onderzoek onder studenten (Cheung et. al 2019).

De nieuwe daglichtberekening voor nieuwbouw eist meer daglicht, dieper in het gebouw. De duurzaamheidsscore van BREEAM erkent de kwaliteit van daglicht al langer en kent een punt toe aan de score van een gebouw als aangetoond wordt dat de mate van daglichttoetreding binnen verblijfsruimten en/of verblijfsgebieden voldoet aan de gestelde eisen van visueel comfort.

Natuurlijk zoeken ontwerpers de oplossing in het maken van openingen in de gevel. Maar ook andere of afwijkende vormen van ramen voor daglichttoetreding helpen die score behalen. Dakramen, bovenlichten, gematteerd glas, lichtkoepels, ‘solar tubes’, ‘sun pipes’ en dergelijke tellen mee bij de bepaling van de daglichtfactor.

En laten wij daar als dakontwerpers en dakenmakers nu toe in staat zijn. Wij zorgen we ervoor dat daglicht diep het gebouw binnen kan dringen. In nieuwbouw, maar waarom ook niet bij renovatie en verbouw? De technieken beheersen we. Ons vakmanschap brengt het daglicht dieper in het gebouw. Dat laten we in onze special zien.

Mensen staan deze maand in lange rijen bij het Rijksmuseum voor de werken van Johanns Vermeer, de meester van het licht. Mooi werk, maar wij zijn de nieuwe meesters van het daglicht! Geniet daarom deze maand van een overvloed aan daglicht. Buiten, in het gebouw en in het bijzonder in onze special.

Ronald van Bochove