Roofs 2023-07-42 Lichte dakconstructies kwetsbaar

Download Download

Special Isolatie / brandveiligheid

Er is veel aandacht voor branden op hellende daken, vooral als er zonnepanelen bij betrokken zijn. Een recente brand in Arnhem betrof een aantal woningen waarbij zonnepanelen het vuur afdekten voor bluswater. Dat maakte dat een hele rij woningen in brand vloog. De zonnepanelen maken daken mogelijk gevoeliger voor brand, maar tonen vooral de kwetsbaarheid van lichte dakconstructies voor brand.

Jules Bogaerts, Bové Draadproducten BV

Nieuwbouwwoningen en projecten waarbij hele daken vervangen worden voor goed geïsoleerde elementen worden bijna uitsluitend nog uitgevoerd met klapkappen. Dit zijn geprefabriceerde doosconstructies met een scharnier in de nok, opgelegd op afgestelde muurplaten.

Klapkappen hebben vele voordelen:

Ze zijn licht omdat de doosconstructies stijf zijn en daardoor veel hout bespaard kan worden.
De kappen zijn ontzettend snel aan te brengen. Met een kraan kunnen per dag wel zes woningen voorzien worden van een kap.
De dakconstructies hebben hoge isolatiewaarden.
De kappen kunnen al voorzien zijn van dakvensters, doorvoeren, panlatten, zonnepanelen of daar op zijn voorbereid.
Ze zijn goedkoop.

Geen wonder dus dat dagelijks vele geprefabriceerde kappen vanuit werkplaatsen hun weg vinden naar de bouwplaatsen in Nederland. De waterdichte tweede laag is al op de kappen aangebracht. Dat kan zowel een harde laag zijn als een folie.

Brandveiligheid

Voor wat betreft de brandveiligheid zijn er wel enkele aantekeningen. Het hout in de kappen is tot een minimum teruggebracht, het zijn meer stroken hout dan houten liggers. De in de kappen toegepaste isolatie is qua brandveiligheid op z’n best glaswol. EPS, PUR en PIR komen veelvuldig voor. De dakconstructies met geprefabriceerde kappen zijn vliegvuurbestendig. Dat is vooral omdat de dakconstructies getest worden inclusief de dakbedekking, bijvoorbeeld met dakpannen of met leien. De dakbedekking moet gescheiden blijven van de dakconstructies, waardoor deze kan ventileren. De ventilatie onder de bedekking maakt het bij brand brandgevaarlijker. Wanneer de dakconstructies onderling niet goed aansluiten of doorbrekingen niet goed zijn afgewerkt, kan brand van binnenuit snel doorbreken. Bij woningscheidende wanden – bij rijwoningen altijd het geval – moeten de dakconstructies gescheiden worden om contactgeluid te voorkomen.

Aansluitingen en doorvoeren

De aansluiting moet aanvullend brandveilig geïsoleerd worden. Bij de dakaansluiting op de vloeren, de dakvoet, moet de ruimte tussen muurplaat, dakconstructie en spouw gedicht worden. Ook dit moet brandveilig, om brand uit de spouw of via de gevel niet in de dakconstructie door te laten dringen. Tot slot moeten doorvoeren door het dak, zoals bij dakvensters, leidingen en (rook)kanalen, goed afgedicht worden. Dit zijn allemaal brandgevoelige detailleringen.

Woningscheidende wand

Bij de branden in Delft in 2021 is gebleken dat de zonnepanelen door mogelijke installatiefouten kunnen ontbranden. De schade door het dak heen bleef beperkt en de brand sloeg niet naar binnen, vooral ook omdat de brandweer er snel bij was. Anders was het bij de brand in Arnhem dit jaar. Daar belemmerden de zonnepanelen de bluswerkzaamheden. De ontbrande dakconstructies waren daardoor zeer moeilijk te blussen en de brand breidde zich uit naar meerdere woningen.

Het is vooral de uitbreiding van brand naar andere woningen die voorkomen moet worden. Daarom is het brandveilig uitvoeren van de aansluiting bij de woningscheidende wand zo belangrijk. Het brandveilig uitvoeren van dit detail is inmiddels eenvoudiger gemaakt door de komst van producten zoals de Bouwrups en Firetight WSW, dat bij Bové Draadproducten in het assortiment zit.

Lastig

De Firetight WSW is eerst uitvoerig door grote aannemers getest op toepasbaarheid. Niet verwonderlijk, want het is een lastig detail om uit te voeren zoals het door diverse instanties wordt voorgeschreven. De woningscheidende wand steekt in de ruwbouwfase meters boven de zoldervloer uit. Pas na het aanbrengen van de klapkappen is het detail bereikbaar, maar dekken folie en uitstekende panlatten de ruimte af. De ruimte wordt in de regel gevuld door tussen de dakelementen glaswol te proppen en de folie er daarna netjes overheen vouwen.

Condens

Wanneer de huizen op vochtige grond staan, kan vocht via de spouw tot aan de dakconstructie komen, met grote hoeveelheden condensatievocht tot gevolg. De luchtdichte afwerking tussen dak en schuine gevel wordt op z’n best met purschuim gevuld. Wanneer de aansluiting te klein is, gaat dat niet en moet het afdeklatje de luchtdichting verzorgen. Brandveilig maken vereist goed sluitende steenwolisolatie tussen de dakelementen die het meest aan beide zijden van de spouwmuur aansluiten.

De geboden oplossing is een gesealde steenwolisolatie op maat met afdekkende folie, in een lengte die zich tussen de panlatten door laat aanbrengen: de Firetight WSW, waar WSW staat voor woning scheidende wand. De oplossing is op brandweerstand getest door ingenieursbureau Peutz, inclusief afdekkende panlatten en pannenbedekking, en is aantoonbaar 60 minuten brandwerend. Bij het toepassen waren vooral de uitvoerende dakdekkers enthousiast; ze vonden het vullen van de ruimte met afstand de rotste klus op het werk. Nu gaat dat met het grootste gemak.